1. Dworzec kolejowy
2. Ulica Via Roma
3. Plac Komitetu Wyzwolenia Narodowego (wł.Piazza CLN)
4. Plac Piazza San Carlo
5. Galeria San Federico
6. Muzeum Egiptu
7. Plac Piazza Carignano
8. Plac Carlo Alberto
9. Galeria Subalpejska
10. Ulica Via Po
11.Palazzo Madama
12. Plac Zamkowy (Palazzo Castello)
13. Ulica Via Giuseppe Garibaldi
14. Katedra w Turynie
15. Pałac królewski
16. Muzeum Starożytności
17. Park archeologiczny
18. Pomnik
19. Bastion
20 Budynek dawnej synagogi
21. Kościół parafialny Wielkiej Matki Bożej
22. Klasztor Kapucynów
Dla lepszego rozeznanie obiektów w obszarze wokół Placu Zamkowego, które zaraz odwiedzimy załączam szczegółowszy plan z zaznaczonymi mniejszymi obiektami.
11 - Palazzo Madame
12 - Plac Zamkowy
12a - Kościół św. Wawrzyńca
12b - Pomnik żołnierza armii sardyńskiej
12c - Pomnik ku czci włoskiej Charalry
12d - Pomnik ku czci Emanuela Filiberta II księcia Aosty
12e - Teratr Regio
13 - Ulica Via Giuseppe Garibaldi
14 - Katedra Turyńska
14a - Kaplica Świętego Całunu
15. Pałac królewski
16 - muzeum Starożytności
17 - Park archeologiczny
Plac Zamkowy (wł. Palazza Castello) - na planie oznaczony nr 12, jest sercem Turynu, otoczony muzeami, pałacami, teatrami i kawiarniami.
Powstawał już w połowie XIII wieku, lecz większość budynków była wybudowana w czasie od XVI do XVII wieku.
Na środku placu dominuje częściowo barokowy Palazzo Madama (na planie oznaczony nr 11) - dawna siedziba włoskiego parlamentu. Pałac zbudowany ok. 1200 roku, był wielokrotnie przebudowywany i odnawiany. Ostatni remont wydobył całe piękno fasadzie pałacu zaprojektowanej przez architekta Juvarrę.
Palazzo Madama zawdzięcza swoją nazwę dwóm księżnym Sabaudii, Krystynie Marii Burbon i Marii Joannie Sabaudzkiej, które zleciły architektowi Filippo Juvarze przebudowanie dotychczasowego zamku.
Powstały w latach 1718–1721 pałac przechodził różne koleje losu, będąc
wcześniej fortecą i zamkiem - co widać do dzisiaj po jego trzech bokach.
Swoją obecną nazwę pałac
uzyskał w XIX wieku jako wyraz hołdu dla jego właścicielek, które
chciały być tytułowane Madama Reale. Po trzech bokach Palazzo Madama znajdują się pomniki:
- Przed pałacem
(od zachodu) pomnik żołnierza upamiętniający oddziały sardyńskie - na planie oznaczony nr 12b.
- Z południowej
strony pałacu pomnik włoskich kawalerzystów - na planie oznaczony nr 12c.
- Ze wschodniej pomnik księcia
Emanuela Filiberto księcia Aosty - na planie oznaczony nr 12d.
Dawna rezydencja książęca obecnie mieści muzeum w którym odbywają się wystawy i imprezy.Turystom udostępnione są wszystkie kondygnacje
budynku.W piwnicy udostępnione rzymskie fundamenty, kamienne rzeźby, na parterze liczne przedmioty z XV wiecznego zamku, sztuka od gotykupo renesans, na I-szym piętrze pomieszczenia barokowe zaś na II-gim piętrze sztuki dekoracyjne - ceramika,złoto, tkaniny, szkło, kość słoniowa. Muzeum otwarte od 1000 do 1800. Bilet wstępu 7,5 euro.
Po zachodniej stronie Pizza Castello znajduje się barokowy, królewski kościół św. Wawrzyńca (wł.Real Chiesa di San Lorenzo) - na planie oznaczony nr 12a.
Przyczynkiem wybudowania tego kościoła była wygrana przez księcia Emmanuela Philiberta bitwa pod Saint-Quentin pokonująca francuską armię która odbyła się w dniu 10 sierpnia 1557 roku tj. w dniu świętego Wawrzyńca. Po powrocie do Turynu Emmanuel Philibert odnowił istniejącą do dzisiaj przy wejściu kaplicę i dobudował ten kościół pod wezwaniem św. Wawrzyńca. Budowa rozpoczęła się w 1634 roku. Wejście do kościoła przez starą kaplicę od strony Piazza Castello. Wstęp do kościoła bezpłatny. Oto kilka zdjęć tego pięknego barokowego kościoła.
Kościół św. Wawrzyńca sąsiaduje z Pałacem Królewskim w Turynie (wł.Palazzo Reale di Torino) - na planie oznaczony nr 15. Z Placu Zamkowego na Plac Królewski - na planie oznaczony nr 15a wchodzimy przez kutą bramę (na planie oznaczona nr 12a) mającą wytłoczony złoty symbol Meduzy, aby odeprzeć intruzów.
Pierwotnie w tym miejscu stał pałac biskupi. W roku 1645 regentka krainy historycznej Sabaudii, Krystyna Maria Burbon, która zapragnęła mieć reprezentacyjną rezydencję dla swojego dworu zleciła budowę Pałacu Królewskiego w Turynie. Pałac był budowany i przebudowywany przez kolejnych władców: Wiktora Amadeusza II, Karola Emanuela III i Wiktora Amadeusza III. Całkowite zakończenie budowy nastąpiło w 1800 roku.
Pałac Królewski można zwiedzać codziennie, za wyjątkiem poniedziałków w godz. 830 do 1930. Wstęp płatny - bilet łączony na wejście do pałacu, galerię Sabaudzką w pałacu, zbrojownię królewską (na planie oznaczona nr 15a) oraz do Muzeum Starożytności (na planie oznaczone nr 16 i 17) kosztuje 12 euro.
My nie mieliśmy czasu na zwiedzenie tych obiektów, ale na pewno warto. Na poparcie tego załączam cztery zdjęcia z oficjalnej strony Pałacu Królewskiego.
Przez dziedziniec Pałacu Królewskiego idziemy do Katedry w Turynie (wł. Duomo di Torino) zaprojektowanej przez architekta z Toskanii - Meo del Caprino, wybudowanej w XV wieku.
Katedra Turyńska (wł. Duomo di Torino; Cattedrale di San Giovanni Battista) - na planie oznaczona nr 14, jest połączona z kaplicą Świętego Całunu (na planie oznaczona nr 14a). Kaplica ta jest dziełem Guarina Guariniego.
W dzisiejszym miejscu gdzie stoi katedra od dawnych wieków skupiało się główne życie religijne. Istniejąca obecnie renesansowa katedra poświęcona patronowi Turynu św. Janowi Chrzcicielowi została wybudowana w miejscu trzech wcześniejszych kościołów zbudowanych od czwartego wieku i poświęconych Chrystusowi Zbawicielowi, św.Janowi Chrzcicielowi, Maryi Pannie.
Skromna fasada główna z białego marmuru kryje za sobą trzynawowy kościół na planie łacińskiego krzyża . Nawy mają po ok. 40 metrów długości, zaś szerokość dwóch bocznych to 5,8 metra, środkowej 9,5 metra.
Katedra słynie z tego, że od 1578 roku znajduje się w niej Święty Całun przechowywany w tzw. Kaplicy Świętego Całunu - na planie oznaczonej nr 14a.
Po wejściu do katedry dla turystów wyświetlany jest krótki film na temat Całunu Turyńskiego.
Całun Turyński jest lnianym płótnem z obrazem odwzorowania postaci ludzkiej. Jest przechowywany w Kaplicy Świętego Całunu w Katedrze Turyńskiej.
Według tradycji chrześcijańskiej w to płótno został po śmierci owinięty Jezus Chrystus, a charakter i ślady na nim pozostawione odpowiadają opisowi ran opisanymi w Ewangelii.
Od roku 1357 zaczyna się obiektywna tzn potwierdzona historia nazywanego obecnie Całunem Turyńskim, kiedy to pojawia się on w Szampanii w miejscowości Lirei jako własność Joanny de Vergy - jest obiektem kultu w miejscowym kościele pod nazwą "Całun z Lirey". Potwierdzają to liczne dokumenty jak przyznane odpusty, pisma papieża Klemensa VII. Od roku 1453 całun znalazł się w posiadaniu rodziny Sabaudzkiej. Po roku 1471 całun był przenoszony do kościołów w: Vercelii,Turynie,Chambery,Savigliano i Pignerol.
Ostatecznie w roku 1578 książęta Sabaudii przenieśli całun do Turynu stolicy ich państwa. W pierwszym okresie był przechowywany w kościele św. Wawrzyńca przy Placu Zamkowym, a do Katedry został przeniesiony dopiero w XVII wieku.
Ołtarz główny został zbudowany na początku XVIII wieku. Za nim znajduje się atrapa projektu proponująca wewnętrzną architekturę Kaplicy Świętego Całunu odnawianą po pożarze z 1997 roku. Wystrój prezbiterium to ołtarz, krzesło biskupie, podstawa świecznika i pulpit wykonane z brązu w 2004 roku przez artystę Mario Rudelii.
W nawach bocznych jest kilkanaście ołtarzy i kaplic, które były w większości ufundowane przez bogate rodziny, cechy rzemieślnicze lub przez biskupów. Poniżej jeszcze kilka zdjęć z wnętrza Katedry.
Ołtarz krucyfiksa z organami został wykonany w XVIII wieku przez braci Ignazio i Filippo Colino. Drewniany krucyfiks wyknał Francesco Borello, zaś dwie marmurowe rzeźby przedstawiające świętą Krystynę i świętą Teresę zostały wykonane w 1715 roku przez paryskiego rzeźbiarza Pierre`a Legrosa.
Obecne organy zostały wykonane w 1874 roku przez słynnych piemonckich organistów Vegezzi-Bossi. Złocone rzeźbienia organów zostały wykonane w 1714 roku.
Po zwiedzeniu Katedry wracamy na Plac Zamkowy i tu można by zakończyć spacer po historycznym centrum Turynu, ja jednak proponuję wydłużyć spacer o ok. 1,6 km w stronę rzeki Pad. Pozwoli to zobaczyć jeszcze trzy istotne obiekty, a jeden z nich jest uważany za symbol Turynu. Kto dysponuje co najmniej 1 godziną czasu nie będzie żałował.
Z Placu Zamkowego idziemy arkadami budynku rządowego (zaznaczony 15c) w którym znajduje się prefektura policji, a następnie skręcamy w lewo w ulicę Viale Primo Maggio - prowadzi ona do ogrodu królewskiego ogólnie dostępnego.
Trasa spaceru zaznaczona na planie obok.
Po minięciu wiaduktu znajdziemy się w Królewskich Ogrodach położonych za Pałacem Królewskim. Ich prawa część jest ogólnie dostępna.
Po lewej stronie w 1933 roku ustawiono Pomnik Karabinierów (Monumento Nazionale al Carabiniere) - na planie oznaczony nr 18. W późniejszym okresie został ogłoszony narodowym pomnikiem.
Przy pomniku skręcamy w alejkę na prawo i idziemy w kierunku widocznej dziwnej budowli. Jest nią dawna synagoga dzisiaj zwana Mole Antonelliana - na planie oznaczona nr 20.
Zanim jednak tam dojdziemy, po prawej stronie ogrodu wyłania się bastion San Maurizio - na planie oznaczony nr 21.
Bastion
San Maurizio w Ogrodach Królewskich jest jedną z niewielu pozostałości
murów obronnych, które otaczały stolicę Sabaudii przed wyburzeniem z rozkazu
Napoleona z 1800 roku.
Na wysokości bastionu kierujemy się ścieżką prowadzącą do widocznego parkingu przy Sali Koncertowej i wchodzimy na ulicę Via Gaudenzio Ferrari która doprowadzi nas do Mole Antonelliana - na planie oznaczone nr 20.
Mole Antonelliana jest główną atrakcją i zarazem symbolem włoskiego miasta Turyn. Geneza nazwy wywodzi się od nazwiska architekta, który zaprojektował, Alessandro Antonelli.
Budowa rozpoczęła
się w 1863 roku i została ukończona 26 lat później, po śmierci
architekta. Obecnie mieści się w nim Narodowe Muzeum Kina (Museo Nazionale Del Cinema) i uważa się je
za najwyższe muzeum na świecie.
Bilet do muzeum 10 euro; bilet na taras widokowy - 7 euro; Bilet łączony - 14 euro;
Pierwotnie miała to być synagoga wybudowana na zlecenie gminy żydowskiej, lecz w czasie budowy architekt wprowadzał coraz to nowsze zmiany które zwiększały zaplanowane koszty budowy. Spowodowało to sprzedanie budynku miastu. Początkowo mieściło się tu muzeum włoskiego zjednoczenia, a od roku 2000 budynek stał się siedzibą muzeum kinematografii. Jego wysokość to 167,5 m co czyni go najwyższym ceglanym budynkiem w Europie.
W 1961 roku, z okazji setnej rocznicy zjednoczenia Włoch zainstalowano
wewnętrzną, panoramiczną windę, która prowadzi na platformę widokową,
umieszczoną nad kopułą, na wysokości 85 metrów. Budynek jest tak wysoki, że iglicę widać prawie z każdego miejsca Turynu - poniżej zdjęcie wykonane z okolic parku Valentino.
Będąc w okolicy Mole Antonelliana warto przejść w kierunku wschodnim nad rzekę Pad (wł. Po) na krótki spacer jej brzegiem. Pad jest rzeką o długości 652 km - jest najdłuższą rzeką Włoch. Nad jej brzegami leży kilka dużych miast - Turyn, Piancenza, Cremona, Ferrara.
Idąc bulwarem wspaniale prezentują się na drugim brzegu dwie budowle: kościół parafialny Wielkiej Matki Bożej - na planie oznaczony nr 21, oraz klasztor Kapucynów - na planie oznaczony nr 22.
Kościół parafialny Wielkiej Matki Bożej (Gran Madre di Dio) jest jednym z ważniejszych kościołów katolickich w Turynie. Zlokalizowany jest na prawym brzegu Padu, w bezpośrednim sąsiedztwie mostu Vittorio Emanuele I i centralnego placu Piazza Vittorio Veneto.
Lokalizacja kościoła nad rzeką, przy moście na tle wzgórza daje niesamowity widok - jeden z ładniejszych w centrum Turynu. Budowę kościoła wg projektu architekta Ferdinando Bonsignore ukończono w 1831 roku. Jego kształt przypomina rzymski Panteon.
Ciekawostką może być fakt, że kościół ze względu na swą formę architektoniczną nie miał wybudowanej dzwonnicy. Dzwonnica z zegarem, w stylu neobarokowym została wybudowana w sporej odległości od kościoła przy budynku w którym znajdują się biura i archiwum tego kościoła - na górnym zdjęciu po prawej stronie.
Tuż obok kościoła Matki Bożej, na pobliskim wzgórzu Monte dei Cappuccini o wysokości 283 m n.p.m., stoi kościół i klasztor Kapucynów - na planie oznaczony nr 22.
Kościół Kapucynów lokalnie zwany Convento del Monte dei Cappuccini to zespól klasztorny złożony z kościoła i klasztoru stojący na wzgórzu nad rzeką Pad w Turynie.
Budowę zespołu klasztornego dla potrzeb Zakonu Kapucynów rozpoczęto w 1583 roku, a ukończono w 1656 roku.
Oryginalny projekt był autorstwa Ascanio Vitozzi, ale został ukończony
przez inżyniera Giacomo Soldati.
I tak oto kończymy jednodniowe zwiedzanie Turynu. Przy ostatnich promieniach zachodzącego słońca ruszamy w kierunku hotelu na kolację i zasłużony odpoczynek.
http://turyn.lovetotravel.pl/palazzo_madama
http://turyn.lovetotravel.pl/mole_antonelliana
http://turyn.lovetotravel.pl/palac_krolewski_w_turynie
http://turyn.lovetotravel.pl/katedra_turynska
https://pl.wikipedia.org/wiki/Pad_(rzeka)
https://it.wikipedia.org/wiki/Chiesa_della_Gran_Madre_di_Dio_(Torino)
https://it.wikipedia.org/wiki/Monte_dei_Cappuccini
https://travel.sygic.com/en/poi/church-of-santa-maria-del-monte-poi:48726
https://en.wikipedia.org/wiki/Mole_Antonelliana
https://en.wikipedia.org/wiki/San_Lorenzo,_Turin
https://en.wikipedia.org/wiki/Royal_Palace_of_Turin
http://www.duomoditorino.it/
https://pl.wikipedia.org/wiki/Ca%C5%82un_Tury%C5%84ski
Włochy. Turyn - spacer po historycznym centrum miasta. Część 2.
