Pełno tu luksusowych willi, rezydencji bogatych i znanych przedstawicieli różnych zawodów między innymi rodziny Versace - słynnych projektantów mody, George Clooney - słynny amerykański aktor i reżyser, Madonna, Sylvester Stallone czy Brad Pitt. Jezioro Como było tłem przy kręceniu wielu filmów między innymi Gwiezdne Wojny czy Cassino Royale.
Miasto Como w regionie Lombardia jest stolicą prowincji Como - zamieszkuje je ok. 80 tysięcy mieszkańców. To tu urodził się i zmarł fizyk Aleksander Volta wynalazca prototypu baterii. Z tego miasta pochodzi również Benedetto Odescalchi - papież Innocenty XI. Historia miasta sięga roku 196 p.n.e kiedy to w miejscu osady rzymianie zbudowali twierdzę graniczną.
Tradycyjnie na początku spaceru po Como załączam planik miasta z zaznaczonymi obiektami które które zobaczymy w tej fotorelacji.
Na planie zaznaczony na czerwono obszar historycznego centrum miasta Como z największym i najważniejszym zabytkiem tego centrum katedrą Najświętszej Marii Panny - na planie oznaczoną nr 13. Wkrótce ją odwiedzimy.
Oznaczenie na planie:
1. Pomnik Ofiar I wojny światowej
2. Świątynia Volty
3. Stadion Giuseppe Sinigaglia
4. Park publiczny
5. Pomnik poświęcony Ruchowi Oporu w II wojnie światowej
6. Plac Covour i port
7. Rzeźba Life Electric
8. Plac Volty i jego pomnik
9. Dom Volty
10.Plac San Fedele
11. Bazylika San Fedele
12. Plac Katedralny
13. Katedra Najświętszej Marii Panny
14. Ratusz
Nasz spacer zaczynamy na promenadzie nabrzeżnej jeziora Como gdzie stoi pomnik o wysokości 30 metrów poświęcony ofiarom I wojny światowej, żołnierzom którzy pochodzili z okolic Como - na planie oznaczony nr 1.
Zaprojektowany przez Giuseppe Terragniego ma szczególną formę wynikającą z faktu, że był
inspirowany szkicem wykonanym kolorowymi kredkami i akwarelą
namalowaną w 1914 roku przez futurystę Antonio Sant'Elia, jednego z
najbardziej znanych poległych w Wielkiej Wojnie.
Na
granitowym monolicie nad podstawą są wygrawerowane nazwiska 650
poległych z I wojny światowej. Około 100 metrów dalej znajduje się monumentalne Mauzoleum Volty zwane również Świątynią Volty - na planie oznaczone nr 2 (Tempio
Voltiano lub Voltian Temple). Jest to neoklasyczny pomnik i muzeum poświęcone
życiu i pracy włoskiego fizyka i wynalazcy nowoczesnej baterii,
Alessandro Volty.
To właśnie w Como w roku 1745 urodził się słynny włoski fizyk, wynalazca , konstruktor Aleksandro Giuseppe Antonio Anastasio Volta - twórca kondensatora, odkrywca metanu oraz pierwszego na świecie akumulatora (baterii).
Za swoje osiągnięcia naukowe cesarz Napoleon Bonaparte nadał mu tytuł hrabiego, specjalny medal i wyznaczył wysoką stałą pensję. Nie koniec na tym - został senatorem Królestwa Włoch, otrzymał Legię Honorową, a na jego cześć jednostka napięcia elektrycznego otrzymała nazwę volt.
Po śmierci Aleksandro Volta został
pochowany w okolicy Como, w miejscowości nazywanej obecnie Camnago Volta. Z okazji stulecia śmierci wynalazcy, w roku 1927 wybudowano w Como neoklasyczny budynek zwany Świątynią Volty (Tempio Voltiano) mieszczący muzeum ze zbiorami pamiątek takich jak instrumenty naukowe używane do eksperymentów, wczesne baterie, rzeczy osobiste i nagrody za wynalazki.

Idziemy dalej parkiem publicznym (na planie oznaczony nr 4) zlokalizowanym pomiędzy nabrzeżem jeziora Como a stadionem Giuseppe Sinigaglia (na planie oznaczony nr 3) - wybudowanym również w 1927 roku z okazji obchodów rocznicy 100-lecia śmierci Volty.
Idąc
nabrzeżem od mauzoleum Volitiano w kierunku historycznego centrum Como,
w parku publicznym znajduje się oryginalny pomnik poświęcony europejskiemu ruchowi
oporu w okresie II wojny światowej - na planie oznaczony nr 5.
Oryginalność
tego projektu polega na tym, że można wejść do jego środka gdzie na
płycie z żelaza wyryte są cytaty w różnych językach. W języku polskim
cytat brzmi "Z trudu naszego i znoju, Polska powstaje, by żyć". Pomnik
jest dziełem Gianniego Colombo i został odsłonięty w 1983 roku. Z nabrzeża ładny widok na jezioro Como.
Patrząc na górne zdjęcie można powiedzieć, że z punktu z którego zostało zrobione zaczyna się jezioro Como - wciskając się pomiędzy dwa widoczne góry ciągnie się przez następne 50 kilometrów.
Idąc w kierunku historycznego centrum Como, na drugim brzegu widać górę Brunate z prowadzącą na nią kolejką szynową.
Brunate to małe miasteczko na wzgórzu zamieszkałe przez ok. 1800 mieszkańców. Połączone jest z Como krętą drogą oraz kolejką szynową. Tu przez krótki czas mieszkał Aleksandro Volta, a upamiętnili to mieszkańcy budując na wzgórzu latarnię morską Faro Voltiano.
Miasteczko znane jest z wielu wilii w stylu elektrycznym i secesyjnym oraz licznym punktom widokowym z widokami na miasto Como, cały zachodni łuk alpejski, dolinę Padu i Apeniny.
Z tego powodu do miasteczka przylgnęła nazwa "Balkon w Alpach". W czasie prac archeologicznych odkryto w centrum miasteczka wiele przedmiotów świadczących że istniało tu osadnictwo plemion celtyckich już w VI wieku p.n.e.
Obecnie z uwagi na szybki dojazd kolejką szynową (7 min.) miasteczko jest często odwiedzane przez turystów z uwagi na ładne widoki. My nie mieliśmy tyle czasu aby tam wjechać, więc załączam dwa zdjęcie wykonane ze wzgórza znalezione w internecie autorstwa Swiss 79 oraz Marcus 90.
My z nabrzeża nie mamy takich pięknych widoków, musimy się zadowolić widokiem na jezioro i widokiem na port z historycznym centrum Como. Patrząc w kierunku jezioro na zachodnim jego brzegu można dostrzec tzw. Willę Olmo.
Willa Olmo jest dawną neoklasyczną rezydencją z 1797 roku wybudowaną dla zamożnej rodziny Odescalchi. Swego czasu gościła w swych salonach cesarza francuskiego Napoleona Bonaparte, bywał w niej włoski przywódca wojskowy Giuseppe Garibaldi. Dzisiaj jest to miejsce ważnych wystaw sztuki i innych wydarzeń kulturalnych.
Natomiast patrząc w kierunku południowym widać port i historyczne centrum Como do którego idziemy wzdłuż nabrzeża. Wyróżnia się wieża XIV-wiecznej katedry.
Dochodzimy do placu Piazza Cavour - na planie oznaczony nr 6. Od północy ograniczony jest jeziorem z przystanią dla promów, od południa dużym zabytkowym hotelem Barchetta Excelsior z 1846 roku, zaś od wschodu rzędem kolorowych domów włoskich w których znajdują się kawiarnie, restauracje i lodziarnie.
Jeszcze w czasach średniowiecznych Piazza Cavour był jedynie bagnem i dopiero w XIV wieku powstał w tym miejscu główny port Como. Natomiast miejskim rynkiem został w XIX wieku. Dla mieszkańców, a również turystów plac ten jest najbardziej popularnym placem w Como - z niego można podziwiać widoki na port i jezioro, okoliczne wzgórza, wypić kawę czy też coś przekąsić. Odbywają się tu też festiwale, jarmarki i inne i inne imprezy kulturalne.
Jeszcze mała ciekawostka - z Piazza Cavour ale również z promenady nabrzeżnej można zobaczyć na końcu mola dziwną konstrukcję - na planie oznaczona nr 7.
Jest to jeszcze jeden i wcale nie ostatni w Como hołd złożony fizykowi Alelsandro Volcie - współczesna rzeźba Life Electric wykonana w 2015 roku w postaci dwóch przeciwstawnych sinusoid o wysokości 13,75 metra.
Na molo można wejść bezpłatnie.
Uliczką Via Domenico Fontana idziemy na plac Piazza Volta (znowu Volta). Największy rozkwit miasta Como nastąpił na początku XVIII wieku, dzięki rozwojowi w tamtym czasie przemysłu jedwabniczego i tekstylnego. Po mijanych wystawach widać, że obecnie tradycja nie upadła - pełno wyrobów tekstylnych z których słynie dzisiejsze Como (krawaty, chusty itp.).
Po pięciu minutach od Piazza Cavour dochodzimy do Piazza Volta - na planie oznaczony nr 8. Jest to jeden z najbardziej urokliwych placów w Como - kiedyś nazywany Piazza Lasca (szlachecka rodzina żyjąca w Como).
W samym środku placu ustawiony w roku 1838 pomnik fizyka, wynalazcy Aleksandro Volty. Wykonał go Pompeo Marchesi - uczeń wielkiego rzeźbiarza, malarza i architekta włoskiego Antonio Canovy który był czołowym przedstawicielem klasycyzmu w rzeźbie.
Oczywiste, że kawiarenka to "Caffe Aleksandro Volta".Tuż za placem zaczyna się również ulica Via Volta, gdzie pod nr 62 (na planie oznaczony nr 9) znajduje się tablica pamiątkowa informująca że w tym domu mieszkał i zmarł Volta. W Como nawet lody noszą jego nazwisko.
Z placu Piazza Volty (na planie oznaczony nr 8) kierujemy się w kierunku placu Piazza San Fedele (na planie oznaczony nr 10).
Trasa pomiędzy tymi dwoma placami przebiega kilkoma uroczymi uliczkami (ok.500 - 600 metrów w zależności którymi się idzie) - wrażenia tego spaceru są duże, miejscami wąskie uliczki, piękna architektura, bruk, kolorowe domy, kawiarenki, sklepiki. Jak to wygląda niech świadczą zdjęcia.
Plac Piazza San Fedele jest małym, kameralnym placem będący w VII wieku średniowiecznym rynkiem zbożowym. Dzisiejszy wygląd przybrał w 1120 roku tj. w czasie kiedy relikwie rzymskiego męczennika San Fedele zostały umieszczone w tutejszym kościele.
Piazza San Fedele jest zamkniętym dla ruchu kołowego a w każdą sobotę odbywa się na nim pchli targ na którym lokalni rzemieślnicy wystawiają biżuterię, wyroby ze skóry, drewna, ceramikę, antyki i inne towary. Swoje umiejętności prezentują muzycy. Na placu są też dwie kawiarenki.
Jednak głównym akcentem Piazza San Fedele jest romańska Bazylika San Fedele (na planie oznaczona nr 11) poświęcona męczennikowi Saint Fidelis.
Wybudowana w miejscu wcześniejszego
chrześcijańskiego kościoła, pochodzącego z VII wieku, poświęconego
Eufemii.
Dzisiaj Piazza San Fedele jest
tętniącym życiem miejscem, odwiedzanym przez miejscowych i turystów. Opuszczając plac należy zwrócić uwagę na jego południową stronę, gdzie znajdują się renesansowe domy z XVI - XVII wieku z odkrytą drewnianą konstrukcją i
panelami z terakoty w jodełkę.
Z Piazza San Fedele wracamy w kierunku przystani ulicą Via Vittorio Emannuelle II. Po przejściu ok. 250 metrów dochodzimy do Placu Katedralnego (wł. Piazza Duomo) - na planie oznaczony nr 12.
Ten plac był starożytnym centrum religijnym i obywatelskim, gdzie obok siebie funkcjonowały zgodnie: Katedra i Ratusz w Como.
Budowle tych instytucji do dzisiaj dominują na Piazza Duomo. Katedra w Como (wł. Duomo di Como) pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny - na planie oznaczona nr 13, natomiast przyległy do niej Ratusz (wł. Broletto) - na planie oznaczony nr 14.
Budowę Katedry rozpoczęto w roku 1396, a zakończono w 1770. Prace nad fasadą główną trwały w latach 1447 - 1498. Katedra jest otwarta dla turystów: od poniedziałku do piątku w godz.930 do 1730; soboty w godz. 1045 do 1630; w niedziele i święta w godz. 1300 do 1630. Wstęp bezpłatny, wolno fotografować bez flesza.
Bardzo ciekawa jest fasada główna wybudowana w latach 1455 - 1486 z portalem, rzeźbami i płaskorzeźbami, z których większość została wykonana przez warsztat Giovanniego Rodatiego. Między innymi dwie rzeźby posągów Pliniusza Młodszego i Starszego.
Obchodząc Katedrę dookoła na zewnętrznych ścianach duża ilość zdobień rzeźbiarskich w postaci rzeźb, płaskorzeźb i innych motywów - oto kilka zdjęć.
Katedra wybudowana jest na planie krzyża, jest trzynawowa i ma 87 metrów długości, 36 - 56 metrów szerokości, a jej wysokość w najwyższym punkcie kopuły wynosi 75 metrów.
Wnętrze Katedry zdobią liczne obrazy, wśród nich Święci Sebastian i Krzysztof i Adoracja Pasterzy Bernardino Luiniego (przy drugim ołtarzu w prawej nawie bocznej), Trzech Proroków i Ślub Najświętszej Maryi Panny Gaudenzio Ferrariego (przy trzecim ołtarzu w prawej nawie bocznej).
Główny ołtarz z marmuru w pochodzi z roku 1728.
Do Katedry w Como (wł. Duomo di Como) pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny przylega Ratusz (Palazzo del Broletto) - na planie oznaczony nr 14.
Budowla od XII wieku do 1764 roku służyła jako siedziba władz miejskich. W kolejnych latach mieścił się w niej teatr, archiwum, a obecnie jest pomieszczeniem wystawowym oraz miejscem wydarzeń miejskich.
Pod arkadami znajduje się pomieszczenie informacji turystycznej - można otrzymać mapkę Como i inne materiały dotyczące tego miasta. Pałac zbudowany w stylu romańsko-gotyckim z renesansowymi dekoracjami, oraz marmurową elewacją w różowo-szare pasy. Od zachodniej strony przylega do niego wieża zegarowa.
============================================================================================
Ciekawostka:
Przeglądając internet znalazłem dwa zdjęcia (źródło Cani,Monizza "Como i jego historia") ukazujące Katedrę i Broletto w Como na których widać jakim zmianom uległy one na przestrzeni 130 lat. Zdjęcie po dolne lewe - Katedra i Broletto widok z roku 1890. Posiada jeszcze nadbudówkę z trzema oknami i ceglaną wieżę zegarową.
Zdjęcie dolne prawe - Broletto widok z roku 1890. Skasowana nadbudówka i wieża zegarowa skrócona do połowy oraz przebudowane okna wieży.
Ostatecznie w latach 1926 - 1927 wybudowano całkowicie nową wieżę i dzisiejszy wygląd Katedry i Broletto jak na moim zdjęciu poniżej.
===========================================================================================