Pińczów to miasto szlacheckie lokowane w 1428 roku, którego rozwój rozpoczął się od istniejącego tu w XII wieku kamieniołomu. Wtedy miasto strzegł niewielki gród obronny, w miejscu którego w I poł. XIV wieku został wzniesiony gotycki zamek.

Na przestrzeni wieków w źródłach pisanych miasto zwano Piędziców, Pandziczow, Pyandzyczow.

 

Dzisiejszą nazwa Pińczów utrwaliła się od XVI wieku.

Nie jest znany pierwszy założyciel miasta, wiadomo że w 1424 roku była własnością rodu Oleśnickich.

 

Na przestrzeni ponad 600 lat Pińczów z racji swojego położenia stał się wiodącym ośrodkiem gospodarczym i kulturalnym Ponidzia. Do dnia dzisiejszego zachowało się wiele zabytków z przeszłości które postaram się pokazać w czasie tego spaceru.

Nasz spacer rozpoczniemy z Placu Wolności a to z uwagi na znajdujące się  tu parkingi umożliwiające pozostawić samochód. Niestety w dni robocze w godz. od 8 - 16 parkingi są płatne: do 30 min. - 1 zł; za 1 godz. - 2 zł; za dwie godz. i każdą następną - 2 zł.  (ceny z 2017r.)

 

Moja propozycja wycieczki ma długość ok. 6 km i pozwala zobaczyć większość ciekawych obiektów. Poniżej plan Pińczowa z naniesioną trasą spaceru i kilometrażem.

 

0,0 km trasy – parking na Placu Wolności. Rozpoczynamy spacer kierując się w kierunku ulicy Piłsudskiego. Idąc mijamy fontannę (na planie nr 1) oraz pomnik (na planie nr 2).

        

0,18 km trasy – jesteśmy na rogu ulicy Piłsudskiego i Placu Wolności. Na rogu Placu Wolności pod nr 25 stoi budynek dawnej szkoły tzw. koloni akademickiej pod zarządem Akademii Krakowskiej (na planie nr 3). Budynek został wybudowany w 1701 roku z funduszy ordynata Józefa Władysława Myszkowskiego na potrzeby szkoły.

Szkoła funkcjonowała w nim do 1865 roku tj. do momentu przeniesienia jej do pałacu Wielopolskich. Ciekawostką jest fakt, że ukończył ją Hugo Kołłątaj co widać na ścianie budynku w postaci pamiątkowej tablicy. W latach 1815-1831 w budynku utworzono Szkołę Wojewódzką którą skończyło wiele znanych osób między innymi: ojciec Stefana Żeromskiego – Wincenty, Kajetan Wincenty Kielisiński, rysownik i sztycharz, Adolf Dygasiński – piewca Ponidzia.

 

 

0,2 km trasy – kościół św. Jana Apostoła i Ewangelisty w Pińczowie (na planie nr 4). Trudno go nie zauważyć gdyż od strony ulicy Piłsudskiego w oczy rzuca się ogromna 14 metrowa barokowa dzwonnica wybudowana w latach 1685-1691 przez Wojciecha Trybulskiego z Kielc.

Na dzwonnicy znajdują się cztery dzwony, a na placu kościelnym, obok dzwonnicy stoi figura Matki Bożej na kolumnie korynckiej z 1661 roku.

                      

Obchodząc świątynię dookoła widzimy kilka obiektów usytuowanych na placu kościelnym, a są to: od strony północnej figura św.Floriana, od strony zachodnio-południowej znajduje się krzyż i grób ks.Tadeusza Marchaja, zaś od strony południowej przy ścianie kościoła stoją dwa pomniki – Jana Pawła II i kardynała Zbigniewa Oleśnickiego.

 

Pierwszy kościół w tym miejscu istniał już w 1326 roku. W latach 30-tych XV wieku z fundacji biskupa krakowskiego Zbigniewa Oleśnickiego wybudowano kościół murowany. W 1443 roku na zaproszenie biskupa przybyli paulini, którzy przejęli świątynię na klasztorną.

Za czasów Mikołaja Oleśnickiego do Pińczowa przybyli innowiercy i w roku 1550 wypędzono z miasta Paulinów a w kościele powstał zbór kalwiński.

Obecny wygląd kościoła pochodzi z I połowy XVII weku, kiedy to cały zespół budynku przebudowano w stylu manieryzmu.

 

Z pierwotnego kościoła ufundowanego przez biskupa Oleśnickiego zachowała się jedynie gotycka fasada z kruchtą zachodnią z widocznym na zworniku sklepienia krzyżowo-żebrowego herbem Dębno.

 

Kruchta i fasada świątyni zostały nadbudowane a autorem przebudowy był prawdopodobnie Tomasz Poncino, XVII-wieczny włoski architekt. Od strony południowej, do nawy dobudowana w latach 1720-1723 kaplica Aniołów nakryta kopułą, w ołtarzu której znajduje się obraz Archanioła Gabriela.

Wnętrze kościoła św.Jana Apostoła i Ewangelisty utrzymane jest w stylu barokowym z bogatymi dekoracjami malarskimi i sztukatorskimi. Sklepienie wypełnione polichromią zaś ołtarz główny i ołtarze boczne z bogatą dekoracją w stylu regencji.

 

 

 

0,3 km trasy – jesteśmy na skwerze przed budynkiem dawnego zespołu klasztornego Paulinów znajdującego się po północno-wschodniej stronie kościoła św. Jana Apostoła. Na skwerze stoi pomnik piewcy Ponidzia – Adolfa Dygasińskiego (na planie nr 5).

 

 

Adolf Dygasiński urodził się na Ponidziu we wsi Niegosławice – był wybitny polski m powieściopisarzem i publicystą opisującym piękno Ponidzia, autorem między innymi książki „Wilk, psy i ludzie”. W swojej twórczości często poruszał tematykę życia mieszkańców wsi i małych miasteczek, podkreślając wspólnotę losów ludzi i zwierząt. W trakcie swojej kariery literackiej napisał 21 powieści i ponad 130 nowel; od 1884 roku (pierwszy tom nowel) jego utwory ukazywały się w formie książkowej. Cieszyły się sporym powodzeniem, były tłumaczone na rosyjski i niemiecki.

 

                

Historia namalowania portretów pokazanych powyżej jest dosyć ciekawa. Dygasiński pochodził z biednej i licznej rodziny – często cierpiał na niedostatek i w czasie swojego życia musiał pracować na swoje utrzymanie. W Warszawie był nauczycielem w kilku szkołach, jednak pod zarzutem nauczania w języku polskim odebrano mu prawo wykonywania zawodu. Podejmował więc prace jako prywatny nauczyciel między innymi na dworach ziemiańskich, był między innymi w roku 1867 wychowawcą 13-letniego Jacka Malczewskiego - przyszłego wybitnego polskiego malarza. Nie dziwi więc fakt, że w roku 1905 Jacek Malczewski namalował dwa portrety swojego wychowawcy i nauczyciela.

Ze skwerem sąsiaduje gmach dawnego zespołu klasztornego oo. Paulinów w którym obecnie znajduje się Muzeum Regionalne i Centrum Informacji Turystycznej (na planie nr 6).

  

 

Początki budowy gmachu klasztornego sięgają lat 1431-1449, a dzisiejszą formę czworobocznej bryły z dziedzińcem w środku przybrał w latach 1630-1642. W salach muzeum znajdują się ekspozycje wystaw stałych i okresowych związane z Pińczowem i regionem Ponidzia.

 

W salach muzeum większość eksponatów pochodzi z Ponidzia ukazując historię i kulturę tego regionu w postaci wystaw stałych i okresowych. Obejrzeć można eksponaty od czasów najdawniejszych po współczesne w dziale archeologicznym, etnograficznym czy historycznym.

   

0,4 km trasy – róg ulic Grodziskowej, Floriańskiej i Marszałka Józefa Piłsudskiego. Z Grodziskowej skręcamy na prawo w Piłsudskiego.

0,55 km trasy – róg ulicy Piłsudskiego i Nowy Świat. Skręcamy w ulicę Nowy Świat.  Po prawej stronie rzuca się w oczy baszta ogrodowa (na planie nr 8) a za nią wejście do parku przypałacowego Wielopolskich.

Jest to renesansowy pawilon ogrodowy zwany również basztą zaprojektowany przez Santi Gucciego, będący pozostałością po nieistniejącym już ogrodzie włoskim przy rezydencji ordynatów pińczowskich. U góry nad portalem balkonowym widać herb rodu Myszkowskich – Jastrzębiec.

     

Z parku przypałacowego podziwiamy piętrową bryłę pałacu Wielkopolskich (na planie nr 9) wybudowanego w latach 1773-1799 przez X ordynata Ordynacji Pińczowskiej – Franciszka Wielopolskiego. Niestety tylko z zewnątrz gdyż obiekt jest zaadaptowany dla potrzeb pobliskiej szkoły – wstęp na zewnątrz bezpłatny.

 

Jego klasycystyczną architekturę najlepiej obrazuje fasada rezydencji, którą zdobią płaskorzeźbione sceny mitologiczne a także orzeł i herb margrabiego Franciszka Wielopolskiego.  Rzeźby z przełomu XVIII i XIX w., przedstawiające  rzymską  boginię wiosny i kwiatów Florę oraz boginię owoców Pomonę, stoją po obu stronach schodów  prowadzących na ganek.

 

W roku 1729 zamek przeszedł na własność nowego ordynata pińczowskiego hrabiego Franciszka Wielkopolskiego i zaczął podupadać, a po wybudowaniu nowej rezydencji którą właśnie oglądamy stary zamek rozebrano. Dzisiaj na wzgórzu można oglądać jedynie nikłe pozostałości ruin.

 

Opuszczamy ogród pałacowy i obok pomnika Piłsudskiego dochodzimy do ul. Piłsudskiego róg  Żwirki i Wigury.

 

 

 

0,84 km trasy - jesteśmy przy drodze nr 766 i jest to bardzo ważny moment. Po drugiej stronie jezdni stoi ostatni mieszkalny budynek Piłsudskiego 20 za którym ścieżką podchodzi się na wzgórze św. Anny. 

 

Kto nie ma ochoty zobaczenia pozostałości zamku Oleśnickich może od razu przejść na drugą stronę ulicy i ścieżką skierować się na wzgórze św. Anny by zobaczyć zabytkową kaplicę i panoramę miasta (zaoszczędzi wtedy ok. 1 km trasy). Dla lepszej orientacji załączam planik wariantu dojścia na wzgórze zamkowe.  Po obejrzeniu pozostałości zamku wracamy w to samo miejsce - będzie to wtedy 1,82 km trasy.

 

 

   W ramce pokazuję wariant podejścia na wzgórze zamkowe. (na mapce oznaczone kolorem czerwonym)

Podchodzimy wygodnym chodnikiem trochę pod górkę i po minięciu odsłoniętych fragmentów dawnego muru otaczającego zamek skręcamy w lewo do widocznego z chodnika dużego kamienia ustawionego w 2000 roku przez Towarzystwo Przyjaciół Ponidzia. Obok posadzony dąb Jana Pawła II.

 

 

 

 

 

Przechodzimy pomiędzy kamieniem i dębem i po po ok. 60 metrach skręcamy na lewo - ścieżka doprowadzi nas do pozostałości dawnego zamku Oleśnickich. Pozostało bardzo niewiele - można dopatrzyć się kilkunastu wielkich bloków wystających z wykopu.

 

 

 

 

 

 

Widok ze wzgórza zamkowego z uwagi na duże zadrzewienie również nie jest imponujący.

 

 

Dziś trudno sobie uzmysłowić, jak potężna stała w tym miejscu budowla którą budowano ponad 30 lat. W XV wieku pisał o niej Jan Długosz jako najokazalsza i najpiękniejsza w całym Królestwie Polskim. O jej świetności świadczy rysunek z 1655 roku, wydany przez Samuela Puffendorfa w dziele „De rebus a Carlo Gustavo gesitis" w Norymberdze w 1696 r.

Również na sztychu Eryka Dahlbergha wykonanym w 1657 roku przedstawiającym Pińczów widać po lewej stronie potężną bryłę zamku rodu Oleśnickich.

 

Poniżej współczesna wizualizacja Pińczowskiego Zespołu Zamkowego której autorem jest Pan Mateusz Staniszew - opublikowana na http://pinczow.com/2017/06/19/37253/ wg której mogłaby powstać odbudowa.

                

 Wracamy do punktu na 0,84 km trasy by kontynuować podejście na wzgórze z kaplicą św. Anny.

 

0,84/1,82 km trasy – ul. Piłsudskiego róg Franciszka Żwirki i Stanisława Wigury. Przechodzimy na drugą stronę ul. Piłsudskiego za ostatnim domem na tej ulicy (nr 20)  ścieżką zaczynamy ostre podejście na wzgórze św. Anny. Warto tam podejść z uwagi na ładne widoki na okolicę i zabytkową kaplicę.

 

1,95 km trasy – jesteśmy na wzgórzu przy kaplicy św. Anny (na planie nr 11). Przy kaplicy znajduje się doskonały punkt widokowy na Pińczów i okolicę.

 

 

Ale najważniejszym obiektem na wzgórzu jest manierystyczna kaplica św. Anny wybudowana w 1600 roku. Powstała wg projektu królewskiego architekta Santi Gucci z fundacji margrabiego Zygmunta Myszkowskiego – marszałka wielkiego koronnego i właściciela Pińczowa. Jest uważana za pierwszą w Polsce wolno stojącą kaplicę kopułową o przeznaczeniu kultowym.

 

 

W przeszłości kaplica otoczona była umocnieniami stanowiącymi część systemu fortyfikacyjnego wcześniej wspomnianego zamku pińczowskiego. Ślady fortyfikacji zachowały się od strony północno- wschodniej. A tak na rysunkach przedstawiali kaplicę w latach Erik Jonson Dahlberg w 1657 roku oraz Kajetan Kielisiński w 1842 roku.

     

Patrząc na te dwa rysunki których wykonanie dzieli prawie 200 lat, widać że pierwotnie kaplica posiadała cztery wieżyczki narożne, które z powodu zaniedbania odpadły w XVIII wieku. W 1783 roku kaplica została przeznaczona do rozebrania jednak szczęśliwie do tego nie doszło i w roku 1851 doczekała się renowacji, ale już bez wieżyczek.

Kaplica jest wybudowana z łatwo dającego się obrabiać miejscowego kamienia tzw. pińczaka będącego ulubionym tworzywem stosowanym w pracowni kamieniarskiej Gucciego. Wokół kaplicy rozlokowane są figury świętych wykonane w pierwszej połowie XIX wieku: św. Michała Archanioła, św. Pawła oraz pusty postument po figurze św. Tekli.

 

     

Od kaplicy idziemy w kierunku najwyższego punktu tj. Wzgórza św. Anny znajdującego się na wysokości 258,8 m n.p.m i ścieżką schodzimy w kierunku wschodnio-południowym do widocznego ze wzgórza cmentarza, a właściwie czterech cmentarzy tj: cmentarza parafialnego, znajdującego się w jego obrębie starego cmentarza tzw. „Lapidarium” , cmentarza wojskowego i pozostałości dawnego cmentarza żydowskiego.

 

2,24 km trasy – parking na rogu cmentarza zlokalizowany przy ul. Grodziskowej. Wchodzimy pierwszą furtką na teren cmentarza parafialnego. Tak jak na każdym cmentarzu tak i na tym odnajdziemy wiele ciekawych nagrobków z miejscowego budulca.

     

Cmentarz parafialny powstał w końcu XVIII wieku po zamknięciu cmentarza przy kościele paulinów. W obszarze cmentarza parafialnego jest tzw. Stary Cmentarz (lapidarium - na planie nr ) w którym zgromadzono stare nagrobki , rzeźby w postaci figur świętych, obelisków, urn. Te bogato zdobione herbami, motywami roślinnymi, inskrypcjami nagrobki są warte obejrzenia. 

 

 

 

Alejką przechodzimy na koniec z cmentarza parafialnego i furtką wchodzimy na cmentarz wojskowy z I wojny światowej (na planie nr 13).

 

 

Na cmentarzu wojennym spoczywa 938 żołnierzy poległych w latach 1914-1915. Wśród pochowanych jest 9 żołnierzy z armii niemieckiej, 497 z rosyjskiej oraz 432 z armii austro-węgierskiej.

Pomiędzy mogiłami żołnierskimi stoi kaplica cmentarna w której znajduje się marmurowa płyta upamiętniająca pięciu harcerzy z Szarych Szeregów zamordowanych przez Niemców w 1943roku.

 

 

2,78 km trasy – wychodzimy z cmentarza wojennego i znajdujemy się na rogu ulicy Grodziskowej i Ścigna. Oddalamy się od cmentarza w kierunku wschodnim.

2,97 km trasy – róg ulicy Grodziskowej i Nowej. Skręcamy w prawo w ulicę Nową. Od ulicy Grodziskowej, wzdłuż ulicy Nowej aż po ulicę Batalionów Chłopskich istniał kiedyś cmentarz żydowski stary i nowy (na planie nr . Do chwili obecnej nie ma po nich śladu, a resztki zebranych macew zobaczyć można oglądać przy pińczowskiej synagogi – do której niedługo dojdziemy.

Poniżej dwa zdjęcia ukazujące lokalizację na starej mapie i wygląd cmentarza żydowskiego w Pińczowie znalezione w internecie.

    

3,29 km trasy – róg ulicy Nowej i Batalionów Chłopskich. Skręcamy w prawo w Batalionów Chłopskich i kierujemy się w kierunku centrum Pińczowa. Po prawej stronie budynek „Tesco”.

3,52 km trasy – mijamy po prawej stronie ulicę Spółdzielczą.

3,59 km trasy – jesteśmy w dzielnicy Pińczowa – Mirowie. Mirów został założony 1 lipca 1592 roku przez margrabiego Zygmunta Gonzawę Myszkowskiego jako Nowe Miasto Mirów.

 

 

Po lewej stronie przy ulicy Batalionów Chłopskich nr 32 renesansowy Dom Ariański z przełomu XVI i XVII wieku zwany mylnie Drukarnią Ariańską (na planie nr 15)

Pierwszym właścicielem domu był prawdopodobnie Daniel z Łęczycy, drukarz kalwiński. Obecnie w budynku mieści się Oddział Archiwum Państwowego w Kielcach.

3,71 km trasy – pomiędzy budynkami doszliśmy do ulicy Mirowskiej do wschodniej ściany klasztoru oo. franciszkanów i kościoła pw. Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny (na planie nr

W 1683 roku do Pińczowa zostali sprowadzeni przez Stanisława Kazimierza Myszkowskiego franciszkanie reformatorzy, którzy założyli swój klasztor i zamienili świątynię w kościół klasztorny.

  

 

Zakonnicy przebywali w klasztorze do 1910 roku do śmierci ostatniego z zakonników, a następnie klasztor został zlikwidowany przez władze carskie.

 

Ponownie zakonnicy powrócili w 1928 roku.

 

 

    

Wnętrze kościoła Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny zdobi dziesięć ołtarzy barokowych z poł. XVIII w. W ołtarzu głównym znajduje się  krucyfiks z końca XVII w.

Po prawej stronie nawy poprzecznej – ołtarz Najświętszego Serca Pana Jezusa. W kaplicy z kopułą – ołtarz św. Jana Nepomucena. Dalej znajdują się ołtarze: św. Piotra Alkantary, św.  Prospera. św. Antoniego, św. Anny,  św. Maksymiliana Marii Kolbego. 

Cudowny obraz Matki Boskiej Mirowskiej wzorowany na Salus Populi Romani z Bazyliki Matki Bożej Śnieżnej w Rzymie, znajduje się po lewej  stronie nawy poprzecznej.

Prawdopodobnie namalowanie wizerunku zlecił Zygmunt Gonzaga Myszkowski  ok. 1600 r. krakowskiej pracowni Tomasza Dolabelli, nadwornego malarza władców z dynastii Wazów.

 

Obraz namalowany na deskach. Stojąca Maryja podtrzymuje dzieciątko na lewej ręce. U dołu – postaci św. Stanisława i św. Wojciecha. Kult Matki Boskiej Mirowskiej pielęgnowany przez franciszkanów trwa niezmiennie od stuleci. Początkowo umieszczony w kaplicy zamku Myszkowskich. W 1683 r. – obraz przeniesiono do kościoła. W 1992 r. skronie Madonny i Jezusa zostały przyozdobione koronami. W kościele mieści się Kaplica Katyńska - została poświęcona przez ks. Prałata Zdzisława Peszkowskiego.

3,78 km trasy – ulica Batalionów Chłopskich przy kościele. Idziemy dalej w kierunku centrum miasta.

4,02 km trasy – róg ulicy Batalionów Chłopskich i ulicy Górnej. Skręcamy w lewo w ul. Górną do widocznej w oddali synagogi (na planie nr 17).

 

 

 

 

4,11 km trasy - stara synagoga. Jest to tzw. stara synagoga wybudowana w latach 1594-1609 za zezwoleniem marszałka wielkiego koronnego Zygmunta Gonzagi Myszkowskiego przy dzisiejszej ulicy Klasztornej która przetrwała do dnia dzisiejszego, a której krótką historię przytoczę za chwilę.

W Pińczowie istniała również przy ulicy Krakowskiej druga murowana synagoga tzw. nowa, wybudowana w 1682 roku - zniszczona przez Niemców podczas II wojny światowej, której ruiny rozebrano po wojnie.

 

 

Więcej szczęścia miała murowana synagoga przy ulicy Klasztornej w której właśnie jesteśmy, pomimo zaniedbania w okresie międzywojennym, znacznej dewastacji w czasie trwania II wojny światowej jak również niewłaściwej eksploatacji po II wojnie światowej w latach 80-tych XX wieku przeszła pod opiekę Muzeum Regionalnego w Pińczowie.

Dzięki wielu instytucjom, fundacjom i wieloletnich remontach zawdzięczamy jej dzisiejszy wygląd. Synagogę można zwiedzać. Wstęp jest płatny: bilety w kasie Muzeum Regionalnego w cenie:  normalny – 8 zł, bilet ulgowy – 4 zł. Dni i godziny otwarcia takie jak podałem wcześniej przy zwiedzaniu Muzeum Regionalnego. Oto kilka zdjęć z wnętrza starej synagogi przy ul. Klasztornej.

      

 

Wcześniej przechodziliśmy obok dawnych cmentarzy żydowskich które dzisiaj nie istnieją - odzyskane fragmenty macew są wbudowane w otaczający synagogę mur tworząc lapidarium ku pamięci Żydów pińczowskich.

 

 

 

 

 

 

4,24 km trasy – ulicą Klasztorną dochodzimy do ulicy Legionistów w okolicy Placu Wolności gdzie zaczynaliśmy nasz spacer. Zobaczyliśmy większość najcenniejszych zabytków Pińczowa. Kto nie ma więcej czasu może w tym miejscu zakończyć spacer.

 

Ja kontynuuję dalszy spacer by lepiej poznać Pińczów, skręcam w lewo i ulicą Legionistów kieruję się w kierunku południowym.

4,4 km trasy – skrzyżowanie ulic. Po prawej ulica Zacisze, po lewej ulica Armii Krajowej. My idziemy dalej prosto.

4,67 km trasy – skrzyżowanie ulic. Po prawej i lewej ulica Republiki Pińczowskiej. Idziemy dalej prosto.

4,53 km trasy – po prawej stronie dworzec autobusowy w Pińczowie. Skręcamy w prawo i obok dworca autobusowego, ścieżką idziemy w kierunku widocznego zalewu. Za budynkiem dworca uważny obserwator zauważy zabytkową kapliczkę (na planie nr 18).

 

 

4,79 km trasy – ścieżką wzdłuż zalewo doszliśmy do ulicy Pałęki. Po prawej stronie restauracja Laguna. Dalej idziemy ulicą Pałęki biegnącą wzdłuż brzegu zalewu.

 

 

5,2 km trasy – kemping nr 257 nad zalewem (na planie nr 19). Tu chwilę odpoczywamy – po drugiej stronie zalewu lądowisko Aeroklubu Pińczów. Po prawej stronie kempingu boisko i hala sportowa. Idziemy uliczką pomiędzy tymi obiektami.

 

 

5,43 km trasy – skręcamy w lewo. 5,53 km trasy – skręcamy w prawo.

5,7 km trasy – rondo u zbiegu ulic: Republiki Pińczowskiej, 3-go Maja, 1-go Maja, Żwirki i Wigury. W rozgałęzieniu ulicy 1-go Maja a 3-go Maja stoi pomnik w hołdzie lotnikom szkoły szybowcowej (na planie nr 20).

 

 

Tuż przy rondzie znajduje się stacja końcowa kolejki wąskotorowej (na planie nr 21). Świętokrzyska Kolejka Dojazdowa "Ciuchcia Expres Ponidzie" spółka z o.o., dawna Jędrzejowska Kolej Dojazdowa, powstała w 1917 roku. Trasa biegnie przez część regionu Ponidzia w południowej części województwa świętokrzyskiego, z Jędrzejowa, poprzez miejscowość Jasionna, Wygoda, Motkowice, Umianowice do Pińczowa.

Od kilku lat rozkład jazdy ciuchci nie ulega zmianie. Podróż zaczyna się w Jędrzejowie w każdą niedzielę o godz. 1o⁰⁰. Na trasie ok. 30 km do Pińczowa można podziwiać malownicze krajobrazy i meandry Nidy. W Pińczowie jest możliwość prawie 3 godz. zwiedzania miasta, by o godz. 18⁰⁰ znowu  być w Jędrzejowie. Poniżej rozkład jazdy i ceny na rok 2017. 

 

Nasza rodzinka planuje zorganizować w najbliższym czasie wycieczkę w czasie której z Radomia dojedziemy samochodami z załadowanymi rowerami na stację w Jędrzejowie, następnie z rowerami dojedziemy ciuchcią do Pińczowa i powrócimy rowerami do Jędrzejowa. Po zrealizowaniu tego planu zamieszczę fotorelację.

 

5,99 km trasy – z ul. 3-go Maja, po minięciu ogrodzenia więzienia, skręcamy na prawo w ulicę Jana Wójcika i idziemy do końca tj. ok. 150 metrów.

 

6,19 km trasy - skrzyżowanie z ulicą 11-go Listopada. Przechodzimy na wprost do widocznej na górce furtki prowadzącej na cmentarz tzw. "Zawięzienie" (na planie nr 22). Jest to miejsce pamięci narodowej, a nazwa wywodzi się od więzienia (dawne koszary) znajdującego się po drugiej stronie ulicy 11-go listopada.

 

 

W latach 1939–1944 Gestapo, Żandarmeria i Ekspedycja Karna rozstrzelała  w tym miejscu i po zewnętrznej stronie muru więziennego setki Polaków. Tu znajduje się grób czterech instruktorów harcerskich z Szarych Szeregów rozstrzelanych 1 lipca 1943 roku oraz zbiorowy grób więźniów zamordowanych przez hitlerowców w okolicznych lasach.  Po wojnie ich szczątki ekshumowano i tu złożono. W 1989 roku ustawiono metalowy krzyż i odprawiona została msza w intencji pomordowanych.

 

 

6,57 km trasy - róg ulicy 11-golistopada i Żwirki i Wigury. Skręcamy w lewo i po 100 metrach skręcamy w prawo w ulicę Wdowią, którą dochodzimy do Placu Konstytucji - jesteśmy na 6,93 km trasy. Stoi tu pomnik Konstytucji 3-go Maja.

 

 

Autorem pomnika był kamieniarz-artysta z Pińczowa  Antoni Piekoszewski. Odsłonięcie pomnika odbyło się 3 maja 1917 roku na dawnej ul. Magistrackiej - centrum ważnych instytucji państwowych.  W czasach PRL święto Konstytucji 3-go Maja było na cenzurowanym więc pomnik zdemontowano i pomnik powrócił na swoje pierwotne miejsce dopiero w latach 90 dwudziestego wieku.

Od pomnika, ulicą 3-go Maja dochodzimy do Placu Wolności gdzie zaczynaliśmy spacer. Tu kończymy naszą przygodę po przejściu w czasie której pokonaliśmy ok. 7 km.

https://pl.wikipedia.org/wiki/Pi%C5%84cz%C3%B3w

http://www.diecezja.kielce.pl/parafie/pinczow-sw-jana-ap-i-ew

http://www.wrota-swietokrzyskie.pl/

http://muzeumpinczow.pl/historia-muzeum/

https://www.wrota-swietokrzyskie.pl/zamki_palace/-/asset_publisher/I5Fr/content/palac-wielopolskich-w-pinczowie?redirect=https%3A%2F%2Fwww.wrota-swietokrzyskie.pl%2Fzamki_palace%

https://pl.wikipedia.org/wiki/Kaplica_%C5%9Bw._Anny_w_Pi%C5%84czowie

https://pl.wikipedia.org/wiki/Mir%C3%B3w_(Pi%C5%84cz%C3%B3w)

http://www.polskaniezwykla.pl/web/place/42726,pinczow-pomnik-konstytucji-3-maja.html

http://www.polskaniezwykla.pl/web/place/42671,pinczow-cmentarzyk-zwany-zawiezieniem.html