Podróżując po Rumunii warto zatrzymać się w mieście Sybin (rum. Sibiu) znajdującym się w środkowej części tego kraju -  Transylwanii, zwanej w Polsce Siedmiogrodem. 

 

Siedmiogród to kraina historyczna położona na Wyżynie Siedmiogrodzkiej której głównymi miastami są Braszów, Kluż-Napoka, Sybin i Targu Mures.

 

Jedna z teorii powstania polskej nazwy Siedmiogród wywodzi się od niemieckiego słowa Siebenbürgen, oznaczającego siedem warowni, siedem miast założonych przez niemieckich kolonizatorów. Sybin został założony w roku 1180, a pierwszy raz  nazwa Siebenbürgen pojawia się w 1296 roku.

 

Od XIV wieku Sybin stał się ważnym centrum handlu leżącym na skrzyżowaniu szlaków pocztowych biegnących na wschód - do Turcji, Persji i Chin.

 

Dzisiejszy Sybin liczy ponad 150 000 ludności, leży nad rzeką Cibin będącej dopływem rzeki Aluty. Większość mieszkańców stanowią Rumuni, ale spotkać tu można również liczne mniejszości narodowe takie jak: seklerska, romska, niemiecka i węgierska.

 

 

Poniżej załączam mapkę Rumunii z lokalizacją miasta i podanymi odległościami do ważniejszych innych miast tj. Braszowa - 144 km, Kluż Napoka - 173 km, Timisoara - 270 km, Bukareszt - 277 km.

 

 

Można sobie zadać pytanie czy warto odwiedzić Sybin.  Według mnie, z uwagi na jego wielowiekowe pochodzenie, zabytki pozostawione przez wiele narodów tj. Niemców, Rumunów, Węgrów, Żydów, Rosjan, Turków, piękną starówkę z Wielkim i Małym Rynkiem, dobrze zachowane fragmenty murów obronnych, wspaniałe zaułki pełne kolorytu  polecam spędzenie chociażby kilkunastu godzin w tym mieście. Dla zachęty kilka migawek ze spaceru po Starym Mieście Sybinu.

 

                       

 

 

           

 

 

 

Spacer najlepiej rozpocząć od strony południowej Starego Miasta Sybinu tj. przy bulwarze imienia wybitnego konserwatywnego polityka rumuńskiego Corneliu Coposu gdzie znajduje się kilka płatnych parkingów, a do Starego Miasta wchodzi się kilkoma bramami zlokalizowanymi w murach obronnych.

 

 

Wchodząc poprzez pozostałości Baszty Blacharskiej po lewej stronie ukazuje się budynek bastionu zwanego Grubą Wieżą (rum.Turnul Gros) oraz piękna Baszta Stolarzy (rum.Turnul Dulgherilo) - zdjęcie górne.

 

Sybin do czasów dzisiejszych zachował najdłuższe mury obronne dobrze widoczne w południowo-wschodniej części Starego Miasta. Tuż przy parkingu można podziwiać dawny wspaniały bastion zwany dzisiaj Grubą Wieżą (rum.Turnul Gros). 

 

Jest to masywna konstrukcja o wysokości murów dochodzących do 25 metrów, zbudowana w kształcie litery U. Podstawę ma z kamienia, zaś ściany ceglane. Została wybudowana ok. 1540 roku przez Markusa Pempfflingera, a od roku 1788 funkcjonował w niej pierwszy stały teatr - tym samym wieża stała się pierwszym stałym budynkiem teatru w Rumunii.  Obecnie w budynku mieści się sala koncertowa Thalia (rum. Thaliia Hall).

 

 

 

W przeszłości w murach otaczających Sybin istniało aż 39 baszt obronnych. Niestety do dnia dzisiejszego zachowały się jedynie trzy. Zobaczyć je można przechodząc ulicą Cetatii (rum. Cetâtii Street) gdzie od strony budynku sali koncertowej Thalia widać wszystkie trzy.

 

 

Na pierwszym planie widać Basztę Stolarzy (rum.Turnul Dulgherilo) z XIV wieku, następnie Basztę Garncarzy (rum. Turnul Olarilor) z XV wieku  i  Basztę Arkebuzerów (rum. Turnul Archebuzierilor) z XIV wieku.

 

 

Pasażem między budynkami (naprzeciwko Sali Koncertowej) dochodzimy do Placu Schillera (rum. Piata Schiller) przy którym znajdują się historyczne domy - między innymi dom Schillera z jego popiersiem umieszczonym w narożnej wnęce z okazji 150-lecia jego urodzin. W roku 1929 Kościół Ewangelicki otwiera w tym budynku Chrześcijański Dom Gościnny, zwany Domem Dietrichów, zwany przez miejscowych jako "Dom Schillera".

 

 

 

Plac Schillera jest częstym miejscem  różnych jarmarków i festynów. Na wydłużeniu Placu Schillera dojrzeć można bramę która prowadzi na Wielki Plac przy którym znajduje się wiele obiektów wartych zobaczenie.

 

    

 

Dla lepszej i szybszej lokalizacji ważniejszych zabytkowych budowli znajdujących się w obrębie Starego Miasta Sybin załączam plan na którym zaznaczyłem te obiekty. Jest to trasa mojego ok. 4 km spaceru na który przeznaczyłem ok. 4 godziny łącznie z wejściem na wieżę kościelną i spożyciem obiadu.

 

 

  1. Parking płatny ( rum. Parcare)

  2. Wieża Blacharska (rum. Tâmplărie Turnul)

  3. Gruba Wieża (rum.Turnul Gros)

  4. Baszta Stolarzy (rum.Turnul Dulgherilo)

  5. Baszta Garncarzy (rum. Turnul Olarilor)

  6. Baszta Arkebuzerów (rum. Turnul Archebuzierilor)

  7. Plac Schillera (rum. Piata Schiller)

  8. Domem Dietrichów (rum. Casa Dietrich)

  9. Wielki Plac lub Wielki Rynek  (Piata Mare)

10. Budynek Ratusza (rum. primărie)

11. Kościół Rzymsko-katolicki (rum. Biserica Romano-Catolica)

12. Pałac Brukenthala (rum. Palatul Brukenthal) siedziba Muzeum Brunendhala  (rum. Muzeul Naţional Brukenthal)

13. Niebieski Dom (rum. Casa Albastră) siedziba Galeria Sztuki Rumuńskiej (rum. Galeria de Artă din România).

14. Wieża Rady (rum. Turnul Consiliului)

15. Przejście schodowe do Dolnego Miasta (rum. Pasajul Scărilor)

16. Zabytkowe domy zXV - XVI wieku przy Pasajul Scărilor

17. Dom Journeymensów obecnie Restauracja Złota Beczka (rum. Butoiul de Aur)

18. Wieża schodów (rum. Scara Turnului)

19. Plac Alberta Hueta (rum. Piata Huet)

20. Ewangelicka Katedra Najświętszej Marii Panny (rum. Biserica evanghelică a Sfintei Fecioare Maria)

21. Most kłamstw (rum. Podul Minciunilor)  

22. Mały Plac lub Mały Rynek (rum. Piata Mica)

23. Dom Luksemburski (rum. Casa Luxemburg)

24. Muzeum etnografii i sztuku ludowej im. Emila Sigerusa (rum. Muzeul etnografie i sztuki im. Emila Sigerusa)

25. Wieża schodów złotnika (rum. Turnul de Scări Goldsmith)

26. Plac Złotników (rum. Piata Aurarilor)

27. Klasztor Urszulanek (rum. Manastirea Ursulinelor)

28. Supermarket

29. Zreformowany Kościół (rum. Biserica reformată)

30. Ortodoksyjna Katedra Metropolitalna (rum. Catedrala Ortodoxa Mitropolitana Sf. Treime)

31. Kościół luterański Świętego Jana (rum.Biserica luterană a Sfântului Ioan)

32. Park Astra (rum. Parcul Astra)

33. Mury obronne z wieżami

 

Największym placem na Starówce Sybinu jest Wielki Plac (rum. Piata Mare) popularnie zwany Wielkim Rynkiem, o którym po raz pierwszy wspominają dokumenty w 1411 roku - funkcjonował tu rynek zbożowy.

 

Świadczą  o tym odkryte w 2005-2006 podczas rewitalizacji rynku podziemne magazyny zbożowe, obecnie oznaczone w zachodniej części rynku symbolicznymi pokrywami.

 

 

Odkryte podziemne magazyny zbożowe potwierdzają, że ten największy plac w mieście już w XV wieku był świadkiem działalności kupieckiej na dużą skalę. Obecnie jest to ciekawostka archeologiczna.

 

Jednak dla turystów odwiedzających Wielki Plac wpisany na listę zabytków architektury UNESCO bardziej interesujące są imponujące budowle rzucające się w oczy stojące w po północnej stronie placu takie jak: budynek ratusza, kościół rzymsko-katolicki,  budynek dawnego seminarium jezuickiego czy też Wieża Rady będąca symbolem miasta.

 

 

Jak widać dominującą budowlą Wielkiego Placu jest barokowy  Kościół Rzymskokatolicki Świętej Trójcy (Biserica Romano-Catolica) zbudowany w latach 1726 - 1738. Wieża została ustawiona w 1738 roku, a w rok później osadzono na jej szczycie krzyż.

 

Fresk za ołtarzem głównym został namalowany w 1777 roku przez austriackiego malarza Antona Steinwalda, zaś znajdujące się na chórze organy zostały zbudowane w 1860 przez Carla Hesse w Wiedniu.

 

 

Zwiedzając Kościół Świętej Trójcy nie sposób nie zauważyć pięknych witraży które zostały wykonane w Budapeszcie i zamontowane na początku XX wieku. Pomimo młodego wieku (datowane na 1901 rok) warto je obejrzeć podziwiając kunszt artysty-rzemieślnika. Oto kilka z nich.     

 

         

 

 

                       

 

Jak widać na zdjęciach piękna ambona jak i cały wystrój wnętrza jest w stylu barokowym. Wnętrze jest odnowione i wspaniale się prezentuje.  

 

              

 

Uwagi praktyczne:

1. Wejście dla zwiedzających znajduje się przy przy wieży kościelnej - na Wielkim Placu.

2. Kościół jest udostępniony do zwiedzania:

               - od poniedziałku do soboty w godz. 6⁰⁰ do 19⁰⁰

                 - w niedzielę od godz. 8³⁰ do 19⁰⁰  

3. Wstęp bezpłatny.

4. Msze święte w niedzielę:

               - w języku niemieckim o godz. 10⁰⁰   

               - w języku węgierskim o godz. 11¹⁵   

               - w języku rumuńskim o godz. 18⁰⁰  

 

Tuż obok kościoła świętej Trójcy od strony zachodniej usytuowany jest ciekawy budynek nazywany Ratuszem. Wewnątrz, w holu posiada monumentalne schody, a na pierwszym piętrze znajduje się witraż z 1900 roku. Cały korytarz ozdobiony jest motywami greckimi. Dawniej budynek był siedzibą Banku Kredytowego, obecnie odremontowany budynek jest siedzibą władz miasta Sibin, a na parterze znajduje się informacja turystyczna.

 

 

Na górnym zdjęciu po prawej obecny budynek Ratusza, zaś od lewej dwie średniowieczne budowle z XV-XVI wieku  tzw. "Niebieski dom" (rum. Casa Albastră) oraz tzw. Pałac Brukenthala (rum. Palatul Brukenthal) zbudowany w latach 1778-1785 w którym znajduje się Narodowe Muzeum Brukenthala (rum. Muzeul Naţional Brukenthal). 

Narodowe Muzeum Brukenthala w Sybinie swój początek zawdzięcza Samuelowi Brukenthalowi, habsburskiemu gubernatorowi Siedmiogrodu, który rozpoczął kompletowanie pierwszych kolekcji około r. 1790. Zbiory zostały oficjalnie otwarte w roku 1817. Oznacza to, że jest to najstarsza instytucja tego rodzaju w dzisiejszej Rumunii.

"Niebieski dom" dzisiejszy wygląd przybrał na początku XIX wieku kiedy to dobudowano drugie piętro - obecnie znajduje się w nim Galeria Sztuki Rumuńskiej (rum. Galeria de Artă din România).

 

Jednym z bardziej znanych zabytków Sibinu jest Wieża Rady  (rum. Turnul Consiliului) - symbol miasta. Wieża Rady znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie dawnego ratusza, wymienianego w dokumentach w 1324 roku.

 

 

Na południowej ścianie wieży znajdują się kamienne płaskorzeźby przedstawiających dwa lwy, będące częścią pierwotnej konstrukcji wieży z XIII wieku.

 

Dostęp do wnętrza wieży odbywa się przez wąskie drzwi, którymi za pomocą spiralnych schodów można dotrzeć do wyższych kondygnacji. Mechanizm zegara można obserwować na przedostatnim piętrze, a ostatnie piętro reprezentuje taras widokowy.

 

Wieża miała różne zastosowania w czasie, od spichlerza po taras widokowy do pożarów, miejsce tymczasowego aresztowania, a nawet muzeum nauk przyrodniczych w połowie XVIII wieku. W latach 1962-1998 w wieży mieściła się część Muzeum Brukenthala, prezentujące średniowieczne eksponaty. Obecnie z drobną opłatą można wejść na taras widokowy z widokiem na miasto. W wieży znajduje się brama pozwalająca przejść z Wielkiego Placu (Wielkiego Rynku) na Mały Rynek.

 

Sybin jest reklamowany przez przewodników jako miasto z "domami mającymi oczy" - nie jest w tym nic dziwnego, gdyż większość domów na Starówce ma wysokie spadziste dachy z mansardowymi okienkami podobnymi do przymrużonych oczu. W średniowieczu na strychach były lokowane magazyny kupieckie, a okienka służyły do doświetlania tych pomieszczeń.

 

            

 

 

 

Bardzo malowniczym miejscem jest przejście schodowe (rum. Pasajul Scărilor) w pobliżu kościoła ewangelickiego które łączy Górne Miasto z Dolnym Miastem. Zostało zbudowane w XIV wieku i były częścią trzeciego pasa fortyfikacyjnego miasta.

 

Odrestaurowane w latach 1860 i 2006 roku przejście, schody i mury przy nim oraz zabytkowe kamieniczki z XV-XVI wieku wzdłuż tego przejścia pod nr 1 - 4 robią wrażenie.

 

U zbiegu ulicy Turnului i Pasajul Scărilor, u podstawy schodów prowadzących do Górnego Miasta znajduje się  restauracja "Złota beczka" (rum. Butoiul de Aur). Restauracja znana była już w XVI wieku i jest uważana za najstarszą restaurację na obecnym terytorium Transylwalii i Rumunii.

 

W miłym otoczeniu, po trudach zwiedzania można tu zjeść zupę zwaną Ciorba de Burtâ - czyli takie flaczki po rumuńsku.  Zupa jest całkiem inna niż znane polskie flaki - jest przygotowana na bazie flaczków cielęcych, dosyć słodka, bez majeranku i zabielana sporą ilością śmietany. Dla wyrównania słodkiego smaku jest podana z ostrą papryczką do zagryzania.

 

 

Kto nie gustuje we flaczkach może zamówić  tradycyjną transylwańską zupę z wieprzowiny i ziemniaków zakwaszaną śmietaną oraz sokiem z cytryny lub kiszonej kapusty - tak zwana Ciorba ardeleneasca.

 

 

 

Schody obok restauracji Butoiul de Aur prowadzą z Dolnego Miasta do Górnego Miasta i są zwieńczone Wieżą Schodów (rum. Scara Turnului) z bramą wjazdową. Jest to jedyna z trzech bram wjazdowych w pierwszym obszarze umocnień  która się zachowała, a pochodzi z XII lub początku XIII wieku. Tym samym jest uważana za najstarszą budowlę zachowaną w tym mieście.

 

 

 

 

 

W Górnym mieście, tuż przy Wieży Schodów znajduje się duży Plac Alberta Hueta (rum. Piata Huet) z monumentalną Ewangelicką Katedrą Najświętszej Marii Panny (rum. Biserica  evanghelică a Sfintei Fecioare Maria).

 

           

 

Ewangelicka Katedra Najświętszej Marii Panny (rum. Biserica evanghelică a Sfintei Fecioare Maria) jest najbardziej znanym kościołem w mieście, Transylwali a nawet Rumunii. 

 

Świątynię zbudowano w 1520 roku na miejscu starej rzymskiej bazyliki. W odróżnieniu od zwiedzanego wcześniej barokowego kościoła katolickiego na Wielkim Rynku jej wnętrze jest proste, surowe.

 

Wnętrze kościoła było nieudostępnione z uwagi na trwający remont. Bezpłatnie można jedynie było zwiedzić pomieszczenie nartexu zwane "Ferula" w którym zgromadzono 67 tablic pogrzebowych - jeden z większych zbiorów w Rumunii.

 

 

            

 

 

Z pomieszczenia nartexu zwanego "Ferula" jest możliwość bezpłatnego wejścia na wieżę kościelną na wysokość czterech wystających wieżyczek z których jest wspaniały widok na miasto - oczywiście z tego skorzystaliśmy. Trudy pokonania schodów wynagrodziły widoki na już zwiedzone obiekty, oraz pozwoliły zaplanować dojścia do następnych - oto kilka migawek z tej 73 metrowej wieży.

 

       

 

 

 

 

 

Na górnym i dolnym zdjęciu przepiękny widok w kierunku północnym - na tle otaczających Sybin wzgórz na pierwszym planie Most Kłamców oraz Mały Rynek.  

 

Na Małym Rynku na prawo od mostu Dom Luksemburski, za mostem budynek z podcieniami to Muzeum Etnografii i Sztuki Ludowej im. Emila Sigerusa. Budynki z podcieniami to dawne domy kupieckie. W głębi po prawej  widać wieżę Klasztoru Urszulanek.

 

Czas schodzić z wieży by obejrzeć z bliska te wszystkie obiekty.

 

 

Most Kłamców (rum. Podul Minciunilor) wybudowano w roku 1859 w miejscu starego drewnianego przejścia owianego legendą, że się zawali gdy się na nim skłamie.

 

 

Ten nowy żeliwny most jest uważany za pierwszą tego typu konstrukcję zbudowaną w Rumunii. Pomimo, że most wygląda na bardzo solidny stara legenda pozostała - lepiej nie kłamać stojąc na moście. 

 

W pobliżu mostu, na Małym Placu (rum. Piata Mica)  dwie wyróżniające się budowle:

1. Budynek z arkadami będący dawnym dworem  cechu rzeźników - dzisiaj siedziba Muzeum Etnografii i Sztuki Ludowej im. Emila Sigerusa (rum. Muzeul etnografie i sztuki im. Emila Sigerusa)

2. Budynek tzw. Dom Luksemburski (rum. Casa Luxemburg)

 

 

 

Więcej o Małym Placu i pozostałych obiektach Sybina w części 2 - zapraszam.

 

Część 2 -  >Rumunia. Sybin - Miasto artystów i domów z oczami. Cz. 2 

 

 

Powrót do strony głównej:  STRONA GŁÓWNA