 ROZTOCZE - malownicze Górecko Kościelne.
Wycieczka z dnia 27 lipca 2020 r.
Podróżując po Roztoczu warto zatrzymać się w malutkiej wiosce otoczonej puszczą Solską tj. Górecku Kościelnym. Wieś położona jest na wysokości 225 m n.p.m., a na jej zachodnich obrzeżach przepływa rzeczka Szum.
Wioska Górecko Kościelne pomimo że zamieszkuje w niej jedynie ok. 40 mieszkańców jest często odwiedzana przez turystów pieszych, rowerowych oraz podróżujących samochodami gdyż przebiega przez nią kilka szlaków turystycznych takich jak:
- Czarny, pieszy szlak walk
partyzanckich biegnący przez miejscowości:
Bodaczów Stary –
Stary Majdan – Stary Lipowiec – Aleksandrów – Sigła –
Osuchy – Fryszarka – Susiec – Łosiniec – Tomaszów Lubelski
- Czerwony, pieszy szlak krawędziowy
biegnący przez miejscowości:
Zwierzyniec – Sochy –
Florianka – Górecko Stare – Tarnowola – Józefów Biłgorajski
– Hamernia – Nowiny – Błudek – Susiec
- Zielony, pieszy szlak im. A
Wachniewskiej biegnący przez miejscowości:
Zwierzyniec –
Rudka – Wojda – Bliżów – Bondyrz – Potok-Senderki –
Majdan Kasztelański – Tereszpol – Florianka
- Niebieski, pieszy szlak
Puszczański biegnący przez miejscowości:
Górecko Kościelne
– Edwardów – Biłgoraj
- Zielony, rowerowy szlak Ziemii Józefowskiej biegnący przez
miejscowości:
Józefów Biłgorajski – Fryszarka – Błudek
– Nowiny – Majdan Sopocki – Stanisławów – Szopowe –
Górecko Stare – Tarnowola – Józefów Biłgorajski
Jedna z licznych kapliczek w Górecku Kościelnym.
W/w szlaki oraz dogodne połączenia drogowe z takich miejscowości jak Zwierzyniec (18 km), Józefów (10 km), Zamość (40 km), Krasnobród (22 kim), Szczebrzeszyn (30 km), Tomaszów Lubelski (38 km) czy Biłgoraj (25 km) powodują że z uwagi na duże walory przyrodnicze, sielsko-anielski charakter wioski, nagromadzone w niej obiekty sakralne stała się obowiązkowym punktem programu każdego turysty zwiedzającego Roztocze.
Dla lepszej orientacji załączam poniżej mapkę z zaznaczonym położeniem Górecka Kościelnego względem pobliskich miejscowości oraz plan z lokalizacją ciekawszych obiektów.
Krótki, bo zaledwie 1,6 - 1,8 km spacer po Górecku Kościelnym najlepiej rozpocząć z bezpłatnego parkingu zlokalizowanego przy drodze powiatowej łączącej Górecko Stare z miejscowością Sigła - znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie zabytkowego drewnianego kościoła św. Stanisława. Parking na planie oznaczony nr 1.
Bezpośrednio przy parkingu stoi bardzo ładna kapliczka przydrożna - jedna z wielu jakie w czasie spaceru zobaczymy przechodząc tzw. Aleją Dębów. Pokazana na dolnych zdjęciach kapliczka na planie oznaczona jest nr 2.
Górecko Kościelne leżące na pograniczu Roztocza Środkowego i Równiny Biłgorajskiej ma kilkuwiekową historię. Pierwsza wzmianka o lokacji wsi pochodzi z roku 1582, a wieś wtedy zapisano pod nazwą Huta lub Wola Górecka. W roku 1593 okoliczne wsie zostały kupione przez Jana Zamoyskiego i włączone do tzw. Ordynacji Zamojskiej. W roku 1668 Marcin Zamoyski sprowadził z Zamościa do Woli Góreckiej franciszkanów - wtedy to nastąpiła zmiana nazwy na obecną tj. Górecko Kościelne. Zakonnicy zarządzali parafią aż do kasaty klasztoru tj. do 1886 r.
Największym i najcenniejszym zabytkiem w Górecku Kościelnym jest modrzewiowy parafialny kościół św. Stanisława Biskupa i Męczennika - na planie oznaczony nr 4.
Pierwsza drewniana kaplica w tym miejscu była wybudowana przez Marcina Zamoyskiego w 1668 roku a przebudowana w roku 1720 przez Tomasza Józefa Zamoyskiego. Na początku XVIII wieku kaplica została spalona przez Szwedów, a jej miejscu w 1768 roku z fundacji Jana Jakuba Zamoyskiego, późniejszego wojewody podolskiego wybudowano obecny drewniany kościół.
 
Kościół otoczony jest kamiennym murem wybudowanym prawdopodobnie pod koniec XVIII wieku z czterema kapliczkami w narożnikach z umieszczonymi w nich obrazami: Koronacja Matki Boskiej, Matka Boska z św. Antonim i
Franciszkiem, Ukrzyżowanie, św. Rocha.
Od strony parkingu (północno-zachód) w ogrodzenie wkomponowana jest murowana arkadowa dzwonnica - ma planie oznaczona nr 3. Pochodzi prawdopodobnie z 1787 roku. Jest to dwupiętrowa budowla, posiadająca na dole trzy arkadowe wnęki wejściowe, zaś powyżej trzy wnęki mieszczące trzy dzwony odlane we Lwowie w 1906 roku.
Naprzeciwko kościoła, po wschodniej stronie drogi wojewódzkiej stoi pomnik Jana Pawła II wybudowany w 1998 roku z okazji obchodów Jubileuszu 350-lecia objawień św. Stanisława - na planie oznaczony nr 5.
Z pomnikiem Jana Pawła ii sąsiaduje duży cmentarz parafialny założony na początku XIX wieku otoczony drewnianym płotem - na planie oznaczony nr 6.
Znajdują się na nim groby żołnierzy 1939 roku oraz groby partyzantów poległych w największej bitwie partyzanckiej podczas II wojny światowej tzw. bitwie pod Osuchami (bitwa nad Sopotem).
Tuż za ogrodzeniem kościoła św. Stanisława Biskupa i Męczennika, po jego zachodniej stronie biegnie tzw. Aleja Dębów - na planie oznaczona nr 17. Pierwszym budynkiem po jej lewej stronie jest Parafialne Muzeum wsi - na planie oznaczone nr 7.
Idąc Aleją Dębów w kierunku zachodnim dojdzie się po ok. 800 metrach do tzw. Kaplicy na Wodzie po drodze mijając Kaplicę pod Dębami oraz wiele kapliczek przydrożnych. Widząc nagromadzenie tak wielu obiektów sakralnych przestaje dziwić nazwa wsi - Górecko Kościelne.
A wszystko zaczęło się w roku 1648 roku w którym miał miejsce objawienie św. Stanisława, który uratował wioskę przed Kozakami. To właśnie wtedy wybudowano trzy kaplice: pierwszą w miejscu dzisiejszego kościoła, drugą "Pod Dębami" oraz trzecią nad rzeczką Szum - "Kaplicę nad wodą".
Mijając plac kościelny, na jego terenie zobaczyć można pierwsze drewniane kapliczki. Szczególnej urody jest ta ustawiona wysoko na złamanym dębie.
Przy alei mijamy kilka malowniczych zabudowań, a prawie przy każdej stoi drewniana kapliczka wykonana przez Jana Pastuszka z Józefowa. Poniżej prezentuję kilka z nich.
Po prawej stronie alei, po minięciu placu z amfiteatrem (na planie oznaczony nr 10) mijamy posesję z prywatną galerią artystyczną - na planie oznaczona nr 11. W budynku znajduje się również kilka miejsc noclegowych.
Po około 300 metrach aleja przechodzi w sporą polanę na której wyróżnia się kilka dębów z których najstarszy ma ponad 500 lat, a jego obwód wynosi ponad 7 metrów.
Pomiędzy dębami stoi zabytkowa drewniana kapliczka z długą wiekową historią - na planie oznaczona nr 12. Stoi pomiędzy dwoma ogromnymi dębami a została wybudowana w 1881 roku w miejscu starej wybudowanej w roku 1648.
Warto zwrócić uwagę na pozostałe dęby rosnące na polanie - są imponujące. Oto kilka fotek to obrazujących.
My opuszczamy polanę i idziemy dalej podziwiając następne kapliczki przydrożne.
Dochodzimy do obniżenia terenu opadającego w kierunku lasu - ukazuje się kaplica tzw. "Kaplica na wodzie" - na planie oznaczona nr 14.
Jest to ostatnia kaplica wchodząca w skład zespołu architektonicznego upamiętniającego kult św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Górecku Kościelnym.
Pierwsza kaplica w tym miejscu została ufundowana w roku 1668 przez Marcina Zamoyskiego, hetmana wielkiego koronnego jako wotum dziękczynne za zwycięstwo nad Tatarami w bitwie pod Chocimiem.
Obecnie stojąca pochodzi z 1881 roku i jest zawieszona na betonowych belkach nad rzeczką Szum. Kapliczka udostępniona jedynie na zewnątrz.
Przechodząc kładką nad Szumem, po ok. 50 metrach odnajdziemy obudowane źródełko zwane prze parafian "Bożą łezką" - na planie oznaczone nr 15.
Jak w wielu innych przypadkach wieść głosi, że woda jest lecznicza. Ta z Górecka Kościelnego zawiera dużo siarki i jest smakowo podobna do "Zubera" z Krynicy Górskiej. Mnie nie udało się jej skosztować z prostego powodu - źródełko wyschło.
Obok źródełka przebiega są trzy szlaki którymi można kontynuować dalszy spacer lub jazdę rowerem. My wracamy tą samą drogą na polanę z dębami.
Po dojściu do polany na wysokości wiaty wypoczynkowej - oznaczona na planie nr 13, aby nie wracać tą samą drogą skręcamy zgodnie z kierunkowskazem w lewo i równolegle do potoku Szum idziemy w kierunku "Karczmy nad Szumem".
Po ok. 300 metrach ukazuje się budynek karczmy - na planie oznaczony nr 16. Pięknie położona karczma dysponuje restauracją, pokojami gościnnymi, polem biwakowym oraz parkingiem i wypożyczalnią rowerów.
Po krótkim odpoczynku idziemy dalej i po ok. 250 metrach dochodzimy do parkingu kościelnego z którego rozpoczynaliśmy spacer. Na zrealizowanie tego spaceru potrzeba ok. 1 godziny - oczywiście nie wliczam w to czasu spędzonego w karczmie, bo to zależy od indywidualnych upodobań.
https://pl.wikipedia.org/wiki/G%C3%B3recko_Ko%C5%9Bcielne
http://gorecko.pl/historia/)
i.
| 
