Rowerem szlakiem cerkwi łemkowskich cz.III (Banica-Czyrna-Mochnaczka-Jakubik-Krynica Zdrój)
Po przejechaniu odcinka I i II mamy w nogach 26,3 km, przed nami ostatni III odcinek długości 15,5 km w którym odwiedzimy jeszcze dwie cerkwie w miejscowości Czyrna Wyżna i Mochnaczka Niżna.
0,00 km - cerkiew w Banicy. Na pierwszym miejscu aktualne kilometry
III odcinka, zaś w nawiasie łączna ilość kilometrów przejechanych od chwili
rozpoczęcia wycieczki w Krynicy.
Przy cerkwi w Banicy odchodzi ostro pod górkę asfaltowa droga w kierunku miejscowości Czyrna-Wyżna. Pierwszy fragment tej drogi to mozolny podjazd. Poniżej trasa odcinka III i profil wysokościowy.
0,40 ( 26,7) km - szczyt wzniesienia za Banicą na drodze do miejscowości Czyrna Wyżna. Doskonały widok w dolinę rzeki Banica i na okoliczne wzgórza otaczające miejscowość Banica.
1,5 (27,8) km - skrzyżowanie dróg na wzniesieniu o wysokości 589m n.p.m. My skręcamy w prawo do widocznej już miejscowości Czyrna Wyżna. Skręcając w lewo, po 1 km dojechać można do czerwonego szlaku pieszego biegnącego do Krynicy Zdrój.
Przed nami otwiera się widok na miejscowość Czyrna Wyżna i otaczające ją wzgórza. Na wprost Wierch (638m n.p.m.) i Chłopski Wierch (660m n.p.m), zaś po prawej Banicka Góra (694m n.p.m.) i Kiczora (654m n.p.m.).
2,6 (28,9) km - skrzyżowanie. Dojeżdżamy do prostopadłej drogi Mochnaczka - Czyrna Wyżna i skręcamy w prawo w kierunku centrum wioski. Cały czas z górki.
3,5 (29,9) km - po prawej stronie na małym wzgórzu cerkiew pw. św.Paraskewy Męczennicy, obecnie kościół pw. Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny.
Kościół był zamknięty, więc pozostało nam jedynie obejrzeć go z zewnątrz. Dojście na wzgórze ogrodzone płotkiem na słupkach kamiennych z żerdziami poziomymi, od góry daszek z gontów.
Natomiast cerkiew ogrodzona kamiennym murem z kamienną dzwonnicą parawanową z przełomu XIX i XX wieku.
Cerkiew św.Paraskewy Męczennicy w Czyrnej została zbudowana w 1893 roku według projektu austriackiego architekta Delavo, z pochodzenia Francuza. W jej budowie uczestniczyła cała wieś. Była odnawiana i przebudowywana w 1933 roku.
Wieża konstrukcji słupowo-ramowej, ze słupami wbudowanymi w zachodnią część wydłużonego babińca. Posiada izbicę z górnym gzymsem zegarowym. Nad izbicą hełm z cebulastą kopułą i latarnią. Na samym szczycie metalowy krzyż.
Drewniana cerkiew pw. św.Paraskewy Męczennicy jest trójdzielna,orientowana - czyli prezbiterium skierowane na wschód. Posiada szeroką nawę podobną do transeptu - tzw.nawa krzyżowa. Ściany szalowane pionowymi deskami, dachy kryte blachą.
W bocznych ścianach nawy duże, potrójne okna nad którymi znajdują się ozdobne,zadaszone półkola z okrągłymi okienkami - nawiązują do gzymsu zegarowego na wieży.
W cerkwi znajduje się ikonostas z XX wieku, wykonany prawdopodobnie podczas remontu ok. 1933 roku. Umieszczony jest w prezbiterium i dzieli je na pół. Ponieważ cerkiew była zamknięta, dla zobrazowania załączam zdjęcie wnętrza ze strony internetowej beskidniski.com.pl.
Od cerkwi w miejscowości Czyrna Wyżna jedziemy drogą w kierunku Mochnaczki Niżnej którą przebiega Sudecki Szlak Rowerowy koloru żółtego. Droga o małym natężeniu ruchu - na długości ok 5,5 km tj. do drogi krajowej nr 75 minął nas jeden samochód. Niestety przejazd tych 5,5 kilometrów wymaga od amatora sporego wysiłku gdyż pokonuje się Górę Piorun o wysokości 743m n.p.m., a wykres wysokościowy tego odcinka wygląda jak niżej.
9,0 (35,3) km - skrzyżowanie dróg. Dojeżdżamy do drogi krajowej nr 75 i skręcamy w lewo w kierunku Tylicza,Muszynki. Sudecki Szlak Rowerowy również skręca w lewo i nam towarzyszy.
10,5 (36,8) km - po lewej stronie wyłania się cerkiew pw. Św.Michała Archanioła usytuowana ok. 70 metrów od drogi. Prowadzi do niej alejka w szpalerze drzew z bramą wejściową od strony drogi i bramą w formie dzwonnicy od strony cerkwi.
Cerkiew pw. Św.Michała Archanioła znajduje się na Szlaku Cerkwi Łemkowskich - została wybudowana w XVII wieku.
Obecnie jest to kościół rzymskokatolicki pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny Częstochowskiej.
Była odnawiana kilka razy m.in. w roku 1923, 1929 i 1960-1964.
Jak widać na zdjęciu obok jest to konstrukcja trójdzielna z wyraźnym podziałem na babiniec, nawę i prezbiterium.
Nad babińcem góruje wieża o konstrukcji słupowo-ramowej, zwężająca się ku górze.
Wieża posiada podwieszoną izbicę szalowaną pionowo z namalowanymi zegarami.
Nad izbicą barokowy hełm ze ślepymi latarniami.
Szalowanie ścian nawy i prezbiterium pionowe. Dach pokryty blachą z wieżyczkami , hełmami ze ślepymi latarniami i metalowymi krzyżami - jednakowe dla wszystkich trzech części.
Obecna cerkiew jest nieco zmieniona od pierwotnej. Widać wyraźnie że do pierwotnego szerszego prezbiterium dobudowane jest węższe nowe prezbiterium. Obok cerkwi
czynny cmentarz grzebalny z zachowanymi nagrobkami kamiennymi dawnych
mieszkańców.
Wnętrze cerkwi w Mochnaczce Niżnej nakryte jest stropem płaskim z ozdobnymi gzymsami na połączeniu ściany i sufitu. Na
samych ścianach dominuje polichromia ornamentalna i figuralna, która
została przemalowana przez Czesława i Stanisława Kruczka w latach
1960-1964. Najstarszym i najcenniejszym zabytkiem cerkwi św. Michała
Archanioła jest kompletny ikonostas pochodzący z początku
XVII/VIII wieku. W kościele znajdują się również dwa ołtarze barokowe z
XVIII wieku oraz ambona z XIX wieku.
Pozostał nam jedynie powrót do Krynicy na kwaterę. Około 100 metrów za cerkwią odchodzi w prawo droga przez Jakubik do Krynicy - jest to 10,6 (36,9) km naszej wycieczki.
12,7 (39,0) km - Jakubik
14,4 ( 40,7) - Krynica róg ul.Zielenieckiego i Pułaskiego
15,5 (41,8) km - Krynica centrum, koniec wycieczki rowerowej.
