Odnośniki do tych dwóch wycieczek powtórzę na końcu tej fotorelacji, natomiast w obecnej pokażę zdjęcia z wycieczki rowerowej podczas której próbowaliśmy odszukać kilka jaskiń ulokowanych przy rzece Svitavka. Dla lokalizacji tego terenu załączam mapkę dojazdu od zamku skalnego Sloup przez miejscowość Svojkov, Svitava,Velenice z podanym kilometrażem, co ewentualnie ułatwi planowanie własnej trasy.
Na poszukiwanie jaskiń i grot skalnych ruszyliśmy rowerami w okolice miejscowości Svitava leżącej w linii prostej ok. 3 km na wschód od miejscowości Sloup. Drogą to ok. 6 km. Leży w dolinie przy ujściu ujściu potoku Záhořínského do rzeki Svitávka. Dokładniejsza mapka z zaznaczonymi obiektami poniżej.
Krótko mówiąc, nasza wycieczka koncentruje się na jaskiniach znajdujących się w bliskiej odległości od drogi Svitava - Velenice w dolinie rzeki Svitavka. Ciekawsze obiekty zaczynają się w miejscowości Svitava.
Do nich zaliczyć można kaplicę pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny - na planie oznaczona nr 1. Kiedyś Svitava należała do parafii Sloup, ale już w 1725 roku w dolnej części wsi zbudowano małą kapliczkę. Już w roku 1923 kapliczka popadła w ruinę, a ponieważ kolidowała z budowaną drogą została rozebrana.
Nową murowaną kaplicę wybudowano w nowym miejscu, a konsekrowanie jej dokonano 21 października 1923 roku. Pierwszą mszę odprawiono 6 czerwca 1925 roku.
Wyjeżdżając ze Svitavy w kierunku Velenice spotykamy ciekawy wąwóz skalny w którym przebiega asfaltowa droga. Jest o tyle ciekawy, że w skałach wykute są liczne piwnice - obecnie nieużytkowane (na planie oznaczony nr 2).
Po przejechaniu ok. 1 km, na zakręcie drogi ukazuje się ciekawa jaskinia Puste Kościoły lub inaczej Opuszczone Kościoły (Jeskyně Pusté kostely) - na planie oznaczone nr 3.
Są to sztuczne, rozległe podziemne przestrzenie podtrzymywane przez masywne filary skalne zapobiegające zawaleniu się stropu.
W tym miejscu istniał kiedyś kamieniołom piaskowca z którego uzyskiwano piach na potrzeby działających w tym rejonie fabryk kolorowego szkła i luster.
Do dzisiaj zachował się budynek dawnej fabryki zrcadlárny Velenickiej, położony ok. 250 metrów w kierunku miejscowości Velenice - na planie oznaczony nr 8.
Tuż za Jeskyně Pusté kostely, na skale znajduje się wykuty przez nieznanego artystę ludowego wizerunekUkrzyżowanegoChrystusa, z klęczącymi postaciami którymDziewicy Mariii Marii Magdaleny na planie oznaczony nr 4.
Wchodzimy do zachowanego w pierwotnym wyglądzie kamieniołomu Puste Kościoły. Jego dolna część jest o 1,5 - 2 metry niżej od istniejącej powierzchni z uwagi na podwyższenie terenu przy przebudowie drogi.
Strop jaskini jest podparty 16 skalnymi filarami pozostawionymi przy eksploatacji piachu, co zabezpieczało strop przed zawaleniem. Znajdują się resztki murów z czasów kiedy jaskinia była użytkowana jako magazyn.
Niedaleko Jaskini Puste Kościoły (Jeskyně Pusté kostely) warto odszukać Jaskinię Niedźwiedzią (Jeskyně Medvědí camp) - na planie oznaczona nr 6. Nie prowadzi do niej żaden szlak turystyczny. Załączam więc trasę z dojściem od Jaskini Puste Kościoły.
Od Jaskini Puste kościoły należy iść drogą asfaltową w kierunku miejscowości Svitava, po minięciu zakrętu drogi, po ok. 100 metrach wypatrywać mało widoczną ścieżkę po lewej stronie. Jak widać na zdjęciu prowadzi lekko pod górkę i częściowo zaczyna zarastać brzozami.
Po ok. 200 metrach marszu ścieżką, po prawej stronie znajdują się pozostałości po dawnym zamku Vyrov. (na planie oznaczony nr 5)
Teren jest podmokły i z trudem przechodzimy ostatnie 50 metrów. Przed skałami stoi tablica informacyjna z informacjami o dawnym zamku. Obecnie z uwagi na zawalenie się części skał właściwie nic nie pozostało z dawnego zamku.
O zamku jest bardzo mało informacji, przypuszcza się że był zbudowany na przełomie XIII i XIV wieku. Nazwa prawdopodobnie wywodzi się od nazwy miejscowości Vyrov (lub Vejrova) od której nazwano okoliczne lasy na wzgórzu. Te rejony należały do rodu panów ze Smojno.
Niecałe 100 metrów od pozostałości zamku Vyrov znajdują się duże sztuczne jaskinie po wybranym piasku dla potrzeb fabryki luster. Idziemy w tym kierunku przez malowniczy teren.
W 1767 roku hrabia Jan Josef Maxmilián Kinský zbudowany w dolinie rzeki Svitavka, pomiędzy miejscowościami Svitawa i Velenice fabrykę luster w związku z czym były potrzebne duże ilości piasku do ich produkcji. Właśnie z tego powodu powstawały wyrobiska w skałach piaskowca które dzisiaj odwiedzamy.
Właśnie dochodzimy do jednego z ładniej położonych wyrobisk piasku zwanego dzisiaj jako Jaskinia Niedźwiedzia (czes.Jeskyně Medvědí camp). Niech nie dziwi dopisek camp - w tym pięknym miejscu jest obecnie legalne obozowisko dla turystów. Oto kilka zdjęć tego miejsca.
Jak widać na zdjęciach, wspaniałe miejsce na rodzinny biwak pod warunkiem że jest poza sezonem turystycznym i nie są to dni wolne od pracy. My wracamy tą samą ścieżką do pozostawionych rowerów przy Jaskini Puste Kościoły. Już rowerami jedziemy do ciekawego wyrobiska, również znajdującego się przy rzece Svitavka. Poniżej dokładna mapka ostatnich jaskiń.
Ruszamy z pod Jaskini Puste kościoły i po minięciu mostu na rzece Svitavka skręcamy z drogi asfaltowej w pierwszą napotkaną ścieżkę odchodzącą w lewo w (0,0 1 km trasy).
Jadąc ścieżką leśną, mając po lewej stronie rzekę Svitavkę, zaś po prawej wzgórze skalne docieramy do trzech otworów wprowadzających do następnych wyrobisk piaskowca będących celem naszego zainteresowania.
W tym miejscu znajduje się bardzo ciekawe miejsce. W 1767 roku hrabia Jan Josef Maxmilián Kinský zbudował przy drodze Svitawa - Velenice fabrykę luster. Do polerowania luster służyły maszyny napędzane przez wodę.
To zmusiło do doprowadzenia wody ze Svitavki poprzez wykuty tunel skalny o długości prawie 260 metrów.
Jak na tamte czasy było to przedsięwzięcie bardzo innowacyjne, ale i kosztowne. Budowa tunelu pochłonęła trzy razy więcej nakładów niż koszt samego
budynku fabrycznego i maszyn do polerowania i szlifowania. Źródła podają, że hrabia Kinsky musiał sprzedać korty
Radosin, Martinoves i niektóre inne towary, w celu zrealizowania całego zakresu robót.
Wychodzimy z ciemnych podziemi tuneli nad brzeg Svitavki. Całość tuneli doprowadzających wodę do napędu maszyn w dawnej fabryce luster jest do przejścia, oczywiście gdy się ma latarkę.
My jedziemy do ostatniego obiektu jakim są ogromne sztuczne jaskinie po wydobyciu piaskowca na potrzeby fabryki Valenickich luster tj. do Jaskiń Piekielne Doły (czes. jeskyně Pekelné doly). Z drogi głównej skręcamy na lewo i po przejechaniu od Jaskini Puste Kościoły ok. 1,1 km jesteśmy na miejscu.
Do produkcji luster używano czterech rodzajów piasku. W tym miejscu znajduje się największe wyrobisko po jego wydobyciu, a jego lokalizacja była zaledwie 150 metrów od fabryki.
W skałach powstał ogromny podziemny labirynt, zabezpieczony przed zawaleniem pozostawionymi 30 masywnymi filarami skalnymi.
Całość pomieszczeń skalnych rozciąga się na długości 140 metrów, szerokości 60 metrów i wysokości do 3,5 metra.
W czasie II wojny światowej w tych pomieszczeniach ukrytych w skałach działała na małą skalę fabryka produkująca uzbrojenie do samolotów, zaś po wojnie aż do końca lat 80-tych XX wieku jaskinia służyła jako magazyn warzyw. W roku 2003 jaskinią do dnia dzisiejszego zarządza klub motorowy.
I tak oto zakończyliśmy całodniową wycieczkę w czasie której zwiedziliśmy zamek Sloup, tereny wokół niego oraz jaskinie w okolicy miejscowości Svitava. Trochę zmęczeni wracamy na kwaterę na późną obiadokolację.
Do nich zaliczyć można kaplicę pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny - na planie oznaczona nr 1. Kiedyś Svitava należała do parafii Sloup, ale już w 1725 roku w dolnej części wsi zbudowano małą kapliczkę. Już w roku 1923 kapliczka popadła w ruinę, a ponieważ kolidowała z budowaną drogą została rozebrana.
Do dzisiaj zachował się budynek dawnej fabryki zrcadlárny Velenickiej, położony ok. 250 metrów w kierunku miejscowości Velenice - na planie oznaczony nr 8.
