Zwiedzając
Grecję, a w szczególności jej część położoną na Półwyspie
Peloponez koniecznie należy odwiedzić jedno z najbardziej znanych i
najładniejszych miasteczek jakim jest NAUPLION.
Nauplion
jest polską oficjalną nazwą urzędową, określoną przez Komisję
Standaryzacji Nazw Geograficznych.
Jednak najbardziej znaną i
najczęściej używaną w przekazach pisemnych nazwą w języku
polskim jest grecka nazwa Nafplio lub Nafplion. W
związku z tym i ja będę w całej fotorelacji stosował nazwęNAFPLIO.
Miasteczko
liczące ok. 14000 ludności leży nad Morzem Egejskim przy Zatoce
Argolidzkiej, zwanej również Zatoką Nafplio.
Dobre
położenie i bliskość miejscowości z zabytkami starożytnymi
powoduje że Nafplio jest ważnym ośrodkiem turystycznym
funkcjonującym przez cały rok.
Samochodem z Nafplio do Aten - 137
km, do Koryntu - 59 km, do Epidauros - 27 km, do Myken - 24 km. Do
słynnego kurortu Tolo jedynie 11 km.
Legenda
głosi, że Nafplio wzięło swą nazwę od założyciela –
Nafpliosa będącego synem Posejdona. Pierwsze ślady osadnictwa na
tym terenie pochodzą z XII wieku p.n.e. Początkowo miasto było
małym portem który w II wieku n.e. całkowicie stracił na
znaczeniu i został upuszczony. Miasto zostało ponownie założone w
czasach bizantyjskich i szczególnie od XI wieku stało się głównym
ośrodkiem handlowym.
W
czasie swojej długiej historii władali tu Frankowie, od końca XIV
wieku Wenecjanie którzy zbudowali obronny zamek na wyspie Bourtzi,
w XVI wieku przeszło rządzili tu Turcy.
W
latach 1686-1715 miasto ponownie przeszło pod okupację Wenecjan,
którzy na wzgórzu Akronauplia rozbudowali istniejącą tam od
czasów mykeńskich (VII w. p.n.e.) twierdzę Palamidi.
Ponowny
upadek miasta nastąpił po roku 1715 tj. podczas drugiej okupacji
tureckie, zwłaszcza po przeniesieniu stolicy Paszy do Trypolisu. W
nocy 30 listopada 1822 roku po zdobyciu przez oddziały powstańcze
Staikosa Staikopulosa i Dimitriosa Moschonisiotisa twierdzy Palamidi,
miasto zostało wyzwolone.
Po
odzyskaniu niepodległości przez Grecję Nafplio w latach 1823 –
1834 zostało pierwszą stolicą nowożytnego państwa greckiego.
Ciekawostką może być fakt, że Ateny podupadłe za rządów
tureckich liczyły jedynie ok. 6 tys. mieszkańców.
Spacer po Nafplio rozpoczynam w na ulicy 25 czerwca pomiędzy gmachem
Sadu Apelacyjnego i Parkiem Staikopoulos. Jest to ważny punkt dla
turystów z kilku powodów, a mianowicie:
-
w
Parku Staikopoulus znajduje się Brama Lądowa zbudowana w 1708
roku
-
pomnik
Staikosa Staikopoulpsa – zdobywcy pobliskiej twierdzy Palamidi
-
kawiarenka
w której w upalne dni z przyjemnością można wypić kawę w
cieniu drzew i parasoli
-
z
parku przechodząc przez ulicę Adrea Siggrou zaczyna się
podejście do twierdzy Palamidi i twierdzy Acriinafplia.
-
park
od strony południowej przylega do bastionu Grimani twierdzy
Acroinafplia
-
przy
ul. 25 czerwca, w okolicy gmachu Sądu znajdują się
przystanki autobusów i mikrobusów przyjeżdżających i odjeżdżających do pobliskich
miejscowości np. do kurortu Tolo.
Jak
widać można już w tym miejscu spędzić kilka godzin. To w tu wysiada większość turystów indywidualnych przyjeżdżająca
komunikacją autobusową z pobliskich miejscowości i stąd odjeżdża
po zwiedzaniu. Tak było w moim przypadku – mając hotel w w
oddalonym o 11 km Tolo przyjechałem autobusem – bilet 1,8 euro w
jedną stronę (cena w 2017r bez względu na ilość przejechanych przystanków).
Poniżej
załączam ten fragment miasta z zaznaczonymi obiektami co pozwoli
lepiej zorganizować sobie kolejność zwiedzania wg swoich upodobań
– w swoim opisie podaję numery obiektów wg tej mapki. Na tej mapce pokazałem jedynie obiekty dotyczące części 1 spaceru tj. obiekty w okolicy przystanków autobusowych oznaczonych nr 1 (końcowy dla przyjeżdżających) i nr 2 (początkowy dla odjeżdżających), oraz trasę spaceru promenadą wokół cypla. Pozostałe obiekty na Starym Mieście pokażę w części 2 spaceru.
Plan Nafplio z obiektami z części 1 spaceru.

1. Końcowy przystanek autobusowy dla przyjeżdżających.
2. Przystanek autobusowy dla odjeżdżających
3. Brama Lądowa
4. Pomnik Staikosa Staikopoulosa
5. Kawiarenka obok Bramy Lądowej
6. Bastion Grimani
7. Schody wejściowe do twierdzy
8. Gmach Sądu
9. Pomnik Nikitas Stamatepoulosa
10. Popiersie Georgiosa Tersetisa
11. Popiersie Anastasiosa Polizoidisa
12. Dawny dworzec kolejowy
13.Pomnik Theodoros Kolokotrosa
14. Plac i pomnik gubernatora
15. Ratusz
16. Zabytkowa Apteka
17. Pomnik pogrzebowy
18. Pomnik króla Ottona I
19. Muzeum Wojny
20. Muzeum Sztuki Ludowej
21. Plac i pomnik Philhellenes
22. Bulwar nadmorski (promenada)
23. Bastion Pięciu Braci
24. Kościółek Marii Panny 25. Plac i porking na Placu Arvamitia
Bezpośrednio
po wyjściu z autobusu (na planie nr 1) widać Bramę Lądową (na
planie oznaczoną nr 3) wybudowaną w 1708 roku w miejscu dawnej
bramy z okresu weneckiej okupacji.
Kiedyś
było to jedyne wejście do miasta, a sama brama była zamykana o
zachodzie słońca. Kto nie zdążył wejść do miasta musiał
spędzić noc poza murami miasta, głównie na przedmieściu Pronia.
Przed bramą była fosa i zwodzony most.
Pierwotna
brama była rozebrana pomiędzy rokiem 1894 a 1897. W tym czasie
zasypano również fosę. Ze starej bramy zachował się jedynie
symbol państwa greckiego - kamienny lew , któremu jednak brakuje
głowy, skrzydeł i ogona oraz kilka drobnych detali
architektonicznych. W murze bramy znajduje się tablica
upamiętniająca wyzwolenie miasta przez Francesco Morosimiego w 1687
roku.
Tuż
obok bramy stoi pomnik (na planie nr 4) ustawiony w 1966 roku
upamiętniający bohatera Staikosa Staikopoulosa którego imieniem
nazwano również mały park.
Staikos
Staikopoulos zasłużył się miastu zdobywając w 1822 roku twierdzę
Palamidi. Wydarzenie to pozwoliło w kilka dni później przekazać
miasto Teodorosowi Kolokotronisowi – jednej z ważniejszych postaci
walki o niepodległość Grecji.
Za
swój czyn i wkład wyzwolenia spod jarzma tureckiego Staikos
Staikopoulos został mianowany generałem.
Zmarł w 1835 roku mając
zaledwie 37 lat. Corocznie w rocznicę śmierci 30 listopada
społeczeństwo Nafplio oddaje cześć składając wiązanki przy
pomniku.
W
parku Staikopoulosa znajduje się również przytulna kawiarenka (na
planie oznaczona nr 5), a za nią można dojrzeć mury bastionu
FrancescoGrimani (na planie oznaczony nr 6) którego nazwa wywodzi
się od nazwiska weneckiego dowódcy Francesco Grimani. Budowla
powstała w latach 1702 – 1706.
Baszta
Grimani lub inaczej zwana San Antonio jest zbudowana z dużych
kamieni, na jej północnej i wschodniej ścianie można zauważyć
znak weneckich fortyfikacji – skrzydlaty lew Wenecji.
Naprzeciwko
kawiarenki, po przejściu jezdni znajdują się schody (na planie
oznaczone nr 7) prowadzące do twierdzy Palamidi. Kasa znajduje się
wysoko w górze – wstęp 8 euro.
Przy
ul. 25 Czerwca, przy Bramie Lądowej znajduje się stanowisko
autobusów (oznaczone na planie nr 2) z którego ruszają w kierunku
okolicznych miejscowości. Po drugiej stronie ulicy 25 Czerwca stoi
gmach Sądu (na planie oznaczony nr 8) wybudowany w 1911 roku z
fundacji Andreasa Sibgrosa. W tym neoklasycznym budynku mieści się
obecnie Sąd Apelacyjny.

Wejście
do sądu zdobią popiersia Anastasiosa Polizoidisa (na planie
oznaczony nr 11) i Georgiosa Tertsetisa (na planie oznaczone nr 10),
którzy służyli greckiemu systemowi sądowniczemu. Obaj odmówili
podpisania wyroku śmierci dla dwóch przywódców greckiej rewolucji
za co zostali usunięci ze stanowisk.
Bliżej
ulicy 25 Czerwca wypatrzeć można jeszcze jeden pomnik – Nikitas
Stamatepoulosa, bohatera rewolucji greckiej dowodzącego obroną
Nafplio. Pomnik wykonany w 1926 roku (na planie oznaczony nr 9).
U
podstawy znajduje się reliefowa scena bitwy, w której Nikitaras
zabija nożem tureckiego kawalerzystę.
Kierując
się na wschód od gmachu Sądu przechodzimy ul. Polozoidou i po ok.
90 metrach jesteśmy przy budynku dawnego dworca przy którym
ustawiona jest lokomotywa parowa. (na planie oznaczony nr 12). Dawny
dworzec, popularnie zwany przez miejscowych „stacją” stoi na
granicy starego miasta Nafplio z nowym.
Dworzec został wybudowany w
1885 roku a rok później ruszyły pierwsze pociągi parowe
kursujące z tego miejsca aż do roku 1963.
Obecnie budynek służy
jako miejski Odeon (Konstantinos Nonis), a w sąsiednim
budynku dawnego magazynu kolejowego działa Fundacja Folk Art (The
Stathmos) prowadząca muzeum poświęcone wyłącznie dzieciom.
Obejrzeć można wystawy związane z dziećmi tj. ich narodzinami,
chrztem, szkołą i ich zabawkami, używanymi przez nich
przedmiotami.
Na
północ od budynku dawnego dworca, na Placu Kolokotronis pomnik
upamiętniający Theodoros Kolokotronisa – bohatera rewolucji
greckiej (na planie oznaczony nr 13).
Warto
go zobaczyć gdyż jest to jedna z najważniejszych prac rzeźbiarza
greckiego Tiniana Lazarosa Sochos.
Wykonał on dwie podobne rzeźby –
jedna stoi przed budynkiem parlamentu w Atenach, druga w parku w
Nafplio. Obie przedstawiają Kolokotronisa na koniu, trzymając
lejce w lewej ręce i pokazując drogę prawą.
Ta
monumentalna rzeźba wykonana jest ze stopu miedzi i umieszczona na
kamiennym cokole. Rzeźba została odlana w odlewni Thiebaut w Paryżu
i w roku 1895 przetransportowana do Nafplio. Pomnik został
odsłonięty w 1901 roku.
Wracamy
w kierunku miasta idąc w kierunku zachodnim, ponownie przechodzimy
ulicę ul. Polozoidou i jesteśmy na Placu Kapodistriasa. Plac
upamiętnia pierwszego premiera niepodległej Grecji Ioanis
Kapodistriasa. Plac powstał na miejscu dawnego bastionu Dolfina (San
Marco) który został zburzony w czasie rozbiórki murów i bastionów
niższego miasta.
Na
skwerze stoi pomnik gubernatora ustawiony – wykonany z marmuru
przez rzeźbiarza Michaela Tobrosa ( plac i pomnik oznaczony nr 14).
Kapodistrias
pochodził z rodziny szlacheckiej, studiował medycynę we Włoszech.
Poświęcił się polityce i dyplomacji i przez szereg lat był
rosyjskim ministrem spraw zewnętrznych co pomogło mu udzielać
pomocy greckiej walce o niepodległość.
Do dzisiaj jest uważany za
największego polityka w historii Grecji.
Ioanis
Kapodistrias sprawował rządy autokratywne czym naraził się
greckim elitom. Nie wyszło mu to na dobre – wychodząc z kościołaAgios Spiridon
w Nafplio został zastrzelony 27 września 1831 roku.
Idąc
dalej na zachód dochodzimy do Placu Trzech Admirałów, poświęcony
pamięci trzech admirałów Kodrington of England; Derigny z Francji
i Hayden z Rosji, którzy walczyli z turecko-egipską flotą w morskiej
bitwie pod Navarone 8 października 1827 r.
Jest
to jeden z ciekawszych placów w Nafplio z ciekawymi zabytkowymi
neoklasycznymi budynkami i pomnikami. Wśród budynków na uwagę
zasługuje budynek w którym obecnie mieści się ratusz (na planie
oznaczony nr 15). W ratuszu działa punkt informacji turystycznej.
Patrząc
na ratusz, po jego prawej stronie stoi budynek w którym w roku 1828
została założona przez farmaceutę Bonifacego Vonafin z Triestu i
Capodistria jego znajomego znajomego pierwsza
apteka w kraju. (na planie oznaczona nr 16).
Farmaceuta
jest znany z tego że to on zabalsamował ciało zamordowanego
gubernatora, Ioannisa Kopadistriasa. Obecnie w lokalu znajduje się
sklep z towarami elektrycznymi a miasto czyni starania przejęcia
budynku i odtworzenia kopii pierwszej apteki.
Na
środku Placu Trzech Admirałów stoi ciekawy obiekt w postaci
pomnika pogrzebowego (na planie oznaczony nr 17) Dimitriosa
Ypsilandisa, jednego z przywódców greckiej rewolucji.
Po śmierci
był pochowany w w kościele w Aghios Georgios a roku 1843 szczątki
zostały przeniesione i ponownie pochowane właśnie w tym pomniku,
który powstał w Wiedniu, na zlecenie jego brata, Georgiosa
Ypsilandisa. Otto I Wittelsbach 25 stycznia
1833 roku był uroczyście witany w Nafplio, a 1837 roku w Atenach.
Te powitania uwiecznili artyści na obrazach (dwa z archiwum
Wikimedia Commons).
Otto
był królem Grecji w latach 1832- 1862. W 1862 roku został
zdetronizowany w wyniku puczu wojskowego. Pomnik Otto (na planie oznaczony nr 18) stoi w miejscu
w którym kiedyś stał najważniejszy budynek Nafplio tj. rezydencja
gubernatora zwana „Palataki” lub „małym pałacem”. Tu były
biur rządu i rezydował pierwszy gubernator Grecji Ioannis
Kapodistrias. W nim również zamieszkiwał wspomniany wcześniej
król Otto po przybyciu do Nafplio. Budynek spłonął w 1929 roku to
jest równe 100 lat od czasu jego wybudowania.
Na
Placu Trzech Admirałów po przejściu ok. 1 km i obejrzeniu tylu
obiektów zrobiłem sobie krótki odpoczynek. Widząc na mapie
ogromną ilość obiektów do zobaczenia postanowiłem
usystematyzować swoje zwiedzanie:
-
Wykonać
spacer okrężny bulwarem nadmorskim i promenadą wokół cypla (część 1 fotorelacji)
-
Zwiedzić
obie twierdze Palamidi i Acronauplia (część 3 fotorelacji)
-
Po
południu i wieczorem zwiedzić resztę starego miasta, jego uliczki
i zaułki (część 2 fotorelacji)
Poniżej
pokazuję jeszcze raz planik z zaznaczonym obszarem który już odwiedziliśmy, oraz trasą
spaceru bulwarem nadmorskim i promenadą z kilometrażem – długość
spaceru – ok. 2,1 km.
Z
Placu Trzech Admirałów wchodzimy w wąską uliczkę Vasileos
Konstadinou dawniej zwaną „Megalos Dromos” lub „Great
Road” i do dzisiaj nazywaną przez miejscowych Wielka Drogą –
była w XIX wieku najważniejszą ulicą w mieście.
Na
pierwszej przecznicy skręcamy na prawo w ul. Emmanuel Sofronis
prowadzącą do nabrzeża. Po drodze mijamy dwa muzea: Muzeum Wojny
(na planie oznaczone nr 19) oraz Muzeum Sztuki Ludowej (na planie
oznaczone nr 20). Dochodzimy do nabrzeża i skręcamy w lewo.
Po
ok. 460 metrach od zaczęcia spaceru dochodzimy do Placu Philellinon
(na planie oznaczony nr 21) który ma ciekawą historię.
W
tym miejscu do roku 1866 stał wenecki bastion Santa Teresa zwany
również bastionem Moschos. Obecnie na placu dominuje pomnik
z szarego marmuru w formie obeliska tzw. Pomnik Philhellenes -
przyjaciół Grecji którzy walczyli i umierali za wyzwolenie jej z
tureckiej okupacji.
Pomnik
został zaprojektowany w Paryżu a wykonany w Grecji. Na obelisku
znajdują się płaskorzeźby i napis upamiętniający wielkich
francuskich Philhellenów.
Wschodnią
pierzeję placu stanowią trzy zabytkowe budowle widoczne na górnym
zdjęciu, od lewej: za obeliskiem widać Dom Celny, w środku
neoklasyczny budynek dawnego ratusza, zaś po prawej kościół
Świętego Mikołaja konsekrowany w 1836 roku.
Neoklasyczny
budynek celnicy został zbudowany około połowy XIX wieku przez
architekta Stamatiosa Kleanthisa autora wielu budynków publicznych w
Atenach.
Fasada budynku prawdopodobnie była wzorowana na fasadzie
weneckiego arsenału na placu Syntagma – posiada trzy części z
arkadami wspartymi na kolumnach.
Kościół
św. Mikołaja jest zbudowany i konsekrowany w 1836 roku na miejscu
dawnego kościoła. Fasada i dzwonnica stanowią późniejsze dodatki
do kościoła.
Przeciwwagą
zabudowy po stronie północno-zachodniej są piękne widoki na port
i Zatokę Argolidzką.
Od
Placu Philellinon do Bastionu Pięciu Braci (odc. ok. 350 m) zaczyna
się najładniejsza część nabrzeża tzw. bulwar morski (na planie
oznaczony nr 22)
Spacerując
tym bulwarem obsadzonym palmami, z niezliczonymi kawiarenkami,
tawernami mało kto wyobraża sobie że w tym miejscu jak i w całym
dzisiejszym dolnym Nafplio było kiedyś morze.
Dopiero w czasie
pierwszej okupacji weneckiej, po roku 1470 zaczęto wbijać w dno
morskie drewniane pale i zasypywać ziemią. Tak powstało tzw. dolne
miasto które następnie otoczono murami i bastionami. Pomiędzy
murami a wyspą Bourtzi pozostawiono wąski kanał, zagradzany na noc
łańcuchami uniemożliwiającymi wpływanie statków do portu
zwanego Porto Catena czyli port z łańcuchem. W tamtym czasie
port był jednym z ważniejszych na Peloponezie.
Ostatnie
mury i bastiony zostały rozebrane w 1930 roku i dzisiaj pozostaje
nam spacer pośród licznych kawiarenek z widokiem na Zatokę
Argolidzką, twierdzę Bourtzi – szczególnie piękny widok jest o
zachodzie słońca.
Zamek
i fort Bourtzi (wieża) został wybudowany przez Wenecjan w roku 1473
na wysepce w porcie Nafplio w celu ochrony przed napaścią od
strony morza. Za czasów okupacji tureckiej służył jako więzienie,
a latach 1930 – 1970 mieścił się w nim luksusowy hotel. W
czasach dzisiejszych jest udostępniony dla turystów – w sezonie
można tam dopłynąć łodzią kursującą co 20 minut.
Na
końcu Bulwaru Morskiego znajduje się bastion Pięciu Braci (Pendel
Adelphii) będący jedynym bastionem twierdzy który przetrwa do
dnia dzisiejszego w prawie niezmienionym kształcie (na planie
oznaczony nr 23)

Zlokalizowany
na północno-zachodnim zboczu wzgórza Acronauplia bronił
miasto i port. W połączeniu z twierdzą Bourzi wybudowaną na
wyspie miasto miało doskonałą obronę przed nacierającym wrogiem
od strony morza.
Budowa
bastionu przypisuje się Wenecjanom i datowana jest na XV wiek. Na
placu przed bastionem ustawione armaty – wdzięczny motyw
fotograficzny do zrobienia sobie pamiątkowych zdjęć z widokiem na
morze i twierdzę na wyspie.
Zaraz
za bastionem Pięciu Braci (Pendel Adelphii) zaczyna się
promenada prowadząca wokół cypla wzgórza Acronauplia
aż do Placu Arvanitia. Długość spaceru w pięknej scenerii zatoki
Argolidzkiej, zwanej również Zatoką Nafplio to około 1,1 km. Kto
ma więcej czasu niż tylko szybkie zwiedzanie miasta zachęcam do
spaceru – poniżej fragment zachodniej strony cypla z promenadą
widziany z fortu Palamidi.

Poprzez
bramę w bastionie wchodzimy na promenadę, po prawej stronie
znajduje się restauracja zaś idąc promenadą na lewo po ok. 100
metrach chętni mogą skorzystać z kąpieli w bezpiecznym basenie.
Po
około 350 metrach od bramy bastionu, przed zakrętem cypla należy
wypatrywać ścieżki prowadzącej na wzgórze. Kto jej nie przeoczy
po kilkudziesięciu metrach dojdzie do przepięknego kościółka
zawieszonego na skale (na planie oznaczony nr 24).
Jest
to kościółek pod wezwaniem Marii Panny przez miejscowych zwany Panaghia tis Spilias
lub Santa Maria della Grotta dla Wenecjan.
Ja
niestety zwiedzając bez przewodnika nie wiedziałem o tym, a myśląc
że ścieżka prowadzi do twierdzy na wzgórzu nie skręcałem tam –
a szkoda.
Dla zachęty odwiedzenia przez innych turystów załączam trzy zdjęcia znalezione w
internecie w witrynie ogólnodostępnej „Opiszmy cały świat” -
autor zdjęć stender.
Spacerując
promenadą którą miejscowi nazywają Arvanitia z jednej strony
podziwiamy skalne zbocze wzgórza Acronauplia z imponującymi murami
twierdzy, z drugiej strony panoramy na Zatokę Argolidzką oraz fort
Palamidi.
Promenada
Arvanitia kończy się na placu o tej samej nazwie, a nazwa wywodzi
się od zamieszkiwania na tym terenie Albańczyków od czasów
pierwszej weneckiej okupacji.

Przy
Placu Arvamitia znajduje się płatny parking i zejście na plażę
(na planie oznaczony nr 25).
Z
parkingu pięknie prezentuje się wzgórze i ford Palamidi. Z
parkingu warto zauważyć ciekawą budowlę (na zdjęciu górnym) wspinającą się do
fortu. Są to stare schody łączące kiedyś fortecę Palamidi z
miastem Nafpion.
Był
to jeden z pierwszych projektów przeprowadzanych na wzgórzu w 1690
roku. Ciekawostką może być że schody były całe zadaszone z
otworami w dachu co jakiś czas w celu prawidłowej wentylacji. Do
dziś zachowała się spora część tych schodów, ale nie jest
dostępna dla turystów
My
z parkingu kierujemy się na lewo i ulicą biegnącą w dół
schodzimy do centrum Nafplio.
Po ok. 130 metrach od parkingu po lewej
stronie mała kawiarenka (na planie oznaczona nr 5) przy Bramie
Lądowej, zaś po prawej aktualne schody prowadzące do fortecy
Palamidi.
Spacer
części I zamykamy przy budynku sądu – na dalszy spacer uliczkami
starego miasta zapraszam do części II którą wkrótce pokażę.