W części I i II wędrówki po Peloponezie odwiedziliśmy starożytną miejscowość Korynt oraz Epidauros.

 

W tej fotorelacji zawitamy do następnego starożytnego miasta jakim były Mykeny. Mykeny położone są na prawo od głównego szlaku prowadzącego z Argos do Koryntu i Aten.

 

  

Jadąc z Aten na ok. 85 km przejeżdżamy mostem nad Kanałem Korynckim a to świadczy że wjeżdżamy na Peloponez. Teraz nasza trasa przebiega przez malownicze tereny Argolidy – krainy historycznej w północno-wschodniej części Półwyspu Peloponeskiego.

Argolida w starożytności poprzez silne kontakty handlowe z Kretą i Egiptem stała się w tzw.okresie mykeńskim silnym królestwem archajskim, w którym najważniejszymi twierdzami były Mykeny, Argos i Tiryns.

Mykeny w II połowie II tysiąclecia p.n.e. były prężnym ośrodkiem kultury mykeńskiej. Jak sama nazwa wskazuje Mykeny stały się najważniejszym centrum gospodarczym, kultu i władzy. Kultura mykeńska trwała ok. 1700/1600 – 1150 p.n.e.

Od wjazdu na Półwysep Peloponez do Myken jest ok. 35 km. Same Mykeny leżą na wzgórzu 278 m n.p.m, pomiędzy dwoma malowniczymi wzgórzami Zora (600 m n.p.m.) i Profilis Ilias (750 m n.p.m.).

Nie można jednoznacznie stwierdzić kto był założycielem Myken. Mitologia grecka w jednym z mitów przypisuje to Perseuszowi w innym herosowi Mykeneusowi. Kto by nie założył, to założył bardzo dawno Za nim rozpoczniemy zwiedzanie dla lepszej orientacji załączam schemat rozmieszczenia obiektów w Mykenach Muzeum Archeologiczne Myken.

Uwagi praktyczne :

• Cały kompleks mykeński składa się z trzech części tj.Grób Agamemnona, Muzeum oraz cytadela z pałacem

• Wejście do tych obiektów jest płatne: bilet normalny – 12 euro; bilet ulgowy przysługujący seniorom od 65 lat i młodzieży do 18 lat oraz studentom – 6 euro. Bilet ulgowy za okazaniem dowodu lub legitymacji.

• Wykupiony bilet upoważnia do wejścia do wszystkich obiektów.

Do Myken prowadzi ślepa droga kończąca się parkingiem głównym przy kasie. Trzysta metrów przed kasą znajduje się mniejszy parking przy Skarbcu Atreusza (ojciec Agamemnona). Z tego parkingu ładnie prezentują się góry Zara i Profilis.

 

   

Skarbiec Atreusza zwany również Grobem Agamemnona to ogromny grobowiec w kształcie zbliżonym do koła (tolos), zbudowany w epoce mykeńskiej. Do środka grobowca prowadzi 36 metrowy kamienny niezadaszony korytarz (dromos).

 

 

 

 

Nad wysokim na 5,4 m wejściem znajduje się trójkątny otwór odciążający mający za podstawę 120-tonową belkę o wymiarach: długość 7m, szerokość 8m i grubość 1,4m.

 

     

Wysoki na 13,3m grobowiec jest w formie pozornej kopuły z układanych kolejnych warstw kamienia zawężających się wraz z wysokością. Całość w miarę wznoszenia była z zewnątrz była zasypana ziemią dla zapewnienia stabilności.

We wnętrzu znajduje się mały otwór do małego pomieszczenia bocznego (ossuarium) służącego prawdopodobnie do wcześniejszych pochówków.

Nie jest udowodnione kto spoczywał w głównym grobowcu, ale po wielkości należy sądzić, że była to postać znacząca. Grobowiec został obrabowany już w średniowieczu, a pozostałości odnalezionych reliefów i ozdobnych kolumn znajdują się w Muzeum Brytyjskim.

W Mykenach i okolicy prowadzone są szeroko zakrojone prace archeologiczne rozpoczęte w latach 1874-1876 przez Heinricha Schliemana i kontynuowane do dnia dzisiejszego przez innych archeologów.

 

W czasie prac archeologicznych odkryto w pobliżu Myken kilka mniejszych grobów podobnych do Skarbca Atreusza oraz grobów szybowych i komorowych – między innymi grób Ajgistosa, grób Klitajmesy żony Agamemnona, grób Lwa.

 

Wydobyte z grobowców skarby takie jak złote maski, biżuteria, naczynia ceramiczne, broń, tabliczki z pismem linearnym są obecnie cennymi eksponatami w muzeum ateńskim i mykeńskim.

Mykeny kiedyś prężne miasto na Półwyspie Peloponezu uległy zniszczeniu po zdobyciu ich przez Dorów ok. 1150-1100 p.n.e. Miasto straciło na znaczeniu, a konsekwencją najazdu był upadek kultury mykeńskiej. Dzisiaj możemy jedynie zobaczyć ruiny Myken z najlepiej zachowanym obiektem jakim jest Brama Lwic zwana również Lwią Bramą.

 

A dla porównania u góry dwa zdjęcia - moje z 2017 roku i zachowane zdjęcie z roku 1884/1885 znalezione w Wikimedia Commons przedstawiające archeologów m.in. Wilhelma Dörpfelda (w otworze ściennym, po lewej) i Heinricha Schliemanna (z trzcinką i okularami, na szczycie bramy, po prawej).

Brama została wybudowana ok. 1240 roku p.n.e. podczas przebudowy mykeńskiej cytadeli. Była jedną z czterech bram prowadzących w obręb murów obronnych. Zbudowana z kamiennych bloków i kiedyś zamykana drewnianymi wrotami.

 

Nad belką kamienną w górnej części bramy znajduje się trójkąt odciążający, wypełniony kamiennym reliefem przedstawiającym dwa lwy wspierające się łapami na cokołach – stąd nazwa Lwia Brama i rzeźba przetrwały z uwagi na ogromną wagę uniemożliwiającą wywóz. W roku 1801 słynny rabuś lord Elgin tak pisał: „Blok, na którym lwy są wyrzeźbione jest zbyt duży i zbyt odległy od morza, aby mieć jakąś nadzieję uzyskania tak sławnego dzieła z epoki Heroicznej”.

W Benaki Muzeum w Atenach można zobaczyć obraz Du Moncel Theodore z roku 1845 przedstawiający Bramę Lwic. (poniżej z zasobów Wikimedia Commons)

Do bramy prowadziły potężne mury z kamiennych bloków w miarę możliwości dopasowanych do siebie – luki uzupełnione były ziemią i drobnymi kamykami.

Z uwagi na wielkość, wagę poszczególnych bloków skalnych oraz długość okalających mykeńską twierdzę ich wybudowanie przypisywano Cyklopom – w mitologii greckiej olbrzymy z jednym okiem pośrodku czoła. Stąd wywodzi się nazwa „cyklopowe mury”.

Po wejściu w obręb murów obronnych po prawej stronie rzuca się w oczy stanowisko archeologiczne „A” z ruinami spichlerza (nazwa od ziaren zbóż znalezionych w zasypanych piwnicach) i grobów szybowych odkrytych przez Schiemanna i Stamatákisa.

Ta część odsłonięć archeologicznych pierwotnie znajdowała się poza obrębem murów i została włączona dopiero w jej obszar podczas rozbudowy cytadeli i Lwiej Bramy. W tym obrębie odnaleziono słynną „złotą maskę” z domniemaną podobizną króla Agamemnona.

Cmentarzysko prawdopodobnie zostało wybudowana w 1600 roku p.n.e. dla nowej dynastii królewskiej, a przebudowane ok. 1300 p.n.e. Odkryto tu sześć grobów w których pochowano dziewięć kobiet , ośmiu mężczyzn i dwójkę dzieci. Groby były oznaczone stelami i zawierały wiele przedmiotów takich jak inkrustowane miecze, strzały, sztylety.

Od kręgu grobów królewskich na szczyt wzgórza gdzie wybudowany był pałac królewski prowadzi dosyć stroma droga poprowadzona zakosami.

W skład Pałacu Królewskiego wchodził megaron będący główną komnatą, sala tronowa, apartamenty królewskie oraz budynki zaplecza gospodarczego ze sklepami, magazynami, cysterną na wodę. Dzisiejsze ruiny pałacowe pochodzą z XIII wieku p.n.e. Oto kilka zdjęć tej części wzgórza.

O ile same fragmenty ruin na szczycie wzgórza, rzadko wyższe od poziomu gruntu są dla przeciętnego turysty jedynie kamieniami to jednak namawiam do wejścia na szczyt chociażby dla pięknych widoków na okoliczne szczyty, wąwozy i otaczające doliny. Myślę, że dolne zdjęcia zachęcą do tego.

 

Po zwiedzeniu starożytnych pozostałości Myken opuszczamy obręb murów twierdzy i udajemy się do Muzeum Archeologicznego Mykeny położonego na stoku wzgórza w pięknej zieleni.

 

Muzeum jest dosyć małe, lecz znajdziemy w nim wiele eksponatów kultury mykeńskiej wydobytych podczas wykopalisk archeologicznych prowadzonych przez archeologa amatora Heinricha Schliemanna z 1874 roku, a następnie przez jego następców tj. Wilhelma Dörpfelda w latach 1885-1887, a od roku 1920 A.J.B. Wace’a.

 

Część eksponatów jest jedynie wiernymi kopiami gdyż duża część oryginalnej kolekcji mykeńskiej jest eksponowana w Narodowym Muzeum Archeologicznym w Atenach – między innymi  „złota maska” odkryta w kręgu grobów szybowych oznaczonych przez archeologów literą A.

 

Maska została odnaleziona przez Schliemanna w jednym z grobowców Myken. Jest wykonana ze złotej blachy i przedstawia mężczyznę z brodą i wąsami – jest datowana na ok. 1500 p.n.e. Data wskazuje, że maska nazwana przez archeologa jako maska Agamemnona jest starsza niż czasy kiedy żył Agamemnon.

Najnowsze badania wskazują że maska należała do króla Myken, który żył w XVI w p.n.e. a więc około trzysta lat wcześniej niż Agamemnon.

Złotnictwo mykeńskie reprezentowane jest przez złote płytki noszone na szatach w celu ozdoby, złote szpile którymi spinano szaty, naczynia stołowe (kubki, puchary), biżuteria oraz broń pokrywana elementami ze złota.

 

Duża część ekspozycji przedstawia ceramikę mykeńską której szybki rozwój zaczął się w XVI wieku p.n.e. po wynalezieniu szybkoobrotowego koła garncarskiego.

Pozwoliło to na wytwarzanie trwalszych produktów na większą skalę, powtarzalność wzorów i malowideł na naczyniach. Pośród ceramiki odnaleziono między innymi tzw. wazę wojowników z ok. 1200 wieku p.n.e., na której namalowano wojowników uzbrojonych we włócznie i tarcze, z głowami nakrytymi hełmami.

 

   

 

Okres cywilizacji mykeńskiej, a szczególnie ostatnia jego faza tzw. okres pałacowy, kiedy to pałace stały się ośrodkami władzy, kultu i centrami gospodarczymi skutkował powstawaniem przy pałacach warsztatów rzemieślniczych.
Pałace były siedzibami władców noszącymi tytuł „wanaks”  - to na ich potrzeby rzemieślnicy wytwarzali wszelkie przedmioty takie jak broń, naczynia, przedmioty ze złota itp.

 

 

Większość rzeźb mykeńskich to małe figurki osiągające jedynie rozmiar kilku centymetrów, a ich rozwój wytwarzanie przypada na lata 1300 – 1200 p.n.e. Wszystkie figurki były malowane.

 

     

 

 

Wszystkie wytworzone przez rzemieślników przedmioty mogły być sprzedawane jedynie przez agentów wyznaczanych przez władców (waneksów).

W muzeum znajdują się duże ilości ceramiki w postaci naczyń użytkowych,figurek - w tym większość z nich jest malowana i ozdobiona motywami roślinnymi i zwierzęcymi.

W muzeum zobaczyć również można fragmenty odnalezionych malowideł. W czasie wykopalisk odnaleziono między innymi kobietę ze szkatułką w stroju dworskim oraz pochód kobiet ubranych w stroje typowe dla Krety niosących dary odnaleziony w małym pomieszczeniu cytadeli.

Powrót do strony głównej:  STRONA GŁÓWNA