GRECJA - Peloponez.
Część 3 - MYKENY.
Wycieczka z dnia 20 września 2017
W
części I i II wędrówki po Peloponezie odwiedziliśmy starożytną
miejscowość Korynt oraz Epidauros.
W tej fotorelacji zawitamy do następnego
starożytnego miasta jakim były Mykeny. Mykeny położone są na
prawo od głównego szlaku prowadzącego z Argos do Koryntu i Aten.
Jadąc
z Aten na ok. 85 km przejeżdżamy mostem nad Kanałem Korynckim a
to świadczy że wjeżdżamy na Peloponez. Teraz nasza trasa
przebiega przez malownicze tereny Argolidy – krainy
historycznej w północno-wschodniej części Półwyspu
Peloponeskiego.
Argolida
w starożytności poprzez silne kontakty handlowe z Kretą i Egiptem
stała się w tzw.okresie mykeńskim silnym królestwem archajskim, w
którym najważniejszymi twierdzami były Mykeny, Argos
i Tiryns.
Mykeny
w II połowie II tysiąclecia p.n.e. były prężnym ośrodkiem
kultury mykeńskiej. Jak sama nazwa wskazuje Mykeny stały się
najważniejszym centrum gospodarczym, kultu i władzy. Kultura
mykeńska trwała ok. 1700/1600 – 1150 p.n.e.
Od
wjazdu na Półwysep Peloponez do Myken jest ok. 35 km. Same Mykeny
leżą na wzgórzu 278 m n.p.m, pomiędzy dwoma malowniczymi
wzgórzami Zora (600 m n.p.m.) i Profilis Ilias (750 m n.p.m.).
Nie
można jednoznacznie stwierdzić kto był założycielem Myken.
Mitologia grecka w jednym z mitów przypisuje to Perseuszowi w innym
herosowi Mykeneusowi. Kto by nie założył, to założył bardzo
dawno Za nim rozpoczniemy zwiedzanie dla lepszej orientacji załączam
schemat rozmieszczenia obiektów w Mykenach Muzeum Archeologiczne Myken.
1. Muzeum Archeologiczne Myken
2. Grobowiec Lwa
3. Dom Petsas
4. Parking przy kasie
5. Kasa biletowa i wejście
6. Antyczny teatr
7. Grobowce
8. Brama Lwic
9. Spichlerze
10. Stanowisko archeologiczne północne
11. Grób kręgu A
12. Dom wojskowy
13. Rampa drogi prowadzącej do pałacu
14. Centrum kultury
15. Duże schody do pałacu
16. Pałac Mykeny
17. Megaron - główna komnata
18. Starożytne świątynie
19. Dzielnica rzemieślników - sklepy
20. Magazyny północne
21. Tunel do cysterny
22. Stanowisko archeologiczne
23. Grób Agamemnona
Uwagi praktyczne :
-
Cały kompleks mykeński składa się z trzech części tj.Grób
Agamemnona, Muzeum oraz cytadela z pałacem
-
Wejście do tych obiektów jest płatne: bilet normalny – 12 euro;
bilet ulgowy przysługujący seniorom od 65 lat i młodzieży do 18
lat oraz studentom – 6 euro. Bilet ulgowy za okazaniem dowodu lub
legitymacji.
-
Wykupiony bilet upoważnia do wejścia do wszystkich obiektów.
Do
Myken prowadzi ślepa droga kończąca się parkingiem głównym przy
kasie. Trzysta metrów przed kasą znajduje się mniejszy parking
przy Skarbcu Atreusza (ojciec Agamemnona). Z tego parkingu ładnie
prezentują się góry Zara i Profilis.
Skarbiec
Atreusza zwany również Grobem Agamemnona to ogromny grobowiec w
kształcie zbliżonym do koła (tolos), zbudowany w epoce
mykeńskiej. Do środka grobowca prowadzi 36 metrowy kamienny
niezadaszony korytarz (dromos).
Nad
wysokim na 5,4 m wejściem znajduje się trójkątny otwór
odciążający mający za podstawę 120-tonową belkę o wymiarach:
długość 7m, szerokość 8m i grubość 1,4m.
Wysoki
na 13,3m grobowiec jest w formie pozornej kopuły z układanych
kolejnych warstw kamienia zawężających się wraz z wysokością.
Całość w miarę wznoszenia była z zewnątrz była zasypana
ziemią dla zapewnienia stabilności.
We
wnętrzu znajduje się mały otwór do małego pomieszczenia
bocznego (ossuarium) służącego prawdopodobnie do
wcześniejszych pochówków.
Nie
jest udowodnione kto spoczywał w głównym grobowcu, ale po
wielkości należy sądzić, że była to postać znacząca.
Grobowiec został obrabowany już w średniowieczu, a pozostałości
odnalezionych reliefów i ozdobnych kolumn znajdują się w Muzeum
Brytyjskim.
W Mykenach i
okolicy prowadzone są szeroko zakrojone prace archeologiczne
rozpoczęte w latach 1874-1876 przez Heinricha Schliemana i
kontynuowane do dnia dzisiejszego przez innych archeologów.
W
czasie prac archeologicznych odkryto w pobliżu Myken kilka
mniejszych grobów podobnych do Skarbca Atreusza oraz grobów
szybowych i komorowych – między innymi grób Ajgistosa, grób
Klitajmesy żony Agamemnona, grób Lwa.
Wydobyte
z grobowców skarby takie jak złote maski, biżuteria, naczynia
ceramiczne, broń, tabliczki z pismem linearnym są obecnie cennymi
eksponatami w muzeum ateńskim i mykeńskim.
Mykeny
kiedyś prężne miasto na Półwyspie Peloponezu uległy zniszczeniu
po zdobyciu ich przez Dorów ok. 1150-1100 p.n.e. Miasto straciło na
znaczeniu, a konsekwencją najazdu był upadek kultury mykeńskiej.
Dzisiaj możemy jedynie zobaczyć ruiny Myken z najlepiej zachowanym
obiektem jakim jest Brama Lwic zwana również Lwią Bramą.
A
dla porównania u góry dwa zdjęcia - moje z 2017 roku i zachowane
zdjęcie z roku 1884/1885 znalezione w Wikimedia Commons
przedstawiające archeologów m.in. Wilhelma Dörpfelda (w otworze
ściennym, po lewej) i Heinricha Schliemanna (z trzcinką i
okularami, na szczycie bramy, po prawej).
Brama
została wybudowana ok. 1240 roku p.n.e. podczas przebudowy
mykeńskiej cytadeli. Była jedną z czterech bram prowadzących w
obręb murów obronnych. Zbudowana z kamiennych bloków i kiedyś
zamykana drewnianymi wrotami.
Nad
belką kamienną w górnej części bramy znajduje się trójkąt
odciążający, wypełniony kamiennym reliefem przedstawiającym dwa
lwy wspierające się łapami na cokołach – stąd nazwa Lwia Brama
i rzeźba przetrwały z uwagi na ogromną wagę uniemożliwiającą
wywóz. W roku 1801 słynny rabuś lord Elgin tak pisał: „Blok,
na którym lwy są wyrzeźbione jest zbyt duży i zbyt odległy od
morza, aby mieć jakąś nadzieję uzyskania tak sławnego dzieła z
epoki Heroicznej”.
W Benaki Muzeum w Atenach
można zobaczyć obraz Du Moncel Theodore z roku 1845 przedstawiający
Bramę Lwic. (poniżej z zasobów Wikimedia Commons)
Do
bramy prowadziły potężne mury z kamiennych bloków w miarę
możliwości dopasowanych do siebie – luki uzupełnione były
ziemią i drobnymi kamykami.
Z
uwagi na wielkość, wagę poszczególnych bloków skalnych oraz
długość okalających mykeńską twierdzę ich wybudowanie
przypisywano Cyklopom – w mitologii greckiej olbrzymy z jednym
okiem pośrodku czoła. Stąd wywodzi się nazwa „cyklopowe mury”.
Po
wejściu w obręb murów obronnych po prawej stronie rzuca się w
oczy stanowisko archeologiczne „A” z ruinami spichlerza (nazwa
od ziaren zbóż znalezionych w zasypanych piwnicach) i grobów
szybowych odkrytych przez Schiemanna i Stamatákisa.

Ta
część odsłonięć archeologicznych pierwotnie znajdowała się
poza obrębem murów i została włączona dopiero w jej obszar
podczas rozbudowy cytadeli i Lwiej Bramy. W tym obrębie odnaleziono
słynną „złotą maskę” z domniemaną podobizną króla
Agamemnona.

Cmentarzysko
prawdopodobnie zostało wybudowana w 1600 roku p.n.e. dla nowej
dynastii królewskiej, a przebudowane ok. 1300 p.n.e. Odkryto tu
sześć grobów w których pochowano dziewięć kobiet , ośmiu
mężczyzn i dwójkę dzieci. Groby były oznaczone stelami i
zawierały wiele przedmiotów takich jak inkrustowane miecze,
strzały, sztylety.

Od
kręgu grobów królewskich na szczyt wzgórza gdzie wybudowany był
pałac królewski prowadzi dosyć stroma droga poprowadzona zakosami.

W
skład Pałacu Królewskiego wchodził megaron będący główną
komnatą, sala tronowa, apartamenty królewskie oraz budynki zaplecza
gospodarczego ze sklepami, magazynami, cysterną na wodę. Dzisiejsze
ruiny pałacowe pochodzą z XIII wieku p.n.e. Oto kilka zdjęć tej
części wzgórza.


O ile same
fragmenty ruin na szczycie wzgórza, rzadko wyższe od poziomu gruntu
są dla przeciętnego turysty jedynie kamieniami to jednak namawiam
do wejścia na szczyt chociażby dla pięknych widoków na okoliczne
szczyty, wąwozy i otaczające doliny. Myślę, że dolne zdjęcia
zachęcą do tego.
Po zwiedzeniu
starożytnych pozostałości Myken opuszczamy obręb murów twierdzy
i udajemy się do Muzeum Archeologicznego Mykeny położonego na
stoku wzgórza w pięknej zieleni.
Muzeum
jest dosyć małe, lecz znajdziemy w nim wiele eksponatów kultury
mykeńskiej wydobytych podczas wykopalisk archeologicznych
prowadzonych przez archeologa amatora Heinricha Schliemanna z 1874
roku, a następnie przez jego następców tj. Wilhelma Dörpfelda w
latach 1885-1887, a od roku 1920 A.J.B. Wace’a.
Część
eksponatów jest jedynie wiernymi kopiami gdyż duża część
oryginalnej kolekcji mykeńskiej jest eksponowana w Narodowym Muzeum
Archeologicznym w Atenach – między innymi „złota maska”
odkryta w kręgu grobów szybowych oznaczonych przez archeologów
literą A.
Maska
została odnaleziona przez Schliemanna w jednym z grobowców Myken.
Jest wykonana ze złotej blachy i przedstawia mężczyznę z brodą i
wąsami – jest datowana na ok. 1500 p.n.e. Data wskazuje, że
maska nazwana przez archeologa jako maska Agamemnona jest starsza niż
czasy kiedy żył Agamemnon.
Najnowsze
badania wskazują że maska należała do króla Myken, który
żył w XVI w p.n.e. a więc około trzysta lat wcześniej niż
Agamemnon.
Złotnictwo
mykeńskie reprezentowane jest przez złote płytki noszone na
szatach w celu ozdoby, złote szpile którymi spinano szaty, naczynia
stołowe (kubki, puchary), biżuteria oraz broń pokrywana elementami
ze złota.
Duża
część ekspozycji przedstawia ceramikę mykeńską której szybki
rozwój zaczął się w XVI wieku p.n.e. po wynalezieniu
szybkoobrotowego koła garncarskiego.
Pozwoliło
to na wytwarzanie trwalszych produktów na większą skalę,
powtarzalność wzorów i malowideł na naczyniach. Pośród ceramiki
odnaleziono między innymi tzw. wazę wojowników z ok. 1200 wieku
p.n.e., na której namalowano wojowników uzbrojonych we włócznie i
tarcze, z głowami nakrytymi hełmami.
Okres cywilizacji mykeńskiej, a szczególnie ostatnia jego faza tzw. okres pałacowy, kiedy to pałace stały się ośrodkami władzy, kultu i centrami gospodarczymi skutkował powstawaniem przy pałacach warsztatów rzemieślniczych.
Pałace były siedzibami władców noszącymi tytuł „wanaks” - to na ich potrzeby rzemieślnicy wytwarzali wszelkie przedmioty takie jak broń, naczynia, przedmioty ze złota itp.
Większość
rzeźb mykeńskich to małe figurki osiągające jedynie rozmiar
kilku centymetrów, a ich rozwój wytwarzanie przypada na lata 1300 –
1200 p.n.e. Wszystkie figurki były malowane.
Wszystkie wytworzone przez rzemieślników przedmioty mogły być sprzedawane jedynie przez agentów wyznaczanych przez władców (waneksów).
W muzeum znajdują się duże ilości ceramiki w postaci naczyń użytkowych,figurek - w tym większość z nich jest malowana i ozdobiona motywami roślinnymi i zwierzęcymi.
W
muzeum zobaczyć również można fragmenty odnalezionych malowideł. W czasie wykopalisk odnaleziono między innymi kobietę ze szkatułką
w stroju dworskim oraz pochód kobiet ubranych w stroje typowe dla
Krety niosących dary odnaleziony w małym pomieszczeniu cytadeli.
|
|
|