W
części I odwiedziliśmy wzgórze z Akropolem ateńskim
wpisanym na listę UNESCO w 1987 roku.
W
części II zapraszam do dalszej wędrówki po starożytnych
Atenach - odwiedzimy starożytną Agorę rzymską, starożytną Agorę
ateńską oraz Bibliotekę Hadriana.
Wszystkie
te obiekty znajdują się w pobliżu Akropolu, więc dalsze
zwiedzanie jest łatwe gdyż nie zachodzi potrzeba korzystania z
żadnych środków transportu, a zabytki znajdują się na jednym
poziomie nie wymagającym podchodzenia do góry.
Po
wyjściu z Akropolu skręcamy w prawo i po ok. 100 metrach mijamy po
lewej stronie Areopag - wzgórze poświęcone bogowi wojny Aresowi i
boginiom Eryniom (kara,gniew).
Na
wzgórzu w świątyni w starożytnych Atenach urzędowała rada
złożona a archontów w skład której do czasów reform
demokratycznych wchodzili wyłącznie przedstawiciele arystokracji.
Mieli oni najwyższą władzę sądowniczą i polityczną w Grecji.
To oni wymierzali kary za przestępstwa, kontrolowali urzędników i
mieli prawo odwoływania ich z zajmowanych stanowisk.
Dla lepszej
orientacji poniżej fragment mapki z trasą i ważniejszymi
obiektami.(mapka)
Po
następnych 150 metrach należy skręcić w lewo i schodami zejść
na dół aż do Rzymskiej Agory - wejście na teren po prawej stronie
( od wyjścia z Akropolu ok. 480 metrów). Znajduje się ona na
północ od Akropolu i jest przedłużeniem starożytnej Greckiej
Agory znajdującej się po jej zachodniej stronie.
Do Rzymskiej
Agory prowadzi Brama Ateny wzniesiona w 11 wieku p.n.e z darowizny od
Juliusza Cezara i Oktawiana Augusta - wykonana z czterech doryckich
kolumn i podstawy z marmuru.
Rzymska
Agora była rodzajem dużego placu zwanego rynkiem Cezara i Augusta
otoczonego wokół kolumnadami. Znajdowała się tu fontanna, sklepy,
publiczne latryny oraz budynek "Wieży Wiatrów".
We
wschodniej części Rzymskiej Agory znajduje się dobrze zachowana
marmurowa, ośmioboczna "Wieża Wiatrów" którą
zaprojektował słynny astronom Andronikos z Kyrrhos. W czasach
starożytnych na dachu wieży stał pomnik z brązu przedstawiający
Trytona, który obracając się, wskazywał kierunek wiatru.
Wieża Wiatrów
ma średnicę około 8 metrów i wysokość 12 metrów.

W środku znajdował się zegar wodny zasilany wodą z Akropolu, na
zewnątrz zegar słoneczny. Górny fryz przedstawia osiem bóstw
wiatru:
1.Boreasz -
wiatr północny (N), 2.Kajkias - wiatr
północno-wschodni (NE), 3.Euros - wiatr
południowo-wschodni (E), 4.Apeliotes - wiatr wschodni
(SE), 5. Notos - wiatr południowy (S),
6.Lips
- wiatr południowo-zachodni (SW),
7.Zefir -
wiatr zachodni (W),
8. Skiron - wiatr północno-zachodni (NW). (dwa duże)
Ateńska
Wieża Wiatrów była inspiracją budowy podobnych wież w Oxfordzie,
Londynie, Sewastopolu i innych miastach na świecie. W północnej
części Rzymskiej Agory, w pobliżu Wieży Wiatrów zobaczyć możemy
średniowieczny meczet Fethiye Dżami - Meczet Zdobywców.
Meczet
Zdobywców jest jednym z najstarszych zabytków osmańskich w Atenach
z bardzo bogatą historią. Został wybudowany na ruinach
chrześcijańskiej świątyni zamienionej w meczet w latach 1456/58
wkrótce po zajęciu przez Turków Aten. Z tamtego meczetu pozostał
jedynie niewielki fragment, a obecna forma została nadana między
1668 a 1670 r.
W czasie swojego istnienia, podczas okupacji przez Wenecjan (1683-87)
był zamieniony na kościół katolicki. W 1824 roku pełnił funkcję
szkoły, zaś od 1834 roku do początku XX wieku mieściły się w
nim kolejno koszary, więzienie wojskowe, piekarnia. Następnie
został zamieniony na magazyn do przechowywania znalezisk
archeologicznych. Od roku 2010 meczet zaczęto remontować i
obecnie jest oddany dla ogółu społeczeństwa i turystów.
Opuszczamy
Rzymską Agorę i udajemy się do pobliskiej starożytnej Ateńskiej
Agory będącej centrum starożytnych Aten. Tu koncentrowała się
działalność administracyjna, religijna, kulturalna i polityczna.
Poniżej widok z Akropolu na pozostałości- dobrze widoczny
kościół Świętych Apostołów i świątynia Hefajstosa.
Pierwszym
obiektem rzucającym się w oczy na starożytnej Agorze w Atenach (po
wejściu od strony Akropolu) jest kościół Świętych Apostołów,
zwany także Święty Apostoł Solaki lub Agii Apostoli. Datowany
jest na X wiek. Obecny wygląd przywrócony w latach 1954-57 przez
usunięcie XIX wiecznych dodatków. We wnętrzu kryją się XIX
wieczne freski.
W
południowo-zachodniej części starożytnej agory mijamy
pozostałości Tholos (tholos po grecku koło) - okrągłej
świątyni o średnicy 18 metrów.
W pobliżu,
idąc alejką w kierunku świątyni Hefajstosa stoi statua cesarza
Hadriana. Cesarzem rzymskim został po śmierci Trajana mając
41 lat.
Był
mecenasem sztuki i nauki i szczególną uwagą darzył kulturę
grecką - między innymi zbudował w latach 125-132 n.e duży
kompleks budynków w Atenach zwany jako Biblioteka
Hadriana. Wstęp w 2017 r. - 4 euro.
Ponad agorą
mijamy jeden z najlepiej zachowanych zabytków starożytnej sztuki
greckiej - świątynię dorycką poświęconą Hefajstosowi i Atenie
będącym patronami rzemiosła. Została zbudowana ok. 445 p.ne. -
425 p.n.e. w formie heksastylosu tj. z sześciokolumnową fasadą.
Dłuższy bok posiada 13 kolumn.
Hefajstos
był greckim bogiem synem Zeusa i Hery, patronującym pracy w
metalurgii, ognia i wulkanów, a jego odpowiednikiem w mitologii
rzymskiej był Wulkan. Symbole Hefajstosa to młotek, kowadło i
kleszcze. Nie dziwi więc fakt, że archeologowie odkryli wokół
świątyni wiele pozostałości po warsztatach i sklepach z
artykułami żelaznymi.
Po
przeciwległej stronie Agory starożytnej (jej wschodnia strona)
znajduje się duży budynek Stoa Attalosa zbudowany w formie
długiej hali kolumnowej. Jest to rekonstrukcja z lat 1953-1956
stoy zbudowanej przez króla Attalosa II w roku 159-138 p.ne. W
dawnej budowli odbywał się handel, spotkania towarzyskie zaś w
obecnej znajduje się Muzeum Agory w którym wystawiane są zbiory
archeologiczne odnalezione w czasie wykopalisk. Nie było czasu na
odwiedzenie tego muzeum, a moje zdjęcie nie nadaje się do
publikacji - załączam więc fotkę budowli z Wikimedia Commons.
Na
terenie starożytnej agory znajduje się wiele innych miejsc z
odsłonięciami archeologicznymi po dawnych budowlach takich jak:
Trybunał Peristylu, Metroon, Swiątynia Apollo Patroos, świątynia
Afrodyty i inne - niestety są to jedynie fundamenty lub fragmenty
ruin. Oto kilka zdjęć takich odsłonięć geologicznych.
Kończymy
zwiedzanie starożytnej agory przy odeonie Agryppy wybudowanym w 15
wieku p.n.e przez Marka Agryppę w darze dla ludności ateńskiej.
Odeon
pełnił funkcję sali koncertowej, wykładowej i teatralnej. Był
dwupoziomowym kwadratowym budynkiem o wymiarach boku 25 m
nakrytym dachem.
Po
zawaleniu się dachu w połowie II wieku n.e. odeon został
przebudowany, a widownię pierwotnie na 1000 widzów zmniejszono do
500. Od frontu ustawiono posągi trzech gigantów i trzech trytonów.
Prace wykopaliskowe na Agorze ateńskiej były prowadzone już od
roku 1859 z małymi przerwami do dnia dzisiejszego. Trzeba sobie
uzmysłowić, że aby można było oglądać dzisiejszy obszar Agory
trzeba było zburzyć około 400 nowoczesnych budynków na łącznej
powierzchni 12 hektarów.
Po
zwiedzeniu Agory ateńskiej wychodzimy na plac Monastiraki będący
centrum Starówki Aten. W południowej części placu spoza straganów
wyłania się Meczet Tzistarakis zwany również "Meczetem
Dolnej Fontanny", "Meczetem na Dolnym Rynku" lub
"Meczetem na Placu Monastiraki". Został zbudowany w 1759
roku przez wojewodę otomańskiego Mustapha Agha Tzistarakisa.

Zaś
po stronie północnej placu Monastiraki znajduje się kościół
Pantanasa - naprzeciwko stacji metra Monastiraki. Kościół był już
znany w 1678 roku jako Wielki Klasztor. Jest jednym z najstarszych
kościołów w Atenach. Z wykopalisk wynika że pierwszy kościół w
tym miejscu istniał już w XI wieku.
