Dzień trzeci pobytu w Dolomitach wita nas piękną słoneczną pogodą, więc pełni optymizmu ruszamy po śniadaniu na następną wędrówkę.
Zapraszam na obejrzenie zdjęć z krótkiej
wycieczki której celem było przyjrzenie się największej w
Dolomitach grupie skalnej jaką jest Marmolada.
Aby to wykonać
ruszamy autokarem z naszego hotelu w Vigo di Fassa na oddaloną o 24
km przełęcz Pordoi z której rozpoczniemy wędrówkę.
Wzdłuż drogi dojazdowej, po minięciu
miejscowości Canazei typowo górska droga z niezliczoną ilością
serpentyn oferujących za każdym skrętem nowe wspaniałe widoki.
Przełęcz Pordoi położona na wysokości 2239 m
n.p.m. rozdziela dwie duże grupy skalne: Sellę od północy oraz
Marmoladę od południa. Przełęcz jest zarazem granicą prowincji
Trydent i Belluno. Łączy miejscowość Canazei w dolinie Val di
Fassa na zachodzie z miejscowością Arabba w dolinie na wschodzie.
Centralne położenie przełęczy Poroi czyni ją
istotną turystycznie i komunikacyjnie przełęczą Dolomitów. Jest
tu sporo parkingów, hoteli, pensjonatów i restauracji.
Z tego miejsca turyści ruszają w kierunku
północnym na szlaki grupy Sella, lub na południe na grań Padón
i Marmoladę. Naszym celem jest szlak poprowadzony wzgórzem Padon z którego rozpościerają się widoki na największą grupę Dolomitów tj. Marmoladę. Trasę wycieczki pokazuje mapka oraz profil wysokości.
Do przejścia jest więc ok. 8.3 km, w tym podejść - 323 metry, zejść - 482 metry. Czas szlakowy to 2 godz. 20 minut.
0,0 km trasy –
parking na przełęczy Pordoi 2239 m n.p.m. Ruszamy na ścieżkę
oznaczoną nr 601 bardziej znaną jako "Viel dal Pan".
Ważne jest, że na całej trasie tej wycieczki kończącej się przy
jeziorze Fredaia wędrujemy nie zmieniając szlaku.
Nazwa ścieżki „Viel
dal Pan” oraz schroniska o tej samej nazwie wywodzi się od jej
dawnego używania przez handlarzy mąką którzy wędrowali między
przełęczami bez konieczności schodzenia w doliny. Mąka, używana
do produkcji chleba (wł. pane – chleb) była doskonałym produktem
sprzedaży i wymiany. Inna spotykana nazwa tej ścieżki to
„Bindelweg” od nazwiska niemieckiego lekarza Karla Bindera który
w XIX wieku był propagatorem wędrówek w tej części Dolomitów.
Pierwszy fragment
szlaku wprowadza nas na długi zielony grzbiet górski zbudowany ze skał
wulkanicznych zwany Padon. W większości jest porośnięty trawą, a
jedynie na grani znajdują się grupki skał. Padon leży pomiędzy
Sellą, Marmoladą a doliną Cordevole i nie należy do żadnej grupy
skalnej – jest osobnym grzbietem górskim.
0,28 km trasy – po
lewej stronie, zawieszony nad doliną mały kościółek, w pobliżu ustawiony krzyż. Przy nim
szlak skręca pod kątem prostym na południe.
Po lewej stronie
trawersujemy zbocze Sasso Becce (2534 m n.p.m.). Oglądając się do tyłu ładnie widoczna przełęcz Pardoi z zabudowaniami, nad nią szczyt Sas de Pardoi (2938 m n.p.m.).
Bez żadnej trudności nabieramy wysokości, a tym samym ukazują się coraz to inne widoki. Patrząc do tyłu wspaniale na tle nieba prezentuje się grupa Sella.
Natomiast znad grani Padon nieśmiało wynurza się ośnieżona grupa Marmolada.
Ścieżka wyprowadza nas na małą przełączkę za szczytem Sasso Becce z której bardzo ciekawy widok. Na zboczy szczytu, po prawej widok na grupę Sella, zaś po lewej na grupę Sassolungo.
0,95 km trasy – w lewo odchodzi ścieżka doprowadzająca do schroniska Sass Bece przy
którym znajdują się górne stacje kolejek linowych. Do tego
schroniska można się dostać przy pomocy zespołów kolejek zarówno
z przełęczy Pordoi jak i od strony miejscowości Canazei. My nie podchodzimy do tego schroniska, a omijamy wzgórze trawersując ścieżką po jego prawej stronie.
1,4 km trasy – schronisko Baite Fredarola. Za schroniskiem skręcamy w prawo i szerokim żwirowym chodnikiem ruszamy w kierunku schroniska
Pana.
Po ok. 100 metrach dochodzimy na przełączkę z której otwiera się po raz pierwszy szeroki widok na grupę
Marmolada uchodzącą za "Królową Dolomitów”.
Patrząc w kierunku północnym (zdjęcie dolne) widok obejmuje od lewej: grań Marmolady z dwoma szczytami - Pele de Vernel (3029 m n.p.m.) i Sas dal Pegorer (2836 m n.p.m.), w środku szczyt Colac (2715 m n.p.m.), w głebi pomiędzy nimi grupa Costabella i Mozoni, zaś po prawej grzbiet Preda Rola ze schroniskiem Belvedere, wyciągami i terenami narciarskimi.
1,5 km trasy – rozgałęzienie szlaków oznaczone drogowskazem. W tym miejscu (ok. 100 m po minięciu
schroniska Fredarola) aby dojść do schroniska Pana mamy do wyboru
dwie możliwości:
-
Kontynuować wędrówkę szlakiem Alta via
nr 2 delle Dolomiti (Viel del Pan) trawersując trawiaste zbocze,
którym po ok. 1,7 km dojdziemy do schroniska Pan.
- Skręcić w lewe odgałęzienie na szlak nr 636 "Sentiero delle Creste" prowadzący wzdłuż grani skalnej Padon. Ścieżka granią daje ładniejsze widoki na obie strony grani, między innymi na potężną formację skalną Sella. Wybierając trasę przez grań
Padon mamy również możliwość dojścia do schroniska Viel dal Pan. Po dojściu na przełączkę (2437 m n.p.m.) przed szczytem Sas da Ciapel (2521 m n.p.m.) należy skręcić w prawo i widoczną ścieżką zejść
do również widocznego w dole schroniska (ok. 300m). Kto nie chce
zaglądnąć do schroniska Pan może dalej kontynuować wędrówkę
granią i dopiero po minięciu szczytu Sas CiampelCol de Pausa (2414 m n.p.m.)
zejść do głównego szlaku Alta via nr 2 delle Dolomiti (Viel del
Pan).
Dla zainteresowanych wariantem trudniejszym załączam planik z zaznaczoną trasą tego fragmentu
trasy.
My idziemy dalej szlakiem nr 601 (Alta via
nr 2 delle Dolomiti - Viel del Pan) poprowadzonym południowym zboczem grzbietu Padon. Można powiedzieć, że już do końca czyli do jeziora Lago di Fedaia będziemy trawersowali to zbocze opadające do doliny potoku Avisio.
Zdjęcie górne - zaraz po wejściu na trawiastą ścieżkę trawersującą zbocze i oglądając się do tyłu widać trawiasty stok Preda Rola ze stojącym pośrodku schroniskiem Belvedere. Na końcu grzbietu dwa budynki wyciągów. Natomiast po prawej na wzgórku schronisko Sas Beccel na tle grupy Sasolungo.
Ścieżka szlakowa na odcinku od schroniska Fedarola (2370 m n.p.m.) do schroniska Viel dal Pan (2432 m n.p.m.) to właściwie droga o szerokości ok. 2 metrów nadająca się na spacery z małymi dziećmi.
Oprócz wspaniałych widoków na dolinę i poszczególne szczyty grupy Marmolada nie sposób nie zauważyć trawiastych zboczy pokrytych trawami i dziesiątkami kwitnących roślin. Tradycyjnie pokazuję kilka z nich - muszą budzić zachwyt, tym bardziej że przecież rosną (jak w tym przypadku) na wysokości 2400 - 2500 m n.p.m.
Przy takich roślinkach główny masyw Marmolady pokryty lodowcem i śniegiem wygląda imponująco. Poniżej zdjęcie ze ścieżki szlakowej w połowie drogi do schroniska Viel dal Pan.
Ukazanie się ze ścieżki szlakowej jeziora Lago di Fedaia zwiastuje, że wkrótce dojdziemy do widocznego również schroniska Viel dal Pan.
Grzbiet Padonu którego zboczem wędrujemy w większości zbudowany jest ze skał wulkanicznych, które są bardzo podatne na wietrzenie i rozmywanie przez wodę, przez co na powierzchni powstaje warstwa gleby porastająca bujną trawą. Pośród ukwieconych zboczy wyrastają pojedyncze skały o różnych kształtach urozmaicające wędrówkę.
Około 500 metrów przed schroniskiem Viel dal Pan, z prawej strony ścieżki szlakowej jest jedna z takich wychodni skalnych doskonała jako punkt widokowy - większość turystów w tym miejscu robi sobie pamiątkowe zdjęcia.
3,3 km trasy – schronisko Viel dal Pan
znajdujące się na wysokości 2432 m n.p.m. Pierwsze schronisko w
tym miejscu powstało w 1952 roku i w pierwszym okresie prowadziło
jedynie sprzedaż napojów i kanapek, by w następnym roku przejść
do sprzedaży gorących dań.
Nie trwało to długo, bo już w 1954
roku schronisko całkowicie spłonęło. Dzięki uporowi właścicieli
schronisko zostało odbudowane i rozbudowane co pozwalało już
zapewnić nocleg dla turystów.
W 2003 roku po następnej rozbudowie
przybrało dzisiejszy kształt i dysponuje 23 łóżkami – czynne
od 20 czerwca do 20 września.
Z rozkwieconego , zawieszonego nad doliną tarasu
wspaniale widać spiętrzenie jeziora Fedala (Logo di Fedala) na tle
lodowca Marmolada. Od schroniska w kierunku jeziora prowadzi w
dalszym ciągu ten sam szlak którym zaczęliśmy wędrówkę tj.
szlak nn 601 lub jak kto woli Alta via nr 2 delle Dolomiti (Viel del
Pan).
Od schroniska Pana w kierunku jeziora Fedaia szlak nr 601 staje się wąską ścieżką trawersującą lekko w dół zbocze szczytu Sas Ciapel (2556 m n.p.m.)
- ścieżka dolna na zdjęciu dolnym.
Rada praktyczna: warto jednak nie iść od schroniska szlakiem nr 601, a zadać sobie trochę trudu i podejść wyraźną nieoznakowaną ścieżką na widoczną pod szczytem Sas da Ciapel (2521 m n.p.m.) przełączkę leżąca na wysokości 2437 m n.p.m.. Takie ok. 300 metrowe podejście wynagrodzi wspaniały widok w kierunku grupy Sella, którego nie ma nigdzie wędrując szlakiem 601. Po zobaczeniu i zrobieniu zdjęć schodzimy również wyraźną ścieżką do szlaku 601 - zdjęcie górne i dolne najlepiej to obrazują.
Tą przełączką i granią przebiega szlak nr 636 "Sentiero delle Creste" o którym wspominałem przy rozstaju szlaków na 1,5 km trasy za schroniskiem Fedarola. Ze ścieżki na przełączkę ładny widok na schronisko Viel dal Pan i szczyty Marmolady.
Kto wejdzie na przełączkę może zobaczyć fragment szlaku nr 636 biegnący granią a w tym przypadku fragment omijający u podstawy szczyt Sas da Ciapel oraz w prześwicie przełączki potężny masyw grupy Sella.
Powracamy do naszego szlaku nr 601, w miarę pokonywania trasy jezioro i jego okolica
stają się coraz lepiej widoczne. Oto kilka zdjęć .
Z jeziora wyrasta grzbiet górski ze szczytem Punta Serauta (2962 m n.p.m.) którym granią poprowadzona jest jedna z najciekawszych i najtrudniejszych ferrat w Dolomitach tzw. "Via ferrata Eterna" z przewyższeniem ponad 1000 metrów. Punktem wyjścia na ferratę jest przełęcz Passo Fedaia (2122 m n.p.m.) a koniec przejścia granią wyznacza przełęcz Forcella Serauta (2950 m n.p.m.). Powrót możliwy kolejką linową do Malga Ciapela.
Również okazale prezentują się Gran Vernel (3205 m n.p.m.) oraz Pela de Vrrnel (3029 m n.p.m.) i Sas del Pegorer (2836 m n.p.m.).
W dalszym ciągu cały grzbiet Padonu jest zarośnięty trawą, a ścieżka szlakowa trawersuje zbocze - tym razem łagodnie obniżając wysokość i ukazując za każdym załamaniem terenu okoliczne szczyty z innej perspektywy.
5,6 km trasy – Oznaczony skrót turystycznym
drogowskazem (bez numeru szlaku) w kierunku górnej stacji kolejki
linowej w Porta Vescovo (ok. 1,1 km – 36 min.) którą można
zjechać do miejscowości Arabba. My dalej schodzimy oznaczonym
szlakiem.
6,0 km trasy – skrzyżowanie szlaków. W lewo
odchodzi szlak nr 601A doprowadzający również do
górnej stacji kolejki co podany wyżej skrót (1,3 km – 46 min.).
Z tego miejsca pozostał nam jedynie ostatni odcinek dosyć ostrego zejścia do tamy na jeziorze Fadaia. Ponieważ nigdzie nam się nie speszyło robimy krótką przerwę - z zasady nie dla odpoczynku, a dla podziwiania widoków i przedłużenia czasu przebywania w pięknym miejscu.
