Po intensywnym spacerze starego miasta w Puli przyszła pora odpoczynku w czasie trwania rejsu z Puli wzdłuż
wysp archipelagu wysepek Brijuni do rybackiej miejscowości Fazana.
Rejs zaczyna się z
przystani w Puli z której wypływa wiele promów i mniejszych
statków wycieczkowych między innymi do Wenecji (koszt ok. 260 –
300 zł w zależności od przewoźnika, czas rejsu ok. 3,5 godz.)
oraz do Triestu (koszt ok. 200 zł , czas rejsu ok. 2 godz.15 min.).
Są też rejsy krótsze np. rejs do Fazany trwający ok. 90 minut to koszt ok. 70 zł (120 kun). My płyniemy rejsem tam i z powrotem z poczęstunkiem, to koszt ok. 130 zł (220 kun) a czas ok. 5 godz.
Pierwszy fragment
rejsu to wypłynięcie z głębokiej zatoki Pula mijając po drodze
dwie małe wysepki. Wypływając z przystani mamy okazję obejrzenia
panoramy Puli rozlokowanej na siedmiu wzgórzach: Monte Zaro, Monte
Serpente, Monte Ghiro, Monte Magno, Monte Paradiso, Monte Rizzi i
Monte Vidal .
Miasto Pula dzięki znajdującemu
się w tej miejscowości antycznego teatru (arenie) nazywane jest niekiedy
istryjskim Rzymem.
Odpływając od brzegu doskonale widać Grand Hotel "Riviera" zwany również "Palasthotel Riviera" wybudowany w 1908 roku dla wysokich rangą oficerów armii austro-węgierskiej. Oddany do użytku w 1909 roku był przez długi czas największym i najbardziej luksusowym hotelem w Puli.
Od tamtej pory nigdy nie był właściwie odnawiany, teraz pokazuje swój wiek, ale pod względem strukturalnym jest imponujący i wygląda świetnie z zewnątrz. Pokoje są obecnie ozdobione wyposażeniem z lat 60. i 70.
Pula to nie tylko
zabytki, to również duże centrum przemysłu stoczniowego i port
morski o czym możemy się przekonać płynąc statkiem. Doskonale
widać mijany a lewej strony stocznię gdzie buduje się ogromne
tankowce o wyporności do 250 tys. BRT oraz platformy wiertnicze.
Stocznia w Puli
Uljanik została wybudowana w 1856 roku i jest to jedna z
najstarszych, wciąż pracujących stoczni w Chorwacji.
Niestety koniunktura na na wyroby stoczniowe w ostatnich latach jest mała i stocznia przeżywa poważny kryzys. Wiele statków i innych wyrobów jest niedokończonych i zalegają na brzegach i dokach. Nie widać kontynuacji prac.
Ciekawostką
turystyczną związaną z tą stocznią jest fakt, że od roku 2015
stare potężne żurawie portowe zostały podświetlone w ramach
projektu „Świetlne Olbrzymy” stworzonego przez projektanta
oświetlenia Deana Skira.
Obecnie grupa żurawi
portowych w godzinach wieczornych jest podświetlana
reflektorami LED które mają możliwość nieograniczonej ilości
kolorów w rytm podkładu muzycznego.
Oświetlenie jest włączane w
godzinach wieczornych aż do północy przez pierwsze 15 minut każdej
godziny – wtedy to żurawie wyglądają jak ogromni tancerze w
balecie, stanowiąc ogromną atrakcję dla turystów spacerujących
nabrzeżem Puli.
My nie mieliśmy okazji być tam w godzinach wieczornych, więc załączam zdjęcie z internetu ze strony:http://metropolitanka.ikm.gda.pl/stoczniowe-zurawie-jak-tancerze-w-pula-uljanik/
Pula od wieków była
ważnym portem morskim i wojennym. Stacjonowały tu wojska rzymskie,
Habsburgów, Napoleońskie a w czasie I wojny światowej wojska
austriackie. Płynąc z portu Pula, po prawej stronie widać liczne
umocnienia służące do obrony miasta – między innymi fort
Munida, fort Monte Groso oraz najlepiej zachowany fort Punta Christo
znajdujący się u wylotu zatoki Pula i cieśniny Fazana. W tym
ostatnim latem odbywają się imprezy kulturalne, festiwale, wystawy
i warsztaty tematyczne.
Mijając fort Punta
Christo wpływamy na wody Cieśniny Fazana i ukazują się wyspy
archipelagu wysp Briońskich składającego się z dwóch większych
wysp tj. Veliki Brijun (7 km2) i Mali Brijun (1,7 km2), oraz
dwunastu mniejszych wysepek: Sv. Marko, Gaz, Obljak lub Okrugljak,
Supin, Supinić, Galija, Grunj, Vanga lub Krasnica, Madona lub Pusti,
Kozada i Sv. Jerolim. Cały archipelag poniżej na załączonej
mapce.
Archipelag leży przy
zachodnim wybrzeżu półwyspu Istria około 2 km od miejscowości
Fazana i 6 km od miasta Pula - należy w całości do Chorwacji.
Wyspy archipelagu Brijuni nie mają stałych zamieszkałych osad i
służą jedynie do rekreacji.
Płynąc w kierunku Fazany przepływamy pomiędzy wyspami Jerolim i Kazada z prawej burty oraz
największą z wysp archipelagu Velikim Brijun z lewej burty. Po lewej burcie widoczna latarnia morska na południowym cyplu największej wyspy archipelagu.
Linia brzegowa
wszystkich wysp archipelagu jest bardzo urozmaicona, a teren wysp
jest raczej płaski z jedynie z małymi wzniesieniami. Obecne wyspy
archipelagu jeszcze ok. 10 tysięcy lat temu były nierozłączną
częścią lądu stałego tj. półwyspu Istria – obecnie od lądu
stałego oddziela je cieśnina Fazańska o średniej głębokości
wody 12 metrów.
Jak widać na
zdjęciach brzegi wysp są skaliste i trudno dostępne dla jednostek
pływających. Z uwagi na swoją wyjątkowość, łagodny klimat,
bogatą roślinność śródziemnomorską i liczną faunę same wyspy
o łącznej powierzchni 7,42 km2 od 1983 roku uznane zostały za
Park Narodowy Brijuni. Obecne granice granice Parku liczące 33,9 km2
zostały ustalone w 1999 roku po włączeniu do niego okolicznych
wód.
Historia zamieszkania
wysp Briońskich sięga okresu neolitu tj. ok 3 tys. lat p.n.e. kiedy
to pojawili się na nich pierwsi ludzie. Pierwszymi były przybyłe z
Istrii plemiona Protoijirów, następnie byli Rzymianie którzy
wznieśli tu pierwsze budowle obronne. Od XVI wieku Wyspy należały
do Republiki Weneckiej, a po upadku Republiki Weneckiej w 1797 roku
weszły w panowanie Austrii.
W roku 1893 Wyspy
zostały kupione przez wiedeńskiego przemysłowca Paula Kupelwieser
który postanowił zbudować na nich ośrodek wczasowy. Powstały
hotele, pola golfowe, korty tenisowe, baseny. Po zakończeniu I wojny
światowej Wyspy należały do Włoch. Po śmierci właściciela
interes prowadzili dwaj jego synowie Karol i Leopold. Jednak interesy
nie szły dobrze – w 1934 roku wszystko przejął bank z Werony, a
rok później konsorcjum bankowe z Puli, by w 1936 roku włoskie
Ministerstwo Finansów.
Ponieważ płyniemy rejsem obejmującym poczęstunek z napojami od początku trwania do samego końca możemy korzystać bez ograniczeń z napojów: rakiji, wina białego, wina czerwonego, wody mineralnej i soków. Przepływając wzdłuż brzegów największej wyspy archipelagu obsługa statku serwuje do wyboru makrelę z grilla lub stek z grilla plus sałatkę. Większość wybiera makrelę.
Tego typu rejs z poczęstunkiem trwa ok. 5 godzin z przerwą w Fazanie na zwiedzanie lub plażowanie. Po skonsumowaniu resztki się nie marnują ogromne mewy nadlatują i jak w filmie "Ptaki" Alfreda Hutchcocka krążą nad pokładem będąc dodatkową atrakcją dla turystów.
W roku 1947, gdy Wyspy
Briońskie weszły w skład Jugosławii jej komunistyczny przywódca
Josip Broz Tito zbudował na największej wyspie swoją rezydencję
składającą się z kilku wilii. Powstała również willa na wyspie
Vanga w której mieszkała jego rodzina i byli przyjmowani z wizytami
jego przyjaciele.
W całej swojej
historii Wysp Briońskich uroki tych miejsc doceniali i tu gościli
znani i cenieni przedstawiciele świata – artyści, pisarze,
przywódcy świata. Bywali tu Tomasz Mann, Sofia Loren, Elizabeth
Taylor, Fidel Castro, Królowa Rlżbieta II, Richard Burton, cesarz
Wilhelm, Arcyksiążę Franciszek Ferdynand oraz wielu innych.
Oczywiście podczas
rządów Broz Tito od roku 1949 aż do roku 1980 Wyspy były
niedostępne dla turystów, a on sam spędzał na nich średnio
sześć miesięcy w roku – tu przyjmował większość delegacji z
innych państw.
Za rządów Tito
powstał na największej wyspie 7-ha park safari, a zwierzęta do
niego przywozili przywódcy państw których gościł. Z tamtych
zwierząt do dzisiaj można zobaczyć słonicę Lankę darowaną
przez przez rodzinę Nehru z Indii. Park safari istnieje do dnia
dzisiejszego w północnej części największej wyspy w okolicy
zatoki Verige – można ujrzeć na wolności żyrafy, osły, święte
krowy, owce somalijskie, muflony, strusie, jelenie szlachetne, zebry,
lamy potomków zwierząt darowanych przez przywódców państw
odwiedzających kiedyś przywódcę komunistycznego.
Praktycznie dla
turystów jest dostępna największa z wysp tj. Veliki Brijun oraz
Mali Brijun. Na Mali Brijuni znajduje się fort Minor zbudowany przez
Austrię pod koniec XIX wieku który jest obecnie wykorzystywany w
sezonie letnim jako scena teatru Ulysses. Cena biletu ok. 150 kn –
w cenę wliczony rejs z Fazany na Mali Brijuni.
Najbardziej dostępna
jest wyspa Veliki Brijuni na którą można dostać zorganizowaną
grupą statkami kursującymi z różnych portów Istrii. Najczęściej
są to rejsy z Puli i Fazany. Rejs z Fazany trwa zaledwie ok. 15-20
minut a cena biletu to ok. 210 kun. Po przypłynięciu do wyspy
grupy z przydzielonymi przewodnikami różnojęzycznymi ruszają
specjalną kolejką turystyczną na grupowe zwiedzanie wyspy.
W czasie 1,5
godzinnego objazdu pokazywane są takie obiekty jak: park safari,
kościół św. Germana z freskami, Kastrum będące ogromną osadą
z czasów Cesarstwa Rzymskiego, Muzeum Josipa Braza-Tita, Villę
Verige będącą jedną z trzech najbardziej luksusowych rezydencji w
Cesarstwie Rzymskim, fort Tegotthoff. Poniżej mapka największej
wyspy archipelagu z zaznaczonymi obiektami wartymi zobaczenia.
Odwiedzający Veli
Brijun mają możliwość odbyć interesującą przygodę podwodną –
w zatoce Verige istnieje 500 metrowy edukacyjny podwodny szlak gdzie
przy pomocy maski do nurkowania i fajki można podziwiać podwodny
świat flory i fauny oraz pozostałości rzymskiej willi z I wieku
zanurzonej pod wodą z uwagi na podniesienie się poziomu morza.
Powyższa trasa podwodna oznaczona na planie nr 3.
My mogliśmy jedynie oglądać wyspę z pokładu statku, gdyż było za mało czasu aby ją zwiedzić. Dla zobrazowania pokazuję zdjęcia czterech obiektów wziętych z internetu - może kogoś zachęci do jej odwiedzenia.
Wpływając do
przystani Fazana jest okazja zobaczyć tą rybacką miejscowość z
perspektywy od strony morza. W oczy rzuca się górująca nad dachami
dzwonnica i przybrzeżna promenada pełna tawern i kawiarni.
https://pl.wikipedia.org/wiki/Wyspy_Brio%C5%84skie
http://metropolitanka.ikm.gda.pl/stoczniowe-zurawie-jak-tancerze-w-pula-uljanik/
