Chorwacja-Istria.Miejscowość Fazana. Wycieczka z dnia 7 maja 2019 r.
Po przedpołudniowym
zwiedzaniu Puli i rejsie pomiędzy wyspami archipelagu Brijuni
leżącego w obrębie Chorwackiego Parku Narodowego dotarliśmy do
niewielkiej miejscowości Fazana.
Fazana jest małym
miasteczkiem położonym w południowo-zachodniej części wybrzeża
półwyspu Istria, w Cieśninie Fazana – około 8 km na północny
zachód od Puli. Fazana jest małym
miasteczkiem położonym w południowo-zachodniej części wybrzeża
półwyspu Istria, w Cieśninie Fazana – około 8 km na północny
zachód od Puli. Od strony morza wygląda bardzo malowniczo.
Miejscowość ma
bardzo bogatą historię sięgającą czasów rzymskich kiedy to było
ważnym ośrodkiem gospodarczym słynącym z produkcji naczyń
ceramicznych, głównie amfor do przechowywania wina i oliwy.
W starych dokumentach
Fazana jest wymieniana w 1150 roku jako parafia, która została
darowana przez biskupów Puli na początku XI wieku z woli
cesarskiej.
W dokumentach wspominana jest również w1379 roku, kiedy
to na okolicznych wodach rozegrała się bitwa morska z udziałem 250
łodzi bojowych pomiędzy dwiema republikami tj. Wenecją i Genuą.
W swojej historii była
pod panowaniem różnych rządów – po upadku Wenecjan w 1797 roku
krótko była pod dominacją rządów austriackich i Napoleona,
następnie nastąpiła ponad stuletnia monarchia austro-węgierska.
Po I wojnie światowej Fazana tak jak i cały Półwysep Istria
przeszły pod rządy Włoch, natomiast po II wojnie światowej była
w części Chorwacji w Królestwie Jugosławii i dopiero we wczesnych
latach dziewięćdziesiątych po chorwackiej wojnie domowej i
przemianach demokratycznych weszła w obręb Republiki Chorwacji.
W celach
orientacyjnych poniżej przedstawiam oraz planik miejscowości Fazana z
zaznaczonymi obiektami.
W Fazanie spędzimy kilka godzin na
zwiedzaniu i plażowaniu. Dzisiaj Fazana to małe
miasteczko rybackie które dzięki śródziemnomorskiemu klimatowi
oraz bliskości archipelagu wysp Brijuni stało się doskonałym
miejscem odpoczynku dla ludzi starszych, rodzin z dziećmi oraz
smakoszy dań rybnych.
Plaże Fazany
osłonięte przed wiatrem przez największą wyspę archipelagu
Brijuni zwaną Veli Brijun doskonale nadają się dla spragnionych
kąpieli morskich i plażowania - na planie oznaczone nr 6, 7 i 8.
Również turyści znajdą tu kilka
obiektów godnych zobaczenia – jednak są to jedynie zabytki
zdominowane przez budowle kościelne. Poniżej planik Fazany z zaznaczonymi obiektami.
Oznaczenie:
1. Kościół św.Kosmy i Damiana z XV wieku
2. Kościół Matki Bożej z Góry Karmel z XIV wieku
3. Cmentarz i kościółek św. Jana Chrzciciela z XVI wieku
4. Kościółek św. Elizeusza "w polu" z VI wieku
5. Port Fazana
6. Plaża Pincia
7. Plaża San Lorenzo
8. Plaża w Valbandon
9. Wyspy Brijun
Najbardziej rzucającym
się w oczy jest skromnie wyglądający kościół parafialny św.
Kosmy i Damiana którego fragmenty pochodzą z przełomu III i IV
wieku - na planie oznaczony nr 1.
Z zewnątrz kościoła,
po jego prawej stronie znajduje się kamienna dzwonnica poświęcona
patronom kościoła która w czasach zagrożenia służyła
mieszkańcom Fazany jako schronienie.
Ten barokowo-gotycki
kościół z prostokątnym sanktuarium i zakrystią znajduje się na
placu, niedaleko przystani. Ciekawostką może być fakt, że kościół
ten jest najniżej usytuowanym kościołem na półwyspie Istria tj.
1 m n.p.m.
Wnętrze kościoła
zdobi pięć ołtarzy: ołtarz Matki Boskiej Różańcowej. Ołtarz
św. Kosmy i Damiana., ołtarz św. Andrzeja i Małgorzaty, ołtarz
Wielkanoc Chrystusa oraz ołtarz Świętego Krzyża.
Na północnej ścianie
zachował się obraz Ostatniej Wieczerzy słynnego malarza Zadar
Zorzi Venture z 1598 roku, zaś główny ołtarz zdobi olejny
Zmartwychwstałego Chrystusa i świętych malarza Leonarda Corony –
namalowany ok. 1590 roku. Na ścianach zakrystii można zobaczyć
pozostałości renesansowych fresków z XVI wieku.
Od kościoła św.
Kosmy i Damiana idziemy malowniczymi uliczkami na Plac Żupni trg
przy którym znajduje się ciekawy kościółek św. Marii z Karmelu
(sw. Marije od Karmela) datowany na XIV wiek - na planie oznaczony nr 2.
Kościółek został
zbudowany w XIV wieku prawdopodobnie w miejscu starszego
niezachowanego pochodzącego z IX wieku.
Wnętrze kryje prosty prosty
gotycki strop zdobiony freskami nieznanych malarzy z XV wieku.
Również na ścianach można wypatrzeć namalowane sceny postaci
zakonnych. Niestety freski są w dosyć słabym stanie.
Od strony fasady wejściowej znajduje się ganek (otwarty
hol wejściowy) zwany tu jako narteks lub porticus – dosyć
charakterystyczny dla budowli kościelnych na półwyspie Istria.
Ten ganek jest ogólnie
dostępny i służy jako mała galeria i sklep artystyczny. W pobliżu
kościoła znajduje się informacja turystyczna.
Jeżeli ktoś ma
zacięcie do odwiedzania budowli kościelnych, to w Fazanie może spotkać
jeszcze dwie takie budowle – można powiedzieć, że znajdują się
na tej samej ulicy, ale w odległości ok. 600 metrów od siebie.
Na
początku ulicy Put Sv.Elizeja znajduje się niewielki cmentarz na
którym wypatrzyć można prosty jednonawowy kościół pod wezwaniem
świętego Jana Chrzciciela. Został zbudowany w XVI wieku i jest
nazywany również jako kościół Apostoła Jana - na planie oznaczony nr 3.
Jak widać na
zdjęciach również on ma charakterystyczny na Istrii wejściowy
ganek. Kościół został gruntownie przebudowany na początku
ubiegłego wieku i obecny wygląd nie obrazuje pierwotnego kościoła.
Jednak z uwagi na jego usytuowanie na starym cmentarzu jest wart
zobaczenia.
Idąc ok. 10 minut
ulicą Put Sv.Elizeja dochodzimy do rozdroża przy którym znajduje
się ostatni kościół Fazany, a jest nim kościół Sv. Elizeusza - na planie oznaczony nr 4.
Jest to budowla
jednonawowa z wieloboczną apsydą typu bizantyjskiego – powstał
na ruinach dawnej budowli z drugiej połowy VI wieku.
Przed kościołem
odkryto kilka grobowców w których znaleziono cenne archeologicznie
przedmioty w postaci naczyń szklanych i glinianych oraz przedmioty z
żelaza.
Nam pozostał powrót
wąskimi uliczkami w kierunku przystani – po drodze duża liczba
restauracji, pizzerii, barów i cukierni oraz sklepów a pamiątkami.
We wszystkich punktach
gastronomicznych oferowane są istryjskie sardynki które od wieków
są tradycyjnie łowione na okolicznych wodach. Ta mała rybka ma
kilka pomników przy tzw. drodze sardynek.
Właściwie to całe
życie w Fazanie kręci się wokół morza, poru rybackiego i sardynek, a mieszkańcy szczycą
się podawaniem ich na sto sposobów.
Dowodem tego mogą być
organizowane imprezy kulturalne związane z sardynkami takie jak:
-
„Święto
Sardynki” będące tradycyjną ucztą rybacką z potrawami rybnymi
oraz organizowanymi zawodami związanymi z połowem sardynek
(przenoszenie skrzyń z rybami, ciągnięciem liny, zawodami
wioślarskimi itp.)
-
„Więcej na
stole” – uczta wędkarska, dania rybne, przysmaki morza
-
„Taniec Fazany”
- festiwal folklorystyczny zespołów z Istrii
-
„Gwiazdy,
świece i latarnie” - festiwal który prezentuje biżuterię
morską, muzykę ulicznych grajków
Zmęczeni zwiedzaniem
obiektów kościelnych oraz uroczych uliczek Fazany mogą odpocząć
w przytulnych kawiarenkach lub na plażach znajdujących się po obu stronach portu –
oznaczonego na planie nr 5.
Oddalając się od
portu w kierunku północnym rozciąga się plaża Pincia w Murcji (na planie oznaczona nr 6) z
której najchętniej korzystają zatrzymujący się na autokempingu.
Plaża oferuje dużo atrakcji zarówno dla dla dzieci jak i dorosłych
– minigolf, trampoliny, zjeżdżalnie, rowery i skutery wodne oraz
punkty gastronomiczne.
Natomiast oddalając
się od portu w kierunku południowym po ok. 10 minutowym spacerze
dojdziemy do plaży San Lorenzo (na planie oznaczona nr 7) położonej przy lesie sosnowym.
Również tu można wypożyczyć kajak, leżaki lub skorzystać z
barów i restauracji.
Dla rodzin z dziećmi
najbardziej polecana jest oddalona od Fazany o ok. 2 6 km plaża
znajdująca się na południe od Fazany plaża przy ośrodku
turystycznym w miejscowości Valbandon - na planie oznaczona nr 8. Plaża znajduje się w
okolicy kempingu Bi Viiage posiadającego trzy baseny – dostępne
są boiska do piłki nożnej, siatkówki a nawet tereny do gry w
golfa. W zatoce ustawione nadmuchiwane zjeżdżalnie.
Komu nie odpowiada
leniuchowanie na plaży może skorzystać z kursujących z Fazany
stateczków i wykonać rejs na oddaloną o ok. 3 km wyspę Veliki
Brijun należącą do archipelagu wysp Brijuni będącego Parkiem
Narodowym.
Tam można zobaczyć
pozostałości archeologiczne z czasów rzymskich i bizantyjskich,
willę w której mieszkał Broz Tito (obecnie muzeum) oraz lokalny
park safari z egzotycznymi zwierzętami.
Po całodniowym zwiedzaniu Puli, rejsie statkiem przez archipelag wysp Briońskich, zwiedzaniu Fazany pozostał nam powrót na kwaterę gdzie czekała wieczorna obiadokolacja.
https://www.adriagate.com/Chorwacja-pl/Fazana
https://www.infofazana.hr/istrazite/kulturna-bastina/sakralna-bastina/crkve-na-podrucju-fazane-i-valbandona/
https://www.adriagate.com/Chorwacja-pl/Fazana
https://www.novalja.sk/chorvatsko/letoviska/letovisko-fazana/
https://ubytovanichorvatsko.cz/pruvodce/fazana