Poranek w Vela Luka powitał nas słońcem, po wczesnym śniadaniu ruszamy na drugi koniec wyspy do miejscowości Korczula. Z Vela Luki jest to ok. 42 km. O godz. 9 dojeżdżamy do celu. Z drogi dojazdowej wspaniale prezentuje się starówka Korczuli.
Najstarsza średniowieczna część miejscowości Korczula leży w całości na małym półwyspie i jest częściowo otoczona XIV-wiecznymi murami obronnymi wokół których znajdują się wody cieśniny Pelješac. Na drugim planie, za cieśniną widać góry z najwyższym szczytem św. Eliasza (Sveti IIija) wysokości 961 m n.p.m.
Na przełomie wieków XV i XII, na szczycie wybudowano kościół św. Eliasza który w XIX wieku został zniszczony przez pioruny i już nigdy nie został odbudowany.
Pierwsza osada została założona przez Greków i Ilirów. W I wieku osadę zdobyli Rzymiania, a po upadku Cesarstwa zachodniorzymskiego panowali tu Gotowie i Bizancyjczycy.
Od X wieku powrócili tu Wenecjanie, a od XIV wieku miasto wraz wyspą przechodziło pod panowanie króla chorwacko-węgierskiego, króla bośniackiego, a w końcu księcia Splitu. Ten przekazał Korczulę Republice Dubrownickiej by ponownie do roku 1779 znalazła się pod rządami Wenecji. Na tym nie koniec - po upadku Republiki Weneneckiej Korczula znalazła się pod okupacją austriacką, później włoską a od 1920 roku weszła w skład Jugosławii, gdzie pozostała do 1991 roku tj. do czasu uzyskania niepodległości Chorwacji.
Korczula przypomina trochę Dubrownik, jej najstarsza część którą będziemy zwiedzali otoczona jest murami obronnymi z licznymi półkolistymi basztami, bastionami pochodzącymi z okresu średniowiecza - z trzech stron otoczone morzem. Tuż przed głównym wejściem w obręb murów obronnych, na małym placyku stoi fontanna upamiętniająca doprowadzenie 30 lat temu wody pitnej ze stałego lądu - na planie oznaczona nr 25.
... fontanna upamiętniająca doprowadzenie ze stałego lądu wody pitnej.
Przed rozpoczęciem zwiedzania załączam plan Korczuli z naniesionymi obiektami wartymi zobaczenia - ułatwi to ewentualne zaplanowanie kolejności spaceru po uliczkach tego średniowiecznego miasteczka.
Oznaczenie:
- Brama Lądowa w Wielkim Revelinie
- Ratusz Miejski
- Kościół św. Michała
- Średniowieczny obelisk
- Plac św. Marka
- Katedra św. Marka
- Pałac biskupów - Muzeum
- Pałac rodziny Gabrielis
- Pałac rodziny Arneri
- Kościół św. Piotra
- Dom Marco Polo
- Główny deptak nabrzeżny
- Wieża Zekerjan
- Baszta Bokar
- Kaplica Zwiastowania
- Brama Morska
- Wieża Morska
- Przystań promowa i jachtowa
- Plac Pomirenja
- Mała wieża gubernatora
- Duża wieża gubernatora
- Mały Revelin
- Kościół Wszystkich Świętych
- Wieża Wszystkich Świętych
- Fontanna upamiętniająca doprowadzenie wody ze stałego lądu
Od strony południowej miasta pierwszym obiektem, trudnym do przeoczenia są schody i brama Wielkiego Revelina tzw. Brama Lądowa (Kopnena Vrata) - na planie oznaczone nr 1.
Kamienne schody prowadzące w obręb murów obronnych pochodzą z XVII wieku (1650r.) a prowadzą do wieży obronnej zwanej Wielkim Revelinem wybudowanej w XIV wieku.
Uroku temu fragmentowi miasta dodają wysmukłe palmy na tle średniowiecznych murów a koloryt dopełniają liczne kramy usytuowane wzdłuż uliczki przed murami - duża gratka dla odwiedzających turystów.
Do Starego Miasta prowadzą jedynie dwie bramy - druga to tzw. Brama Morska znajdująca się od strony zachodniej - na planie zaznaczona nr 16.
Na południowej fasadzie wieży Bramy Lądowej znajduje się płaskorzeźba lwa weneckiego (lew św. Marka) oraz trzy herby.
Poniżej płaskorzeźby umieszczona w 1925 roku pamiątkowa tablica upamiętniająca pierwszego chorwackiego króla Tomisława z napisem "U spomen krunidbe hrvatskoga Kralja Tomislava. DCCCCXXV-MCMXXV" co można przetłumaczyć- "Na pamiątkę koronacji chorwackiego króla Tomisława DCCCCXXV - MCMXXV" - Korczulanie).
Pora wejść w obręb murów obronnych. Bezpośrednio za Bramą Lądową znajduje się plac zwany Trg Antuna i Stjepana Radića przy którym znajduje się kilka ciekawych obiektów które warto zobaczyć.
Miasto było przez ponad 400 lat pod panowaniem Wenecjan. Przyjmuje się, że wielki podróżnik średniowiecznej Europy Marco Polo urodził się właśnie w Korczuli, chociaż w tej kwestii są też inne zdania - niektóre źródła podają że w Wenecji. Oczywiście miejscowi twierdzą że w Korczuli.Wchodząc poza mury nie należy się więc dziwić, że na każdym kroku spotka się napisy związane z Marco Polo. Hotele, szkoły, restauracje, sklepy z pamiątkami, biura podróży - wszystko Marco Polo.
Pierwszym rzucającym się w oczy po lewej stronie placu jest Ratusz Miejski (gradska viećnica) - na planie oznaczony nr 2.
Ratusz Miejski został zbudowany na przełomie XV i XVI wieku. Obecnie również w tym budynku mają siedzibę władze Korczuli. W Korczuli mieszka obecnie ok. 3200 mieszkańców z czego jedynie ok. 300 osób na Starym Mieście. Dla porównania w czasach średniowiecznych mieszkało tu ok. 4000 osób.
W budynku Ratusza, za łukowatymi arkadami loggia. Pomiędzy Bramą Lądową i loggią kaplica Matki Boskiej Ploczańskiej (Gospe od Ploća) z 1531 r. upamiętniająca bitwę pomiędzy Aragonami i Wenecjanami jaką stoczono w pobliżu Korczuli.
Tuż za Bramą Lądową, po prawej stronie stoi mały kościółek św. Michała (crkva sv. Mihovila) - na planie oznaczony nr 3. Datowany na lata 1408 - 1615, jest połączony z domem bractwa św.Michała arkadowym mostkiem.
W hallu bractwa jest sporo eksponatów, które świadczą o bogatej historii i wysokich kryteriach estetycznych mieszkańców Korczuli w ostatnich wiekach. Zobaczyć tam można ogromne świece z wosku tzw. "Torci", które są prowadzone w procesji wokół miasta. Ich waga to nawet 73 kg - w zależności od wielkości mają swoje nazwy np. "zero", "primo" itd.
Naprzeciwko kościółka, przy budynku Ratusza średniowieczny obelisk - na planie zaznaczony nr 4.
Wąską uliczką Korćulanskog Statuta 1214g. dochodzimy do Placu Katedralnego św. Marka (Trg sv. Marka) - na planie oznaczony nr 5, gdzie stoi potężna bryła katedry św. Marka (Katedrala sv. Marka) - na planie oznaczona nr 6.
Poniżej uliczka prowadząca do katedry św. Marka, po prawej wspomniany wcześniej dom bractwa św.Michała połączony arkadowym mostkiem z kościólkiem św Michała. W nim znajduje się muzeum ikon.
Budowę katedry rozpoczęto w XIV wieku, a ukończono pod koniec XV wieku co skutkuje różnymi stylami architektonicznymi od gotyku po renesans. W 1525 roku lokalny budowniczy dobudował przy północnej nawie dużą kaplicę św. Rocha (sv. Roka) w której umieszczone są obrazy wielkich mistrzów Carla Ridolfija z 1642 roku i Ćioćić-Ćućicia z 1576 roku.
Katedra jest trójnawowa: nawa środkowa św. Marka i dwie nawy boczne - św. Jakuba i św. Jana Chrzciciela. Z zewnątrz posiada również trzy absydy - środkowa z ozdobnym portalem wejściowym.
Katedra jest trzecią świątynią która stoi w tym miejscu. W 1301 roku została niezależną siedzibą biskupstwa i mały kościół był za mały więc go zburzono i wybudowano większy.
Świątynia była budowana b. długo i była wielokrotnie przebudowywana - skutkuje to tym, że widać tu różne style: romański, gotyk, późny gotyk, renesans i trochę baroku. Jako materiał został użyty miejscowy kamień z Korczuli. Z tego kamienia budowano wówczas pałace w Wenecji.
W nawie głównej umieszczony jest ołtarz główny w postaci cyborium autorstwa Marka Andrijicia głównego budowniczego katedry. Cyborium w kształcie czterech kolumn z rzeźbionymi kapitelami przykrytymi baldachimem i rzeźbami Zwiastowania z roku 1486.
W cyborium piękny obraz namalowany w 1550 roku przez wielkiego malarza weneckiego Jacopa Tintoretta. Na obrazie ukazał trzech świętych - opiekunów Korczuli i Dalmacji:
- św. Marek ewangelista - patron Korczuli
- św. Jerome - patron Dalmacji
- św. Bartłomiej - patron stoczniowców
Barokowy ołtarz z postaciami św. Rocha, św.Kosmy i św. Damiana w kaplicy św. Rocha pochodzi z XVI wieku. W świątyni znajdziemy wiele innych ciekawych obiektów z różnych okresów, oto kilka z nich.
Po wyjściu z katedry można wejść do stojącego obok dwupiętrowego Pałacu Biskupów w którym znajduje się Muzeum (Opatska Riznica Svetog Marka) - na planie oznaczone nr 7.
Na parterze znajdują się parafialne biura, archiwa. Natomiast na Ip. umieszczono eksponaty, natomiast na II-gim piętrze zamieszkuje proboszcz.
W muzeum zobaczyć można liczne dzieła sztuki, między innymi:
- obrazy
- manuskrypty kodeksu z XII wieku
- rzeźby z alabastru z XV wieku
- pomnik Marii Stuart z XVII wieku
- zbiór małych ikon umieszczonych w holu
- zbiór rysunków renesansowych i barokowych wystawionych w sali Sztuki Dalmacji
- relikwiarze
- szaty liturgiczne z okresu od XIV do XX wieku
- lapidarium znajdującego się w najstarszej części Pałacu Biskupa eksponujące kamienne fragmenty odnalezione podczas odbudowy
- zbiór domowych naczyń kuchennych, mebli i drobnych przedmiotów dekoracyjnych wykonanych z metalu, szkła i porcelany.
Naprzeciwko katedry dwa ładne pałace bogatych mieszczan: pałac Arneri - oznaczony na mapie nr 9 i pałac Gabrielis - oznaczony na mapie nr 8. Są zbudowane z miejscowego białego kamienia. Pierwszy z nich wybudowany w stylu gotyckim z ładnym wewnętrznym dziedzińcem.
Pałac Arneri, bogato zdobiony został wybudowany w stylu gotyckim na przełomie wieku XVI i XVII. Na uwagę zasługują misternie zdobione okna i rzeźbiarskie szczegóły.
W Pałacu Gabrielis wybudowanym w XVI wieku otworzono Muzeum Miejskie (Gradski muzej) - na mapie oznaczone nr 8, czynne od poniedziałku do soboty, w sezonie w godzinach od 10 do 21, poza sezonem od 10 do 14, wstęp 15 kun.
Po minięciu katedry św. Marka przy małyn placyku stoi kościółek św. Piotra (crkva sv.Petra) - na planie oznaczona nr 10.
Dzisiejszy placyk przed kościólkiem to dawny cmentarz przykościelny. Obiekt który teraz zwiedzamy jest najstarszym kościołem w mieście, został wybudowany w XI wieku i przebudowywany w XVI wieku. Wstęp bez opłat.
Wewnątrz na szczególną uwagę zasługują drewniane weneckie rzeźby świętych umieszczone na ścianach i skromny ołtarzyk.
Ściana północna kościółka św. Piotra przylega do ogrodzenia za którym kiedyś był teren posesji na której stał rodzinny dom słynnego podróżnika Marco Polo - na planie oznaczony nr 11.
Na zdjęciach to ten dom po lewej od wieży. Jest zapis, że w XV wieku ten dom był własnością rodziny Polo.
Obecnie w tej części miasta żyją ludzie którzy noszą nazwisko Polo.
W miejscowym kościele zachowała się księga urodzin gdzie w XV wieku jest wiele narodzonych dzieci o nazwisku Polo. Dziś nazywa się ich DePolo - gdyż twierdzą, że pochodzą z rodu słynnego podróżnika Polo.
Dom Marco Polo nie jest udostępniony do zwiedzania. Jedynie na murze przed kościołem św. Piotra znajduje się poglądowy baner z trasami podróży jakie odbył. My uliczką Depolo, schodzimy do deptaka nadmorskiego zwanego Setaliste Petra Kanavelića - oznaczony na planie nr 12.
Deptakiem, mijając liczne kawiarenki i sklepiki, oraz podziwiając widoki na cieśninę i półwysep Pelješac dochodzimy do wieży Zakerjan (Kula Zakerjan) - oznaczonej na mapce nr 13.
Wieża Zakerjan (kula Zakerjan) stoi w północnej części Starego Miasta. Została zbudowana w latach 1481 - 1483 za panowania doży weneckiego Giovani Mocenigo.
Wieża ma kształt połowy walca i jest zakończona ozdobnym wzorem którym zakańczano w tamtych latach mury średniowiecznych wież. Po stronie północnej wieży, od strony cieśniny znajduje się herb gubernatora Viaro i doży Mocenigo.
Kiedyś była integralną częścią murów obronnych, dzisiaj stoi samotnie. Obecnie na pierwszym piętrze wieży istnieje bar z widokiem na cieśninę.
Mała ciekawostka - dwa krzewy w okolicy wieży zakwitły takimi kwiatami. Nie znam nazw tych roślin.
Jak je zwał, tak je zwał - jedno jest pewne, są to przepiękne dzieła stworzone przez matkę naturę. Nie mniej dziwne są ozdoby w okolicznych sklepikach produkowane przez miejscowych rzemieślników.
Idąc dalej deptakiem dochodzimy do następnej wieży w północno-zachodniej części Starego Miasta. Wieża jest różnie nazywana - wieża Kanalevic, Brokar lub wieża Barbarigo - na planie oznaczona nr 14. Wieża Barbarigo została wybudowana w okresie pomiędzy 1485 a 1488 roku, pod rządami Augustno Barbarigo który był w tym czasie dożą Wenecji - stąd jedna z jej nazw. Miejscowi częściej używają nazwy Wieża Kanalevic (kula Kanalevic) którą tak nazwał w XVI wieku poeta Peter Kanalevic - mieszkał w domu obok wieży. Wieża przeszła renowację w roku 2006/2007
My nie schodzimy w dół na nabrzeże, a idziemy lekko pod górkę do wieży. Mijamy ją i skręcamy w pierwszą uliczkę w lewo tj. w uliczkę Don Jakova Salećicia. Po ok. 20 metrach, po lewej stronie stoi mały kościółek-kaplica Zwiastowania (Crkva Navjestenja lub Blagovijesti) - na planie oznaczona nr 15.
Ten znajdujący się w północno-zachodniej części Starego Miasta kościółek należał do rodu Delfin. Ich rodzinny herb jest widoczny na ścianie zewnętrznej.
Wracamy do deptaka Setaliste Petra Kanavelića, tym razem nie prowadzi on nabrzeżem lecz od wieży Brokar wiedzie wąską uliczką do zachodniej Bramy Morskiej.
Mamy okazję zobaczyć mijane wąskie uliczki odchodzące od głównej ulicy Korćulanskog statuta 1214 (tej na której zwiedzaliśmy główne obiekty).
Wszystkie uliczki odchodzące od głównej mają charakterystyczne cechy: są wąskie, zazwyczaj kończą się mniejszymi lub większymi schodami i są bardzo urocze.
Odnośnie schodów - po wejściu Bramą Lądową, skręcając w prawo znajdziemy jedną uliczkę zupełnie płaską, bez schodów przez miejscowych zwaną Ulicą Myślicieli. Nazwa mówi sama za siebie - można się zamyślić i nie grozi połamanie kończyn. Patrząc z góry, uliczki tworzą wzór przypominający szkielet ryby, co zapewnia im prawidłową cyrkulację powietrza i chroni od niesprzyjających wiatrów. Oto kilka zdjęć takich uliczek i zakątków Starego Miasta.
Spacer uliczkami doprowadził nas do zachodniego wejścia w obręb murów Starego Miasta tj. do Bramy Morskiej (Morska Vrata) - na planie oznaczonna nr 16.
Tuż przy schodach, skręcając w prawo dochodzimy do pozostałości Wieży Morskiej (Kula Morska Vrata) - na planie oznaczona nr 17. Jest to kwadratowa wieża będąca dawniej częścią średniowiecznych murów obronnych.
Przy schodach Bramy Morskiej, po lewej stronie widać loggię - dawny morski urząd celny. Obecnie mieści się tu informacja turystyczna.
Zmęczeni włóczeniem się po uliczkach siadamy w jednej z licznych kawiarenek na wolnym powietrzu z widokiem na morze i raczymy się zimnym piwem.
Przy Bramie Morskiej, jak przystało na jej nazwę rozlokowała się przystań jachtowa i promowa skąd odpływają promy kursujące do Orebicia - oznaczona na planie nr 18.
Idąc wzdłuż przystani dochodzimy do placu Pomirenja (Trg Pomirenja) - oznaczony nr 19. Z tego miejsca dobrze widać Małą wieżę gubernatora (Mala kneżeva kula) - na planie oznaczona nr 20, oraz Dużą wieżę gubernatora (Velika kneżeva kula) - na planie oznaczona nr 21.
Obie wieże znajdują się po południowo-zachodniej stronie Starego Miasta. Wielka wieża gubernatora styka się z przednią częścią Małej wieży, została wybudowana w 1483 roku w celu obrony pałacu gubernatora.
Wracamy w okolice Bramy Lądowej i na placu z nieczynną fontanną kończymy naszą przygodę z małą ale piękną Starówką Korczuli, z jej wyjątkowymi średniowiecznymi zabytkami architektonicznymi.
Koniec zwiedzania Korczuli, ale w tym dniu jeszcze nie koniec wycieczki. Na zakończenie dnia odwiedzamy prywatną wytwórnię win w miejscowości Smokvica. Dojeżdżając do niej widać że okolica sprzyja produkcji tego trunku. W dolinie same winnice.
Miasteczko zamieszkałe przez około 1000 mieszkańców,w 98% Chorwatów - słynie z najbardziej znanych win takich jak:. pošlip, rukatac, grk. Tu znajduje się ok. 650 hektarów winnic z ok. 2 milionami krzaków winorośli oraz 144 hektary sadów z ok. 176 tysiącami drzew oliwnych.
W miłej atmosferze słuchamy historii o tej rodzinnej plantacji winorośli i winiarni. Chorwacja słynie z produkcji win a spożywanie ich jest w tym kraju tradycją.
W każdym rejonie Chorwacji produkuje się swoje gatunki - które utożsamia się z danym rejonem - oczywiście każdy rejon twierdzi że jego są najlepsze. Spożywanie lokalnego wina jest tu przejawem lokalnego patriotyzmu.
Bogatsi w wiedzę o uprawie winorośli, produkcji wina oraz dobrze zaopatrzeni w ten trunek wracamy w dobrych humorach do hotelu w Vela Luka. Wycieczka od godziny 8 do 15 bardzo udana.
