Spacerkiem po ulicach Starego Sącza cz.I
Wycieczka w dniu 26 kwietnia 2012r.
W tej relacji postaram się pokazać kilkanaście zdjęć ze spaceru po uliczkach Starego Sącza. Aby to ułatwić poniżej plan Starego Sącza z naniesioną trasą spaceru oraz obiektami które warto zobaczyć. Przy większości obiektów podałem namiary GPS na wypadek gdyby ktoś chciał dojechać samochodem.
Obiekt nr 1 - Motel Szałas
Jadąc od strony Nowego Sącza tuż przed rondem z którego skręcamy do Starego Sącza znajduje się Motel Szałas wraz z dużym bezpłatnym parkingiem.
Jeżeli planujemy pozostać w mieście kilka dni to jest to dobre miejsce na nocleg.
Dla tych którzy chcieliby szybko trafić podaję namiary GPS oraz adres i telefon: Stary Sącz ul. Jana Pawła II nr 77 tel. (18) 442-16-88, kom. 889-088-685.
Noclegi w pokojach 2, 4 i 6 osobowych w cenie od 25 - 35zł w zależności od zajmowanego pokoju.
GPS przy motelu podawał następującą
pozycję:
N 49 °34′60″
E
20 °39′25″
Obiekt nr 2 - Kapliczka św.Jana Nepomucena przy ul.Jana Pawła II.
Zaraz za wspomnianym wyżej rondem wjeżdżamy ul. Jana Pawła II do dzielnicy Kamieniec. Po prawej stronie drogi,
bezpośrednio za pierwszym budynkiem, poniżej poziomu jezdni stoi
barokowa murowana kaplica z końca XVIII w.
GPS przy kaplicy podawał następującą
pozycję:
N 49 °34′00″
E
20 °39′18″
Mijając kapliczkę, po lewej stronie otwiera się panorama na Zespół Klasztorny Sióstr Klarysek o którym więcej w dalszej relacji.
Po chwili ul. Jana Pawła II dojeżdżamy do rynku w Starym Sączu. Z tego miejsca zaczniemy spacer po mieście. Na rynku znajduje się duży płatny parking.
GPS na środku rynku (parking w dni robocze płatny) podawał następującą
pozycję:
N 49 °33′49″
E
20 °38′08″
Obiekt nr 3 - Motelik Miś
Spacer zaczynamy z parkingu zlokalizowanego w rynku wracając w kierunku Nowego Sącza ul. Jana Pawła II.
Po ok. 100m skręcamy w prawo w ul. Daszyńskiego. Po prawej stronie mijamy Motel Miś gdzie możemy szukać ewentualnego noclegu. Uliczka b.ładna, widok psują zaparkowane samochody - tu bezpłatnie.
Motel Miś znajduje się w budynku Rynek nr 2. Wejście do recepcji od ul. Daszyńskiego.
Tel. (18) 446-24-51
Kom. 605-560-786
E-mail: kontakt@motelikmis.pl
GPS przy wejściu do recepcji ul.Daszyńskiego podawał następującą
pozycję:
N 49 °33′50″
E
20 °38′13″
Motelik ma dobrą lokalizację tj. w bezpośrednim sąsiedztwie rynku oraz najcenniejszych obiektów Starego Sącza. Można dobrze zjeść dania regionalne w trzech drewnianych salach biesiadnych wychodzących na dziedziniec. W podziemiach sala kominkowa.
Jedyną wadą są ceny za noclegi zaczynające się od 100 zł w pokoju jednoosobowym.
... Motelik Miś widziany od strony Rynku
Obiekt nr 4 - Plac św. Kingi
Idziemy ul. Daszyńskiego, mijamy ul. Kopernika (prowadzącą do Rynku) i dochodzimy do Placu św.Kingi.

GPS przy na Placu św.Kingi przy budynku nr 2 widocznym na zdjęciu podawał następującą
pozycję:
N 49 °33′45″
E
20 °38′15″
W Starym Sączu jest wiele miejsc związanych ze św. Kingą i wiele z tych miejsc odwiedzimy w czasie tego spaceru.
W 1257r książę Bolesław Wstydliwy przekazał ziemię sądecką swojej żonie Kindze i odtąd historia Starego Sącza jest bardzo ściśle związana ze św.Kingą.
Po śmierci Bolesława Wstydliwego założyła w Sączu Klasztor Klarysek. Mieszkała w nim aż do śmierci z małym wyjątkiem kiedy to w roku 1287 wraz z zakonnicami uciekła do zamku w Pieninach chroniąc się przed tatarami.
Obiekt nr 5 - Brama Seklerska
Na Placu św. Kingi trudno nie zauważyć charakterystycznej budowli jaką jest dębowa brama Seklerska. Jest to dar węgierskich górali wykonany na okoliczność kanonizacji św.Kingi w roku 1999. Brama jest symbolem gościnności i bezpieczeństwa.
... widok bramy Seklerskiej od strony ul. Bandurskiego.
... widok bramy Seklerskiej od strony Placu św. Kingi.
Brama z drzewa dębowego z bogato zdobioną ornamentyką.
Od strony ul.Bandurskiego znajduje się portret św.Kingi i napisy w języku węgierskim i polskim.
W Polsce są jedynie trzy bramy Seklerskie: w Starym Sączu, Tarnowie i Koszycach Wielkich.
Wszystkie podarowali Węgrzy którzy takie bramy budowali już w średniowieczu.
Bramy nie miały drzwi co symbolizowało seklerską gościnność. Ozdobą Bramy w Starym Sączu są herby Węgier i Polski oraz herb papieski.
Bramę w Starym Sączu zmontowano w maju 1999r. Posiada cztery słupy które są zasadniczymi elementami bramy, po bokach posiada dwie furty dla pieszych oraz w środku szeroki przejazd.
Słupy na górze są połączone tzw. nadsłupem z zadaszeniem w formie gołębnika który symbolizuje tak jak gołębie miłość i pokój.
Obiekt nr 6 - Kapliczka przydrożna na Placu św.Kingi.
W bezpośrednim sąsiedztwie bramy Seklerskiej stoi ładna barokowa kapliczka przydrożna z figurą Chrystusa Miłosiernego.
A na murze klasztornym za kapliczką widać dobrze zachowane malowidło o fantastycznych wzorach. Prawdopodobnie przedstawia herbowego orła Cesarstwa Austro-Węgierskiego.
Obiekt nr 7 - Zespół klasztorny Klarysek.
Z Placu św.Kingi kierujemy się do widocznego w odległości ok. 100m Zespołu Klasztornego Sióstr Klarysek.
Na dziedziniec wchodzimy przez przejście w XVII-wiecznym budynku bramnym. Na wieży umieszczony jest zegar.
W oczy rzuca się wspaniały szczyt kościoła z dwoma figurami przedstawiającymi Kingę i Bolesława Wstydliwego założycieli klasztoru. Pomiędzy nimi płaskorzeźba św. Trójcy. W tle widoczna barokowa sygnaturka.
Po przekroczeniu bramy widzimy ogromną lipę - wg legendy zasadziła ją założycielka klasztoru Kinga.
Po prawej stronie dziedzińca znajduje się wejście do kościoła Klarysek tj. do kościoła św. Trójcy
Natomiast z lewej strony dziedzińca w "Domu Kingi" mieści się klasztorne muzeum oraz sklepik z pamiątkami. Na dziedzińcu o tej porze roku pusto więc żona może spokojnie odpocząć i podziwiać piękno tego miejsca. Minusem zwiedzania przed lub po sezonie są pozamykane na cztery spusty zabytkowe obiekty - tak jak w tym przypadku.
Naprzeciwko muzeum znajduje się zakonna furta do klasztoru. Zakonnice nie opuszczają klasztornych murów spędzając czas na modlitwach i wyrabianiu m. innymi ornatów.
My w przeciwieństwie do zakonnic opuszczamy dziedziniec zespołu klasztornego i poprzez bramę z kamiennym wystrojem wracamy na Plac św.Kingi by dalej kontynuować spacer po uliczkach Starego Sącza
Obiekt nr 8 - Mury obronne klasztoru.
Z Placu św. Kingi przechodzimy pod znaną nam już bramą Seklerską i ul. Bandurskiego idziemy wzdłuż XVII-wiecznych fortyfikacji klasztornych.
... wnuczka pierwsza wyrywa do przodu
Po 150 m od bramy Seklerskiej uliczka Bandurskiego skręca w lewo i ukazuje się jedyna zachowana do dnia dzisiejszego obronna baszta oraz wejście gospodarcze do klasztoru.
Obiekt nr 9 - Kapliczka i źródełko św.Kingi.
Przy baszcie obronnej nie schodzimy ulicą w dół tylko skręcamy chodnikiem w prawo w odnowiony deptak prowadzący do kapliczki i źródełka św. Kingi.

Obiekt nr 10 - dom osadników niemieckich.
Od kapliczki i źródełka schodzimy w dalszym ciągu lekko w dół i po ok. 80m dochodzimy ponownie do ul. Bandurskiego.
Jesteśmy w dzielnicy Starego Sącza noszącej nazwę Podmajerz. Nazwa wywodzi się z niemieckiego meirhof-folwark. Do roku 1782 istniało tutaj klasztorne gospodarstwo.
W tej dzielnicy władze austriackie osiedlały osadników niemieckich. Po dojściu do Bandurskiego skręcamy w prawo by po ok. 100m obejrzeć pod nr 22 zachowany typowy dom osadników niemieckich.
Charakterystyczną cechą tego domu jest usytuowanie bokiem do jezdni w przeciwieństwie do większości innych domów w tej dzielnicy.(tak właśnie budowali osadnicy niemieccy)
Po zobaczeniu domu osadników niemieckich wracamy ul.Bandurskiego wzdłuż ogrodzenia boiska szkolnego (kiedyś na tym terenie istniał dolny staw tzw.młynówki), a następnie skręcamy w prawo w Trakt świętej Kingi.
Na rogu ul.Bandurskiego i Traktu św.Kingi przystajemy. Przy Bandurskiego 8 widać pozostałość gospodarstwa klasztornego tj. młyna przerobionego na dom mieszkalny.

Z tego miejsca widzimy jeszcze raz basztę klasztorną tym razem od tyłu.
My idziemy Traktem św.Kingi wzdłuż muru klasztornego.
Przechodzimy przez przejazd kolejowy i skręcamy w prawo w ul. Papieską.
Po ok. 200 m dochodzimy do drogi dojazdowej prowadzącej do naszego następnego obiektu tj. Diecezjalnego Centrum Pielgrzymowania im. Jana Pawła II.
Obiekt nr 11 - Diecezjalne Centrum Pielgrzymowania im.Jana Pawła II.
GPS na parkingu przy widocznym na zdjęciu Domu Pielgrzyma podawał następującą
pozycję:
N 49 °33′33″
E
20 °38′50″
Znajduje się tutaj Dom Pielgrzyma gdzie można zamówić nocleg. Bezpośrednio za nim wybudowany jest ołtarz papieski.
Ołtarz został wybudowany z okazji przyjazdu do Starego Sącza papieża Jana Pawła II w czasie którego w dniu 16 czerwca 1999r kanonizował błogosławioną Kingę.
W dolnej części ołtarza znajduje się sala pamięci Jana Pawła II.
Ołtarz po pielgrzymce miał być rozebrany tak jak większość ołtarzy stawianych w czasie pielgrzymki papieża, a dla upamiętnienia miała pozostać jedynie kapliczka Jezusa Frasobliwego ustawiona po prawej stronie ołtarza.
Jednak duże zainteresowanie turystów oraz pielgrzymów wpłynęło na decyzję władz że ołtarz pozostawiono na miejscu.
Dzisiaj po odpowiednich remontach i wybudowaniu Domu Pielgrzyma jest jedną z większych atrakcji Starego Sącza, oraz jednym z nielicznych ołtarzy polowych jakie się zachowały na świecie po pielgrzymkach Jana Pawła II.
Należy wspomnieć, że ołtarz powstał wg projektu znanego architekta zakopiańskiego Zenona Andrzeja Remiego.
... widok od strony ołtarza , po prawej Dom Pielgrzyma, w głębi Beskid Sądecki i pasmo Radziejowej
Obiekt nr 12 - Kaplica św.Rocha i stary cmentarz.
Od ołtarza papieskiego wracamy do torów, przedostajemy się na drugą stronę torów i idziemy ulicą 22 Stycznia. Po lewej stronie mijamy ul.Magazynową. Dochodzimy do ul. Rocha którą wkrótce osiągamy nasz cel - cmentarz i kaplicę św. Rocha. Wejście na cmentarz od ul.Sobieskiego.
... tu widok od strony ul.Sobieskiego róg Rocha.
Jak widać cmentarz usytuowany jest na niewielkim wzniesieniu. Powstał w 1783r wokół kaplicy św.Rocha.
GPS przy widocznym na górnym zdjęciu zbiegu ulic podawał następującą
pozycję:
N 49 °33′24″
E
20 °38′17″
Kaplica zbudowana z kamienia na planie prostokąta z półkolistą absydą
Zbudowana na miejscu wcześniejszego drewnianego kościółka.
Dach zdobią dwie wieżyczki.
Obiekt nr 13 - dom rodzinny ks.Józefa Tischnera.
Po wyjściu ze starego cmentarza w dalszy spacer udajemy się starą uliczką Mickiewicza w kierunku centrum Starego Sącza.
Pod nr 32 mijamy dom w którym mieszkali rodzice księdza profesora Józefa Tischnera. Pokój profesora znajdował się na poddaszu od strony ulicy. To w nim się zatrzymywał w czasie pobytów u rodziców.
Józef Tischner urodził się 12 marca 1931 roku w Starym Sączu.
Jego
Rodzice byli nauczycielami: ojciec - Józef - pochodził z Sącza, matka -
Weronika z Chowańców - z Jurgowa. Dzieciństwo i młodość spędził w
Łopusznej, gdzie ojciec dostał posadę kierownika szkoły.
W czasie wojny Tischnerowie musieli na kilka lat opuścić Łopuszną. Przez
pewien czas mieszkali w Rabie Wyżnej, a w 1942 roku ojca przeniesiono
do szkoły w Rogoźniku, gdzie doczekali wyzwolenia. Tam też Józef
Tischner-junior skończył szkołę powszechną oraz - w potajemnym nauczaniu
- pierwszą gimnazjalną. W 1945 roku przyjęto go do gimnazjum w Nowym
Targu, gdzie cztery lata później zdał tzw. dużą maturę. Następnie -
zgodnie z wolą ojca - złożył papiery na Wydział Prawa UJ, mimo że podjął
już wówczas decyzję, że zostanie księdzem. W maju 1950 roku zapukał do
bramy seminarium przy ulicy Podzamcze w Krakowie. Pozostał studentem UJ -
ale już na Wydziale Teologicznym.
Jako kapelan Związku Podhalan zainicjował tradycję sierpniowych Mszy
świętych w intencji Ojczyzny w kaplicy pod Turbaczem (od roku 1982), na
które przybywali pielgrzymi z całej Polski.
Autor wielu książek, w tym dzieł filozoficznych ("Filozofia dramatu",
1990, wyd. 2 popr. 1998; "Spór o istnienie człowieka", 1998), zbiorów
szkiców i esejów poświęconych problematyce filozoficznej, społecznej
i religijnej (m.in. "Świat ludzkiej nadziei", 1975; "Etyka
solidarności", 1981, wznowiona wraz z "Homo sovieticus", 1992; "Myślenie
według wartości", 1982; "Nieszczęsny dar wolności", 1993; "Spowiedź
rewolucjonisty", "Czytając Fenomenologię ducha Hegla", 1993; "W krainie
schorowanej wyobraźni", 1997; "Ksiądz na manowcach", 1999).
Szeroką popularność przyniosły ks. Tischnerowi audycje radiowe (m.in.
"Rozmowy bez pointy" prowadzone z Jarosławem Gowinem na antenie Radia
Kraków oraz czytana tamże "Historia filozofii po góralsku") i programy
telewizyjne. Po raz pierwszy ks. Tischner pojawił się w telewizji w
maju 1981 roku - po zamachu na Ojca Świętego Jana Pawła II. Potem -
dopiero w latach '90... Na uwagę zasługują zwłaszcza cykle "Siedem
grzechów głównych po góralsku" (1995), którego był współscenarzystą,
oraz "Tischner czyta Katechizm" (1996) - rozmowy prowadzone z Jackiem
Żakowskim.
W ostatnich latach życia ciężko zachorował na raka
krtani. Kolejne operacje pozbawiły Go możliwości mówienia. Mimo to
prawie do ostatniej chwili wciąż pisał; z tego czasu pochodzą
przejmujące teksty o Bożym Miłosierdziu. Zmarł 28 czerwca 2000 roku
w Krakowie. 2 lipca pochowano Go w Łopusznej.
na podstawie http://www.bu.kul.pl/art_11366.html
Obiekt nr 14 - dom Bronisławy Rychter-Janowskiej.
Idziemy dalej ul.Mickiewicza w kierunku centrum Starego Sącza, skręcamy w lewo w ul.Ogrodową i dochodzimy do węzła ul.Chrobrego i Partyzantów.
GPS przy widocznym na zdjęciu domu podawał następującą
pozycję:
N 49 °33′35″
E
20 °38′03″
Przy Partyzantów 1 widzimy biały budyneczek w którym mieszkała znana malarka Bronisława Rychter Janowska.
W tym domu który kiedyś posiadał werandę i przypominał dworek Janowska mieszkała w latach 1906-1915, o czym świadczy wmurowana tablica.
Malowała bardzo dużo obrazów przedstawiających właśnie dwory polskie, ich wnętrza i dlatego nazywana jest "malarką polskich dworków".
Poniżej jeden z jej obrazów - możliwe że jest to właśnie ten dom przy ul. Partyzantów 1
Od domu Bronisławy Rychter Janowskiej udajemy się ul. Bolesława Chrobrego. Dochodząc do ul. Czarnieckiego widzimy wysoką skarpę tzw. młynówkę.
GPS przy widocznym na zdjęciu skrzyżowaniu podawał następującą
pozycję:
N 49 °33′41″
E
20 °38′01″
Przed stuleciami dzisiejszymi ul.Czarnieckiego, Daszyńskiego aż do zabudowań klasztornych płynęła kanałem rzeczka Moszczeniczanka która zasilała wspomniany wcześniej młyn klasztorny za istniejącą do dziś obronną basztą przy ul.Bandurskiego (młyn - dzisiaj budynek mieszkalny)
Obiekt nr 16 - Park miejski.
Przy Młynówce wchodzimy do ładnego parku. Warto w nim odpocząć po tak długim spacerze i nabrać sił przed dalszym zwiedzaniem miasta. Park został odnowiony - są w nim ławeczki, plac zabaw dla dzieci, fontanna.
Siedząc na ławeczce i słuchając szumu fontanny widać nasz następny cel spaceru - kościół św.Elżbiety Węgierskiej.
Kto bardzo się zmęczył może w tym miejscu zakończyć spacer. Tych co nie zanudziłem i mają jeszcze ochotę wędrować razem ze mną zapraszam na część II relacji po uliczkach Starego Sącza.
|