ROZTOCZE - rezerwat przyrody "Czartowe Pole".
Wycieczka z dnia 23 lipca 2020 r.
Turyści odwiedzający Roztocze doskonale wiedzą że jest ono samo w sobie niezaprzeczalnym terenem o niezwykłych walorach przyrodniczych i kulturowych.
Na Roztoczu znajduje się wiele szczególnych zakątków wartych zobaczenia, a wśród nich kilka rezerwatów przyrody - między innymi mały rezerwat przyrody "Czartowe Pole" z którego postaram się w tej fotorelacji pokazać kilkadziesiąt zdjęć zachęcających do jego odwiedzenia.
Rezerwat Czartowe Pole znajduje się w obrębie Parku Krajobrazowego Puszczy Solskiej na terenie gmin Józefów oraz Susiec. Poniżej prezentuję mapkę z zaznaczonymi odległościami drogowymi z okolicznych miejscowości.
Dla turystów zmotoryzowanych najkrótszy dojazd na duży bezpłatny parking leśny zlokalizowany przy wejściu do rezerwatu Czartowe Pole jest drogą asfaltową Józefów - Hamernia - Susiec. Z Józefowa to ok. 7 km, zaś z Suśca to ok. 8 km.
Rezerwat "Czartowe Pole" został utworzony 21 lipca 1958 roku na powierzchni ok. 63 hektarów - w tym ochronie ścisłej podlega ok. 27 hektarów. Proponuję spacer z parkingu, ścieżką górną, zejście do rzeki Sopot, przejście ścieżką dolną bezpośrednio wzdłuż rzeki oraz powrót na parking. Całość to ok. 1,3 - 1,4 km, a czas ok. 1 godz. Trasę widać na planie poniżej.
Z parkingu do rezerwatu wprowadza znakowana ścieżka doprowadzająca lasem do miejsca pamięci narodowej. Jest to pomnik wybudowany przez podchorążych z Centrum Wyszkolenia Sanitarnego którzy przebywali w tym miejscu w 1931 roku w czasie letnich manewrów - świadczy o tym tablica z napisem: "Tu czerpaliśmy siły i zdrowie, by nadal służyć Ojczyźnie" - Szkoła Podchorążych Sanitarnych 5 VIII - 12 VIII 1931.
Obok pomnika wystawionego przez podchorążych znajdują się symboliczne mogiły partyzantów poległych w walkach w 1943 roku. Kiedyś spoczywali tu partyzanci polegli w
czasie walk w 1943 roku w rejonie Józefowa - między innymi Miszka Tatar-Umer Atamanow oraz Korsarz" - Hieronim Miąc. Po wojnie ciała partyzantów zostały ekshumowane i przeniesione na cmentarz parafialny.
Od miejsca pamięci narodowej wracamy ok 10 metrów i oznakowaną kolorem niebieskim ścieżką górną wędrujemy ok. 500 metrów nad krawędzią doliny którą w dole płynie rzeka Sopot. Trasa prowadzi pięknym borem sosnowym oraz jodłowym.
Idąc borem sosnowym, po lewej stronie ścieżki można ujrzeć ciekawie uformowaną sosnę, nie ma żadnej tablicy informacyjnej, ale miejscowo nazywają tą sosnę "krzesłem czarownicy".
Ścieżką górną dochodzimy do miejsca wypoczynkowego z ławą i stołem. Bezpośrednio za ustawioną na skraju urwiska tablicą informacyjną znajduje się zejście po skarpie wzmocnione drewnianymi schodami - to nimi schodzimy do głębokiego wąwozu wyżłobionego przez potok Sopot.
Schodząc w dół przyroda staje się bardziej dzika, pełno powalonych drzew - przestaje dziwić nazwa tego miejsca "Czartowe Pole" wywodząca się od legendy głoszącej, że kiedyś "jeno czarci tam hasali".
Dochodzimy do potoku Sopot, a ścieżka przeprowadza nas drewnianą kładką na jego drugą stronę. Miejscami jest taka gęstwina, że ledwie widać ścieżkę.
Rezerwat obejmuje fragment rzeki Sopot tworzący malowniczy przełom, a sama rzeka nabiera charakteru górskiego potoku który w tym miejscu tworzy szereg małych wodospadów.
Zarośnięta ścieżka doprowadza do ciekawego obiektu usytuowanego nad rzeką Sopot - są to ruiny ordynackiej papierni otoczone gęstym lasem mieszanym i tworzące naprawdę bajkową scenerię.
Trzeba dobrze uważać by nie przeoczyć tych resztek ceglanych murów będące kiedyś największym tego typu zakładem w Królestwie Polskim. Została wybudowana w I poł. XVIII wieku (1729 r.) i należała do założycieli Ordynacji Zamoyskiej.
Początkowo prace przy produkcji papieru wykonywano ręcznie, a po modernizacji wykorzystywano siłę przepływającej w potoku wody. W okresie swojej świetności papiernia produkował 4000 ryz papieru w kilkunastu gatunkach od papieru pakowego, kancelaryjnego, stemplowego welinowego po bibułę i karton. Była kilkakrotnie niszczona przez powodzie ale zawsze odbudowywana.
Dopiero pożar w roku 1883 zakończył ostatecznie produkcję. Dzisiaj jej ruiny są siedliskiem rzadkich roślin między innymi wawrzynek wilczełyko, parzydło leśne, zachyłek Roberta, storczyk plamisty, zanokcica skalna i inne.
Pokonując ścieżkę podziwiamy kolejne kładki i pomosty zarastające bujną roślinnością.
Rzeka Sopot ma długość ponad 24 km i jest prawym dopływem Tanwi. Płynie przez Park Krajobrazowy Puszczy Solskiej a szczególnie w rezerwacie Czartowe Pole pomiędzy wysokimi ścianami przełomu tworzy liczne małe wodospady.
Są to bardzo charakterystyczne wodospady cechujące się postrzępionym kształtem, a najwyższy z nich ma ok. 1,5 metra wysokości. Oto kilka zdjęć tych wodospadów.
Będąc na Roztoczu trzeba koniecznie poświęcić ok. 1,5 - 2,0 godziny by odbyć spacer ścieżką wzdłuż rzeki Sopot przebiegającą przez rezerwat "Czartowe Pole".
Po przejściu ścieżką dolną biegnącej wzdłuż rzeki, przechodzimy kładką na drugi brzeg i podchodzimy stokiem ok. 200 do parkingu z którego zaczynaliśmy spacer.
https://roztocze.net.pl/rezerwat-czartowe-pole/
https://pl.wikipedia.org/wiki/Rezerwat_przyrody_Czartowe_Pole
